Tam tạng Thánh điển PGVN 18 » Tam tạng Phật giáo Bộ phái 02 »

Dịch tiếng Việt: VIỆN CAO ĐẲNG PHẬT HỌC HẢI ĐỨC - NHA TRANG
Hiệu đính: Hòa Thượng THÍCH THIỆN SIÊU

173. KINH PHÙ-DI

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật du hóa tại thành Vương Xá, ở trong rừng Trúc Lâm, vườn Ca-lan-đa.

Bấy giờ, Tôn giả Phù-di cũng ở tại thành Vương Xá, trong thiền thất Vô Sự. Lúc bấy giờ, khi đêm đã qua, vào lúc sáng sớm, Tôn giả Phù-di khoác y, ôm bát vào thành Vương Xá khất thực. Tôn giả Phù-di suy nghĩ rằng: “Hãy khoan vào thành Vương Xá khất thực, ta nên đến nhà Vương tử Kỳ-đà-bà-tiên- na Đồng tử.”

Rồi Tôn giả Phù-di đi đến nhà Vương tử Kỳ-đà-bà-tiên-na Đồng tử. Vương tử Kỳ-đà-bà-tiên-na Đồng tử từ xa trông thấy Tôn giả Phù-di đến, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, trịch vai áo, chắp tay hướng về Tôn giả Phù-di và nói như vầy:

– Kính chào Tôn giả Phù-di. Tôn giả Phù-di từ lâu không đến đây. Xin mời ngồi trên giường này!

Tôn giả Phù-di ngồi xuống. Vương tử Kỳ-đà-bà-tiên-na Đồng tử cúi đầu đảnh lễ sát chân Tôn giả Phù-di, rồi ngồi sang một bên và thưa:

– Thưa Tôn giả Phù-di, tôi có điều muốn hỏi, mong ngài nghe cho chăng? Tôn giả Phù-di đáp:
– Này Vương Đồng tử, muốn hỏi điều gì xin tùy ý! Tôi nghe rồi sẽ suy nghĩ. Vương Đồng tử liền hỏi:

– Thưa Tôn giả Phù-di, có Sa-môn, Phạm chí đi đến chỗ tôi và nói với tôi rằng: “Này Vương Đồng tử, người nào có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người nào không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả.” Đấng Tôn sư của Tôn giả Phù-di có ý gì, có lập thuyết gì chăng?

Tôn giả Phù-di nói:

– Này Vương Đồng tử, tôi chưa được đích thân nghe đức Thế Tôn nói, cũng chưa được nghe các vị Phạm hạnh nói lại; nhưng này Vương Đồng tử, có thể đức Thế Tôn đã nói như vầy: “Người nào có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người nào không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả.”

Vương Đồng tử thưa:

– Nếu đấng Tôn sư của Tôn giả Phù-di có ý như vậy, lập thuyết như vậy thì ở giữa chư Thiên, Ma, Phạm, Sa-môn, Phạm chí, từ người đến trời trong thế gian này, Ngài quả là bậc Tối Thượng. Thưa Tôn giả Phù-di, xin mời ngài thọ trai tại đây luôn.

Tôn giả Phù-di im lặng nhận lời. Sau khi biết Tôn giả Phù-di đã nhận lời rồi, Vương Đồng tử liền từ chỗ ngồi đứng dậy, tự tay múc nước rửa, tự tay bưng hầu các thức ăn ngon, sạch, mỹ diệu với đủ loại nhai, thức nuốt, tự tay hầu hạ khiến Tôn giả thọ dụng no đủ. Khi Tôn giả ăn xong, Vương Đồng tử thu dọn chén bát, múc nước rửa, rồi lấy một cái giường nhỏ ngồi riêng một bên để nghe pháp. Tôn giả Phù-di thuyết pháp cho Vương Đồng tử nghe, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ. Sau khi bằng vô lượng phương tiện thuyết pháp cho Vương Đồng tử nghe, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ rồi, Tôn giả liền từ chỗ ngồi đứng dậy ra về, đến chỗ đức Phật cúi đầu đảnh lễ sát chân Phật, rồi ngồi sang một bên và đem những điều đã bàn luận với Vương Đồng tử thuật lại hết với đức Phật.

