212. KINH NHẤT THIẾT TRÍ

Tôi nghe như vầy:

Một thời, Phật du hóa tại nước Uất-đầu-tùy-nhã, trong rừng Phổ-cức-thích.

Bấy giờ, vua nước Câu-tát-la là Ba-tư-nặc nghe Sa-môn Cù-đàm du hóa tại Uất-đầu-tùy-nhã, trong rừng Phổ-cức-thích. Sau khi nghe như vậy, vua nước Câu-tát-la là Ba-tư-nặc bảo một người rằng: “Ông đi đến chỗ Sa-môn Cù-đàm, thay ta mà thăm hỏi: ‘Thánh thể khang cường, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng?’ Rồi nói như thế này: ‘Vua nước Câu-tát-la là Ba-tư-nặc kính lời thăm hỏi, Thánh thể được khang cường, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng?’ Ông lại nói thêm: ‘Vua nước Câu-tát-la là Ba-tư-nặc muốn đến gặp gỡ.’” Người ấy lãnh giáo rồi đến chỗ Phật, cùng Ngài chào hỏi, rồi lui ngồi một bên và thưa:

- Bạch Cù-đàm, vua nước Câu-tát-la là Ba-tư-nặc kính lời thăm hỏi Thánh thể được khang cường, an lạc, không bệnh tật, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng? Vua nước Câu-tát-la là Ba-tư-nặc muốn đến gặp gỡ Ngài.

Đức Thế Tôn đáp:

- Mong vua nước Câu-tát-la là Ba-tư-nặc được an ổn, khoái lạc! Mong cho trời, người, a-tu-la, kiền-tháp-hòa, la-sát và mọi loài khác cũng được an ổn, khoái lạc! Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nếu muốn đến, cứ tự tiện, tùy ý!

Lúc đó, sứ giả nghe Phật nói, ghi nhớ kỹ, rồi từ chỗ ngồi đứng dậy, nhiễu ba vòng, rồi lui về.

Bấy giờ, Tôn giả A-nan đứng sau lưng đức Thế Tôn quạt hầu Phật. Sau khi người sứ giả đi rồi, Thế Tôn lại bảo:

- Này A-nan, thầy cùng Ta sang phía Đông ngôi nhà lớn, mở cửa sổ ra và đóng cửa lớn lại, vào trong chỗ kín đáo ấy. Hôm nay, Vua Ba-tư-nặc nước Câutát-la nhất tâm, không loạn động, muốn nghe và thọ lãnh Chánh pháp.

Tôn giả A-nan bạch:

- Kính vâng!

Rồi đức Thế Tôn dẫn Tôn giả A-nan sang phía Đông ngôi nhà lớn, mở cửa sổ ra và đóng cửa lớn lại, dọn chỗ ngồi ở chỗ kín đáo, trải ni-sư-đàn và ngồi kiết-già.

Lúc đó, sứ giả trở về chỗ Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la thưa:

- Tâu Thiên vương, tôi đã thông báo cho Sa-môn Cù-đàm, Sa-môn Cù-đàm đang chờ Thiên vương, cúi xin Thiên vương nên biết đúng giờ.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la bảo người đánh xe:

- Ông hãy sửa soạn xa giá! Hôm nay, ta muốn đến thăm Sa-môn Cù-đàm.

Người đánh xe lãnh giáo, tức thì sửa soạn xa giá.

Bấy giờ, chị em Hiền và Nguyệt đang ngồi ăn với Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la, nghe nói hôm nay Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la sẽ đến thăm Phật, liền tâu:

Tâu Đại vương, nếu hôm nay ngài đến thăm đức Thế Tôn, xin thay chúng tôi cúi đầu thăm hỏi đức Thế Tôn, Thánh thể Ngài khỏe mạnh, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng. Đại vương nói như vầy: “Chị em Hiền và Nguyệt cúi đầu thăm hỏi Thế Tôn, Thánh thể Ngài khỏe mạnh, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng?” Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la im lặng nhận lời của chị em Hiền và Nguyệt.

Lúc đó, người đánh xe sửa soạn xa giá đã xong, đến tâu:

- Tâu Thiên vương, xa giá đã trang hoàng xong, xin tùy ý Thiên vương!

Vua nghe xong, liền lên xe, từ Uất-đầu-tùy-nhã, đi đến rừng Phổ-cức-thích.

