222. KINH LỆ

Tôi nghe như vầy:

Một thời, Phật du hóa tại nước Xá-vệ, ở trong rừng Thắng Lâm, vườn Cấp Cô Độc.

Bấy giờ, đức Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:

– Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn niệm xứ. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn niệm xứ? Nếu khi đức Như Lai xuất thế, là bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; quán nội thân như thân, cho đến quán thọ, tâm, pháp như pháp. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì phải nên tu bốn niệm xứ. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn niệm xứ. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn niệm xứ? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; quán nội thân như thân, cho đến quán thọ, tâm, pháp như pháp. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn niệm xứ.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn chánh đoạn. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn chánh đoạn? Nếu khi đức Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; đối với pháp ác bất thiện đã sanh, vì muốn đoạn trừ cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp ác bất thiện chưa sanh, vì muốn không sanh cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện chưa sanh, vì muốn sanh khởi cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện đã sanh, vì muốn kiên cố, không vong thất, không suy thối, tăng trưởng, quảng đại, tu tập viên mãn, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn. Đó gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn chánh đoạn. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri. 

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn chánh đoạn. Thế nào là muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn chánh đoạn? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; đối với pháp ác bất thiện đã sanh, vì muốn đoạn trừ cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp ác bất thiện chưa sanh, vì muốn không sanh cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện chưa sanh, vì muốn sanh khởi cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện đã sanh, vì muốn kiên cố, không vong thất, không suy thối, tăng trưởng, quảng đại, tu tập viên mãn, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn chánh đoạn.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn như ý túc. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn như ý túc? Nếu Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu dục định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu tinh tấn định, tâm định, tu tư duy định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn như ý túc. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn như ý túc. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn như ý túc? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém, tu dục định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu tinh tấn định, tâm định, tu tư duy định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn như ý túc.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn thiền. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn thiền? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; ly dục, ly pháp ác bất thiện, cho đến chứng đắc Thiền thứ tư, thành tựu an trú. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bốn thiền. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn thiền. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn thiền? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; ly dục, ly pháp ác bất thiện, cho đến chứng đắc Thiền thứ tư, thành tựu và an trú. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bốn thiền.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu năm căn. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu năm căn? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu tín căn, tinh tấn, niệm, định, tuệ căn. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu năm căn. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu năm căn. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu năm căn? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém, tu tín căn, tinh tấn, niệm, định, tuệ căn. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu năm căn.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu năm lực. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu năm lực? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu tín lực, tinh tấn, niệm, định, tuệ lực. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu năm lực. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu năm lực. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu năm lực? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu tín lực, tinh tấn, niệm, định, tuệ lực. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu năm lực.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bảy giác chi. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bảy giác chi? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu niệm giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu trạch pháp, tinh tấn, hỷ, khinh an, định; tu xả giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu bảy giác chi. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bảy giác chi. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu bảy giác chi? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu niệm giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu trạch pháp, tinh tấn, hỷ, khinh an, định; tu xả giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu bảy giác chi.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu tám chi Thánh đạo. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu tám chi Thánh đạo? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu chánh kiến cho đến chánh định là tám. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu tám chi Thánh đạo. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu tám chi Thánh đạo. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu tám chi Thánh đạo? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, 

Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu chánh kiến cho đến chánh định là tám. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu tám chi Thánh đạo.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu mười biến xứ. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu mười biến xứ? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; thứ nhất là tu địa biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng; tu thủy biến xứ, hỏa biến xứ, phong biến xứ, thanh biến xứ, hoàng biến xứ, xích biến xứ, bạch biến xứ, vô lượng không xứ biến xứ; thứ mười là tu vô lượng thức xứ biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu mười biến xứ. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu mười biến xứ. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu mười biến xứ? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; thứ nhất là tu địa biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng. Cũng vậy, tu thủy biến xứ, hỏa biến xứ, phong biến xứ, thanh biến xứ, hoàng biến xứ, xích biến xứ, bạch biến xứ, vô lượng không xứ biến xứ; thứ mười là tu vô lượng thức xứ biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu mười biến xứ.

Nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu mười pháp vô học. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu mười pháp vô học? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu vô học chánh kiến, cho đến tu vô học chánh trí. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ vô minh thì nên tu mười pháp vô học. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu mười pháp vô học. Thế nào gọi là muốn biệt tri vô minh thì nên tu mười pháp vô học? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu vô học chánh kiến, cho đến tu vô học chánh trí. Đó gọi là nếu muốn biệt tri vô minh thì nên tu mười pháp vô học.

Như vô minh, hành cũng như vậy. Như hành, thức cũng như vậy. Như thức, danh sắc cũng như vậy. Như danh sắc, sáu xứ cũng như vậy. Như sáu xứ, xúc cũng như vậy. Như xúc, thọ cũng như vậy. Như thọ, ái cũng như vậy. Như ái, thủ cũng như vậy. Như thủ, hữu cũng như vậy. Như hữu, sanh cũng như vậy. 