Đức Thế Tôn nghe xong, nói:
– Này Phù-di, sao thầy không đem bốn ví dụ nói cho Vương Đồng tử rõ? Tôn giả Phù-di hỏi:
– Bạch Thế Tôn, bốn ví dụ ấy là những gì?
Đức Thế Tôn nói:

– Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện, nhưng tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Nếu họ không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn lấy sữa mà lại vắt nơi sừng bò thì chắc chắn không lấy được sữa. Dù không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện, nếu người ấy muốn lấy sữa mà lại vắt nơi sừng bò thì chắc chắn không lấy được sữa. Vì sao vậy? Vì tìm cầu sữa một cách tà vạy, tức là vắt nơi sừng bò vậy. Cũng vậy, này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện, nhưng tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy nên chắc chắn không thể chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao vậy? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn lấy sữa, cho trâu ăn no nê rồi vắt nơi vú nó thì chắc chắn lấy được sữa. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện muốn lấy sữa, cho trâu ăn no nê rồi vắt nơi vú nó thì chắc chắn lấy được sữa. Vì sao? Vì tìm cầu sữa một cách chân chánh, nghĩa là vắt nơi vú trâu. Cũng vậy, này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn có tô, bèn lấy một bình đựng đầy nước lã, rồi khuấy đều lên thì chắc chắn không thể có tô. Dù không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện, nếu người ấy muốn có tô, bèn lấy một bình đựng đầy nước lã rồi khuấy đều lên thì chắc chắn không thể có tô. Vì sao? Vì tìm cầu tô một cách tà vạy, nghĩa là khuấy nước lã. Cũng vậy, này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn có tô, lấy một bình đựng đầy lạc, rồi khuấy đều lên thì chắc chắn được tô. Dù người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện muốn có tô, lấy một bình đựng đầy lạc rồi khuấy đều lên thì chắc chắn được tô. Vì sao? Vì tìm cầu tô một cách chân chánh, nghĩa là khuấy lạc. Cũng vậy, này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn có dầu, đổ đầy cát vào đồ ép, rưới nước lạnh cho rỉ thấm qua, rồi ép xuống thì chắc chắn không có được dầu. Dù người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện muốn có dầu lại đổ đầy cát vào đồ ép, rưới nước lạnh cho rỉ thấm qua rồi ép xuống thì chắc chắn không có được dầu. Vì sao? Vì tìm cầu dầu một cách tà vạy, nghĩa là ép cát. Cũng vậy, này Phù- di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện, nhưng tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn có dầu, đổ đầy hạt mè vào đồ ép, rưới nước sôi cho rỉ thấm qua rồi ép xuống thì chắc chắn có được dầu. Dù người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện, muốn có dầu, đổ đầy hạt mè vào đồ ép, rưới nước sôi cho rỉ thấm qua rồi ép xuống thì chắc chắn có được dầu. Vì sao? Vì tìm cầu dầu một cách chân chánh, nghĩa là ép hạt mè. Cũng vậy, này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn có lửa, bèn lấy củi ướt làm mồi lửa, dùng dùi ướt làm dùi thì chắc chắn không có được lửa. Dù người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện muốn có lửa mà lấy củi ướt làm mồi lửa, dùng dùi ướt mà dùi thì chắc chắn không có được lửa. Vì sao? Vì tìm cầu lửa một cách tà vạy, nghĩa là dùng củi ướt. Cũng vậy, này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có tà kiến, định tà kiến; người ấy có ước nguyện, nhưng tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện, tu hành Phạm hạnh một cách tà vạy thì chắc chắn không thể chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách tà vạy, nghĩa là không đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì người ấy chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối. Này Phù-di, ví như có người muốn có lửa, bèn lấy củi khô làm mồi lửa, dùng củi khô mà dùi thì chắc chắn có được lửa. Dù người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện muốn có lửa, lấy củi khô làm mồi lửa, dùng củi khô mà dùi thì chắc chắn có được lửa. Vì sao? Vì tìm cầu lửa một cách chân chánh, nghĩa là dùng củi khô. Cũng vậy, này Phù-di, nếu có Sa-môn, Phạm chí có chánh kiến, định chánh kiến; người ấy có ước nguyện, tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Nếu người không có ước nguyện, hoặc vừa có ước nguyện vừa không có ước nguyện, hoặc chẳng phải có ước nguyện chẳng phải không có ước nguyện tu hành Phạm hạnh một cách chân chánh thì chắc chắn sẽ chứng quả. Vì sao? Vì tìm cầu quả vị một cách chân chánh, nghĩa là đúng đường lối.

Này Phù-di, nếu thầy nói cho Vương Đồng tử nghe bốn ví dụ này; Vương Đồng tử nghe xong, chắc chắn sẽ rất hoan hỷ, cúng dường thầy suốt đời như áo chăn, uống ăn, ngọa cụ, thuốc thang và đủ các thứ nhu dụng khác cho đời sống.

Tôn giả Phù-di thưa:

– Bạch Thế Tôn, trước đây con chưa từng được nghe bốn ví dụ này thì lấy đâu để nói lại? Duy chỉ hôm nay mới được nghe Thế Tôn nói mà thôi.

Đức Phật thuyết giảng như vậy, Tôn giả Phù-di và các Tỳ-kheo sau khi nghe Phật dạy xong, hoan hỷ phụng hành.

Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.

Hello, world! This is a toast message.