Lúc đó, ngoài rừng Phổ-cức-thích, một số đông các Tỳ-kheo đi kinh hành trên khoảng đất trống. Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la đến hỏi các Tỳ-kheo:

- Bạch chư Hiền, Sa-môn Cù-đàm hôm nay ở đâu? Tôi muốn đến thăm.

Các Tỳ-kheo đáp:

- Tâu Đại vương, nơi phía Đông kia, tại ngôi nhà lớn có cửa sổ mở và cửa lớn đóng, đức Thế Tôn đang ở trong đó. Đại vương muốn thăm thì đến nhà ấy, đứng ngoài mà tằng hắng và gõ cửa, đức Thế Tôn ắt sẽ mở cửa.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la liền xuống xe, với người tùy tùng vây quanh, đi bộ đến phía Đông ngôi nhà lớn ấy. Đến nơi, vua đứng ngoài tằng hắng và gõ cửa. Đức Thế Tôn nghe, liền mở cửa. Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la vào trong ngôi nhà ấy, đến trước và bạch:

- Bạch Cù-đàm, chị em Hiền và Nguyệt cúi đầu thăm hỏi Thế Tôn: “Thánh thể Ngài khỏe mạnh, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng?”

Thế Tôn hỏi:

- Chị em Hiền và Nguyệt không có người sai sao?

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la bạch:

- Bạch Cù-đàm, mong Ngài biết cho, hôm nay chị em Hiền và Nguyệt cùng ngồi ăn với con, nghe con muốn đến thăm Phật, bèn thưa rằng: “Đại vương, nếu ngài đến thăm Phật, xin thay chúng tôi cúi đầu thăm hỏi đức Thế Tôn, Thánh thể Ngài khỏe mạnh, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng.” Nên con bạch lại như vậy cùng Thế Tôn rằng: “Chị em Hiền và Nguyệt cúi đầu thăm hỏi Thế Tôn, Thánh thể Ngài khỏe mạnh, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng?” Bạch Cù-đàm, chị em Hiền và Nguyệt cúi đầu thăm hỏi Thế Tôn: “Thánh thể Ngài khỏe mạnh, an lạc, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực bình thường chăng?” Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, mong cho chị em Hiền và Nguyệt an ổn, khoái lạc! Mong cho trời, người, a-tu-la, kiền-tháp-hòa, la-sát, cùng mọi loài khác an ổn, khoái lạc!

Bấy giờ, Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nói lời thăm hỏi Phật, rồi lui về một bên và bạch:

- Bạch Cù-đàm, con có điều muốn hỏi, mong Ngài nghe cho mới dám trình bày!

Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, có điều gì muốn hỏi, cứ tự ý mà hỏi!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Cù-đàm, con nghe Sa-môn Cù-đàm nói như vầy: “Trong quá khứ không có, trong tương lai không có và hiện tại cũng không có, không có Samôn, Phạm chí nào khác là bậc Nhất Thiết Trí, Nhất Thiết Kiến.” Ngài có nhớ là đã nói như vậy chăng?

Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, Ta không nhớ là đã nói như vậy: “Trong quá khứ không có, trong tương lai không có và hiện tại không có, không có Sa-môn, Phạm chí nào là bậc Nhất Thiết Trí, Nhất Thiết Kiến.”

Lúc đó, Đại tướng Bệ-lưu-la đứng sau lưng Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la, cầm phất trần hầu vua. Rồi Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la quay lại nói với Đại tướng Bệ-lưu-la rằng:

- Hôm trước, ta ngồi với đại chúng, ai là người đầu tiên nói: “Sa-môn Cù-đàm nói như vầy: ‘Trong quá khứ không có, trong tương lai không có và trong hiện tại cũng không có, không có Sa-môn, Phạm chí nào là bậc Nhất Thiết Trí,

Nhất Thiết Kiến?’”

Đại tướng Bệ-lưu-la đáp:

- Tâu Thiên vương, có Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử là người đầu tiên nói như vậy.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, bảo một người:

- Ông đến chỗ Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử nói như vầy: “Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la cho gọi ông.”

Người ấy lãnh giáo, đi đến chỗ Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử bảo như vầy: “Này Niên Thiếu, Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la cho gọi ông.”

Sau khi người ấy đi, Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la bạch Thế Tôn:

- Bạch Sa-môn Cù-đàm, có thể có những lời nói khác, nhưng được hiểu khác. Bạch Sa-môn Cù-đàm, Ngài có nhớ đã nói những gì chăng?

Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, Ta nhớ đã từng nói như vầy: “Trong quá khứ không có, trong tương lai không có và trong hiện tại không có, không có Sa-môn, Phạm chí nào trong một thời biết tất cả, trong một thời thấy tất cả.” Này Đại vương, Ta nhớ đã nói như vậy.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, tán thán:

- Những lời Sa-môn Cù-đàm nói như bậc Thầy, những lời Sa-môn Cù-đàm nói như bậc thầy giỏi. Con lại có điều muốn hỏi, mong Ngài cho phép hỏi!

Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, muốn hỏi, cứ tùy ý!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Cù-đàm, ở đây có bốn chủng tộc: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ, công sư. Bốn chủng tộc này có sự hơn kém nào chăng? Và có sự sai biệt nào chăng?

Đức Thế Tôn đáp:

- Bốn chủng tộc này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ, công sư, có hơn kém và sai biệt. Hạng Sát-lợi và Phạm chí ở trong nhân gian được coi là tối thượng. Hạng cư sĩ và công sư ở trong nhân gian được coi là hạ liệt. Trong bốn hạng này: Sátlợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, có sự hơn kém và có sự sai biệt.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, khen:

- Những gì Sa-môn Cù-đàm nói như bậc Thầy, những gì Sa-môn Cù-đàm nói ra như bậc thầy giỏi.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la lại bạch:

- Bạch Cù-đàm, con không những hỏi vấn đề trong hiện tại mà con muốn hỏi cả những vấn đề đời sau nữa. Ngài nghe con hỏi chăng?

Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, muốn hỏi, cứ tùy ý!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Cù-đàm, ở đây, có bốn chủng tộc: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, có sự hơn kém nào và có sự sai biệt nào ở đời sau chăng?

Thế Tôn đáp:

- Bốn hạng này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, có sự hơn kém và có sự sai biệt cả trong đời sau nữa. Bốn hạng này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, nếu thành tựu được năm đoạn chi này, chắc chắn sẽ được gặp bậc thầy tốt là Như Lai, Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, chắc chắn được vừa ý, không có điều gì không vừa ý, và cũng luôn luôn được thiện lợi,̀ hữu ích, an ổn khoái lạc. Những gì là năm chi? Đa văn Thánh đệ tử đối với Như Lai đã gieo trồng tín căn, quyết định vững bền, không ai có thể tước đoạt, dù là Sa-môn, Phạm chí, Thiên, Ma, Phạm và các loài thế gian khác. Đó gọi là đoạn chi thứ nhất.

Lại nữa, này Đại vương, đa văn Thánh đệ tử ít bệnh, không bệnh, thành tựu sự điều hòa thực đạo, không quá lạnh, không quá nóng, dễ chịu, không bị bực dọc. Nghĩa là sự ăn uống được tiêu hóa dễ dàng, an ổn. Đó gọi là đoạn chi thứ hai.

Lại nữa, này Đại vương, đa văn Thánh đệ tử không nịnh hót, không dối gạt, thẳng thắn, tự bộc lộ sự chân thật đối với Thế Tôn và các vị Phạm hạnh. Đó gọi là đoạn chi thứ ba.

Lại nữa, này Đại vương, đa văn Thánh đệ tử thường thực hành hạnh tinh tấn, đoạn trừ ác và bất thiện pháp, siêng tu các thiện pháp, thường tự khởi ý, chuyên nhất, kiên cố, đối với gốc rễ các thiện pháp, không hề từ bỏ phương tiện. Đó gọi là đoạn chi thứ tư.

Lại nữa, này Đại vương, đa văn Thánh đệ tử tu hành trí tuệ, quán pháp hưng suy và chứng đắc trí tuệ như vậy, Thánh tuệ minh đạt, phân biệt thấu triệt, do đó mà chơn chánh diệt tận khổ. Đó gọi là đoạn chi thứ năm.

Có bốn chủng tộc: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, bốn hạng này nếu thành tựu được năm đoạn chi này, nhất định được gặp bậc thầy giỏi là Như Lai, Vô Sở Trước, Chánh Đẳng Giác, được vừa ý, không có điều gì không vừa ý, luôn luôn được thiện lợi và hữu ích, an ổn khoái lạc.

Có bốn chủng tộc này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư. Đó gọi là hơn kém, đó gọi là sự sai biệt ở đời sau vậy.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, tán thán:

- Những lời Sa-môn Cù-đàm nói như bậc Thầy, những lời Sa-môn Cù-đàm nói như bậc thầy giỏi. Con lại muốn hỏi, Ngài nghe cho chăng?