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn niệm xứ. Thế nào gọi là muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn niệm xứ? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; quán nội thân như thân, cho đến quán thọ, tâm, pháp như pháp. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn niệm xứ. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn niệm xứ. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn niệm xứ? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; quán nội thân như thân, cho đến quán thọ, tâm, pháp như pháp. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn niệm xứ.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn chánh đoạn. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn chánh đoạn? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; đối với pháp ác bất thiện đã sanh, vì muốn đoạn trừ, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp ác bất thiện chưa sanh, vì muốn không sanh, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện chưa sanh, vì muốn sanh khởi, cho nên phát khởi dục tâm, tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện đã sanh, vì muốn kiên cô,́ không vong thất, không suy thối, tăng trưởng, quảng đại, tu tập viên mãn, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn chánh đoạn. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn chánh đoạn. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn chánh đoạn? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; đối với pháp ác bất thiện đã sanh, vì muốn đoạn trừ, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp ác bất thiện chưa sanh, vì muốn không sanh, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện chưa sanh, vì muốn sanh khởi, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn; đối với pháp thiện đã sanh, vì muốn kiên cô,́ không vong thất, không suy thối, tăng trưởng, quảng đại, tu tập viên mãn, cho nên phát khởi lòng mong muốn tìm cầu phương tiện, tinh cần, khích lệ và kiên trì tâm, chánh đoạn. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn chánh đoạn.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn như ý túc. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn như ý túc? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu dục định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu tinh tấn định, tâm định, tu tư duy định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn như ý túc. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn như ý túc. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn như ý túc? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu dục định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu tinh tấn định, tâm định, tu tư duy định như ý túc, thành tựu đoạn hành, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn như ý túc.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn thiền. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn thiền? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ, cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; ly dục, ly pháp ác bất thiện, cho đến chứng đắc Thiền thứ tư, thành tựu an trú. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bốn thiền. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn thiền. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn thiền? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ, cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; ly dục, ly pháp ác bất thiện, cho đến chứng đắc Thiền thứ tư, thành tựu an trú. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bốn thiền.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu năm căn. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu năm căn? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ, cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu tín căn, tinh tấn, niệm, định, tuệ căn. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu năm căn. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu năm căn. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu năm căn? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ, cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu tín căn, tinh tấn, niệm, định, tuệ căn. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu năm căn.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu năm lực. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu năm lực? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu tín lực, tinh tấn, niệm, định, tuệ lực. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu năm lực. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu năm lực. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu năm lực? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu tín lực, tinh tấn, niệm, định, tuệ lực. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu năm lực.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bảy giác chi. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bảy giác chi? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu niệm giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu trạch pháp, tinh tấn, hỷ, khinh an, định; tu xả giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu bảy giác chi. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu Bảy giác chi. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu Bảy giác chi? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu niệm giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Cũng vậy, tu trạch pháp, tinh tấn, hỷ, khinh an, định; tu xả giác chi, y trên viễn ly, y trên vô dục, y trên diệt tận, thú hướng phi phẩm. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu bảy giác chi.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu tám chi Thánh đạo. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu tám chi Thánh đạo? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu chánh kiến cho đến chánh định là tám. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu tám chi Thánh đạo. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu tám chi Thánh đạo. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu tám chi Thánh đạo? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu chánh kiến cho đến chánh định là tám. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu tám chi Thánh đạo.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu mười biến xứ. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu mười biến xứ? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; thứ nhất là tu địa biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng; tu thủy biến xứ, hỏa biến xứ, phong biến xứ, thanh biến xứ, hoàng biến xứ, xích biến xứ, bạch biến xứ, vô lượng không xứ biến xứ; thứ mười là tu vô lượng thức xứ biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu mười biến xứ. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu mười biến xứ. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu mười biến xứ? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; thứ nhất là tu địa biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng. Cũng vậy, tu thủy biến xứ, hỏa biến xứ, phong biến xứ, thanh biến xứ, hoàng biến xứ, xích biến xứ, bạch biến xứ, vô lượng không xứ biến xứ; thứ mười là tu vô lượng thức xứ biến xứ, bốn duy, trên dưới, là không hai, là vô lượng. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu mười biến xứ.

Nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu mười pháp vô học. Thế nào gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu mười pháp vô học? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu vô học chánh kiến, cho đến tu vô học chánh trí. Đó gọi là nếu muốn đoạn trừ lão tử thì nên tu Mười pháp vô học. Cũng vậy, tinh cần, thắng giải, quá độ, bạt tuyệt, tịch diệt và tĩnh chỉ; đó là tổng tri và biệt tri.

Nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu mười pháp vô học. Thế nào gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu mười pháp vô học? Nếu khi Như Lai xuất thế, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu; vị ấy đoạn trừ cho đến năm triền cái, những thứ làm tâm ô uế, tuệ yếu kém; tu vô học chánh kiến, cho đến tu vô học chánh trí. Đó gọi là nếu muốn biệt tri lão tử thì nên tu mười pháp vô học.

Đức Phật thuyết như vậy, các Tỳ-kheo sau khi nghe Phật dạy xong, hoan hỷ phụng hành.

KINH TRUNG A-HÀM TRỌN BỘ

HẾT