Đức Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, muốn hỏi, cứ tùy ý!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Cù-đàm, có bốn chủng tộc: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, bốn hạng này có sự hơn kém và có sự sai biệt nào đối với đoạn hành chăng?

Đức Thế Tôn đáp:

- Bốn chủng tộc này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, bốn hạng này có sự sai biệt và hơn kém đối với đoạn hành. Này Đại vương, Đại vương nghĩ sao? Những gì được đoạn trừ bởi bất tín, trường hợp đó hoàn toàn không thể có. Những gì được đoạn trừ bởi ít bệnh, mà chúng cũng được đoạn trừ bởi nhiều bệnh; trường hợp đó hoàn toàn không có. Những gì nếu được đoạn trừ bởi sự không siểm nịnh, không lừa dối, mà chúng cũng được đoạn trừ bởi siểm nịnh, lừa dối; trường hợp này không thể có. Nếu những gì được đoạn trừ bởi tinh cần, mà cũng được đoạn trừ bởi giải đãi; trường hợp này không thể có. Nếu những gì được đoạn trừ bởi trí tuệ, mà cũng được đoạn trừ bởi ác tuệ; trường hợp này không thể có. Cũng như chế ngự bốn thứ, là chế ngự voi, chế ngự ngựa, chế ngự trâu, chế ngự người. Trong đó, có hai trường hợp không thể điều phục, không thể chế ngự, và hai trường hợp có thể điều ngự. Đại vương, ý Đại vương nghĩ sao? Hai trường hợp không thể điều phục, không thể chế ngự ấy, mà lại đi đến chỗ được điều phục, được chế ngự, thọ nhận sự điều ngự; trường hợp này không thể có. Nếu hai trường hợp có thể điều phục, có thể chế ngự và đi đến chỗ được điều phục, được chế ngự, thọ nhận sự điều ngự, việc này có thể vậy.

Cũng vậy, này Đại vương, Đại vương nghĩ sao? Nếu những gì được đoạn trừ bởi tín mà cũng được đoạn trừ bởi bất tín chăng? Việc này không thể có. Nếu những gì được đoạn trừ bởi ít bệnh mà cũng được đoạn trừ bởi nhiều bệnh chăng? Việc này không thể có. Nếu những gì được đoạn trừ bởi sự không siểm nịnh, không dối trá, mà cũng được đoạn trừ bởi siểm nịnh, dối trá chăng? Việc này không thể có. Nếu những gì được đoạn trừ bởi tinh cần mà cũng được đoạn trừ bởi giải đãi chăng? Việc này không thể có. Nếu những gì do trí tuệ đoạn mà cũng do ác tuệ đoạn chăng? Việc này không thể có. Như vậy, bốn hạng này: Sátlợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, đó là sự hơn kém, là sự sai biệt về đoạn hành.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, khen:

- Bạch Sa-môn Cù-đàm, những điều Ngài nói như bậc Thầy, những điều Ngài nói như bậc thầy giỏi. Con lại muốn hỏi, Ngài nghe cho chăng?

Đức Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, nếu có điều muốn hỏi, cứ tùy ý!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Sa-môn Cù-đàm, có bốn chủng tộc này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, bốn hạng này có sự hơn kém, có sự sai biệt đối với đoạn chăng?

Đức Thế Tôn đáp:

- Có bốn chủng tộc này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, họ bình đẳng đối với đoạn, không hơn kém, không sai biệt đối với đoạn vậy. Này Đại vương, cũng như một đứa nhỏ dòng Sát-lợi từ phương Đông đến, lấy sa-la khô làm mồi lửa và cọ xát cho bốc lửa. Một đứa dòng Phạm chí từ phương Nam đến, nó lấy cây sa-la khô làm mồi lửa và cọ xát cho bốc lửa. Một đứa dòng Cư sĩ từ phương Tây đến, nó lấy chiên-đàn làm mồi lửa và cọ xát cho bốc lửa. Một đứa bé dòng công sư từ phương Bắc đến, nó lấy cây Bát-đầu-ma khô làm mồi lửa và cọ xát cho bốc lửa. Này Đại vương, ý ngài nghĩ sao? Những người khác chủng tộc kia mang các loại cây khác nhau làm mồi lửa, cọ xát cho bốc lửa; rồi trong số đó, có người châm vào cây cỏ khô, làm bốc khói, bốc lửa ngọn, và phát sanh màu lửa. Này Đại vương, giữa khói với khói, giữa ngọn lửa với ngọn lửa, giữa sắc lửa với sắc lửa, có những sai biệt nào chăng?

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la đáp:

- Bạch Cù-đàm, những người khác chủng tộc đó lấy các thứ cây khác nhau làm mồi lửa và cọ xát cho bốc lửa; rồi trong số đó, có người châm lửa vào cỏ cây khô làm bốc khói, bốc lửa ngọn và phát sanh màu lửa. Bạch Cù-đàm, con không nói rằng giữa khói và khói, giữa ngọn lửa và ngọn lửa, giữa sắc lửa và sắc lửa có sự sai biệt.

- Cũng vậy, này Đại vương, bốn chủng tộc này: Sát-lợi, Phạm chí, cư sĩ và công sư, họ hoàn toàn bình đẳng đối với đoạn, không có hơn kém, không có sai biệt đối với đoạn.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, khen:

- Bạch Sa-môn Cù-đàm, những điều Ngài nói như bậc Thầy. Bạch Sa-môn Cù-đàm, những điều Ngài nói như bậc thầy giỏi. Con lại có điều muốn hỏi, Ngài nghe cho chăng?

Thế Tôn đáp:

- Nếu Đại vương có điều muốn hỏi, cứ tùy ý!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Cù-đàm, có chư thiên chăng?

Đức Thế Tôn hỏi:

- Này Đại vương, ngài hỏi có chư thiên không với ý gì?

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la đáp:

- Bạch Cù-đàm, chư thiên nào có não hại, ưa não hại thì chư thiên ấy phải sanh lại thế gian này; nếu chư thiên nào không có não hại, không ưa não hại thì sẽ không sanh lại thế gian này.

Bấy giờ, Đại tướng Bệ-lưu-la đứng sau lưng Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tátla, cầm phất trần hầu vua. Đại tướng Bệ-lưu-la bạch:

- Bạch Cù-đàm, chư thiên nào không có não hại, không ưa não hại, thì không đến thế gian này; hãy gác lại chư thiên đó. Giả như chư thiên nào có não hại, ưa não hại, thì đến thế gian này; Sa-môn Cù-đàm tất phải nói rằng, chư thiên đó có phước hơn, có Phạm hạnh hơn; chư thiên này được tự tại nên đẩy lui chư thiên kia, đuổi chư thiên kia đi vậy.

Lúc đó, Tôn giả A-nan đứng sau Thế Tôn, cầm phất trần hầu Phật. Tôn giả A-nan nghĩ rằng: “Đại tướng Bệ-lưu-la này là con của Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la, còn ta là con của đức Thế Tôn; bây giờ chính là lúc con và con thảo luận.” Rồi Tôn giả A-nan nói với Đại tướng Bệ-lưu-la rằng:

- Tôi muốn hỏi ngài. Xin tùy theo sự hiểu biết mà ngài trả lời! Thưa Đại tướng, ngài nghĩ thế nào? Trong phần ranh giới thuộc về Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la mà giáo lệnh có thể truyền đến, Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la được tự do đuổi đi những vị có phước đức hơn, có Phạm hạnh hơn chăng?

Đại tướng Bệ-lưu-la đáp:

- Này Sa-môn, trong phần ranh giới thuộc về Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la mà giáo lệnh có thể truyền đến, thì Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la được quyền tự do đuổi những vị có phước hơn và có Phạm hạnh hơn đi khỏi vậy.

- Này Đại tướng, ngài nghĩ sao? Nếu không phải trong ranh giới Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la mà giáo lệnh không thể truyền đến, thì Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la có được tự ý đuổi những vị có phước hơn, có Phạm hạnh hơn đi khỏi chăng?

Đại tướng Bệ-lưu-la đáp:

- Này Sa-môn, nếu không phải ranh giới thuộc về Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la mà giáo lệnh không thể truyền đến, thì Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tátla không được tự do xua đuổi những vị có phước hơn và có Phạm hạnh hơn đi khỏi vậy.

Tôn giả A-nan lại hỏi:

- Này Đại tướng, ngài có nghe nói đến chư thiên ở Tam Thập Tam thiên chăng?

Đại tướng Bệ-lưu-la đáp:

- Khi tôi cùng Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la dạo chơi, có nghe nói chư thiên trên Tam Thập Tam thiên.

- Này Đại tướng, ngài nghĩ thế nào? Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la có được tự do xua đuổi chư thiên có phước hơn và có Phạm hạnh hơn ở Tam Thập Tam thiên khỏi chỗ ấy chăng?

Đại tướng Bệ-lưu-la đáp:

- Này Sa-môn, Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la còn không thể thấy được chư thiên ở Tam Thập Tam thiên, huống gì lại đuổi họ ra khỏi. Đuổi chư thiên ở Tam Thập Tam thiên, việc ấy chắc chắn không thể có vậy.

- Cũng vậy, này Đại tướng, nếu có chư thiên nào không não hại, không ưa não hại, không đến thế gian này thì chư thiên ấy có phước đức hơn và Phạm hạnh hơn. Nếu chư thiên nào có não hại, ưa não hại, sanh đến thế gian này thì chư thiên này đối với chư thiên kia còn không thể thấy được, huống gì lại đánh đuổi ư? Việc đánh đuổi chư thiên kia chắc chắn không thể có.

Lúc đó, Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Cù-đàm, Sa-môn này tên gì?

Đức Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, Tỳ-kheo này tên A-nan, là thị giả của Ta.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, tán thán:

- Những điều A-nan nói như bậc Thầy, những điều A-nan nói như bậc thầy giỏi. Con lại có điều muốn hỏi, mong ngài nghe cho chăng?

Đức Thế Tôn đáp:

- Này Đại vương, nếu ngài có điều muốn hỏi, cứ tùy ý!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la hỏi:

- Bạch Cù-đàm, có Phạm thiên chăng?

Đức Thế Tôn hỏi:

- Này Đại vương, Đại vương hỏi có Phạm thiên không với ý gì? Này Đại vương, nếu Ta chủ trương có Phạm thiên thì đó là Phạm Thanh Tịnh.

Trong lúc đức Thế Tôn cùng Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la đang luận việc này nửa chừng thì người sứ giả dẫn Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử trở lại, đến chỗ Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la, thưa:

- Tâu Thiên vương, Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử đã đến đây.

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe nói, liền hỏi Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử:

- Hôm trước, ta cùng hội chúng đang hội tọa, ai là người trước tiên nói rằng: “Sa-môn Cù-đàm nói như vầy: ‘Trong quá khứ không có, trong tương lai không có và trong hiện tại cũng không có, không có Sa-môn, Phạm chí nào là bậc Nhất Thiết Trí, Nhất Thiết Kiến?’”

Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử đáp:

- Tâu Thiên vương, chính Đại tướng Bệ-lưu-la là người đã nói trước tiên.

Đại tướng Bệ-lưu-la nghe xong, thưa:

- Tâu Thiên vương, chính Tưởng Niên Thiếu Cát Tường Tử này là người nói trước.

Cứ như vậy, hai người đó cãi nhau về vấn đề này. Ngay trong lúc đó, người đánh xe liền sửa soạn xa giá, đến chỗ Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la tâu:

- Tâu Thiên vương, nghiêm giá đã đến! Tâu Thiên vương, mong ngài biết đã đến thời!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la nghe xong, bạch với Thế Tôn:

- Con hỏi Sa-môn Cù-đàm về vấn đề Nhất Thiết Trí, Sa-môn Cù-đàm đã trả lời con về vấn đề Nhất Thiết Trí. Con hỏi Sa-môn Cù-đàm bốn chủng tánh thanh tịnh, Sa-môn Cù-đàm đã trả lời con về vấn đề bốn chủng tánh thanh tịnh. Con hỏi Sa-môn Cù-đàm về sở đắc, Sa-môn Cù-đàm đã trả lời con về sở đắc. Con hỏi Sa-môn Cù-đàm có Phạm thiên hay không, Sa-môn Cù-đàm đã trả lời cho con, có Phạm thiên. Nếu con còn hỏi Sa-môn Cù-đàm các vấn đề khác, chắc Sa-môn Cù-đàm cũng sẽ trả lời con các vấn đề ấy.

Bạch đức Cù-đàm, hôm nay con có nhiều việc phải trở về, xin kiếu từ Ngài!

Đức Thế Tôn đáp:

- Đại vương, ngài hãy làm những gì ngài nghĩ là đúng lúc!

Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la sau khi nghe những gì Thế Tôn nói, ghi nhớ kỹ, từ chỗ ngồi đứng dậy, đi quanh Thế Tôn ba vòng rồi ra về.

Phật dạy như vậy, Vua Ba-tư-nặc nước Câu-tát-la, Tôn giả A-nan và tất cả đại chúng nghe Phật dạy xong, hoan hỷ phụng hành.