132. KINH LẠI-TRA-HÒA-LA

Tôi nghe như vầy:

Một thời, Phật du hóa Câu-lâu-sấu, cùng với đại chúng Tỳ-kheo đi đến thôn Thâu-lô-tra, trú trong vườn Thi-nhiếp-hòa, phía Bắc thôn Thâu-lô-tra.

Bấy giờ, các Phạm chí, cư sĩ ở thôn Thâu-lô-tra nghe tin Sa-môn Cù-đàm, con dòng họ Thích, lìa bỏ tông tộc, xuất gia học đạo, đang du hóa ở Câu-lâusấu, cùng với đại chúng Tỳ-kheo đi đến thôn Thâu-lô-tra này, trú trong vườn Thi-nhiếp-hòa, phía Bắc thôn Thâu-lô-tra. Vị Sa-môn Cù-đàm ấy có tiếng tăm lớn, đồn khắp mười phương: “Sa-môn Cù-đàm, đấng Như Lai, Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Thành, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Đạo Pháp Ngự, Thiên Nhơn Sư, Phật, Chúng Hựu. Vị ấy ở trong thế gian này, giữa chư Thiên, Ma, Phạm, Sa-môn, Phạm chí, từ người đến trời, mà tự tri, tự giác, tự chứng ngộ, thành tựu an trú. Vị ấy thuyết pháp vi diệu ở khởi đầu, vi diệu ở khoảng giữa và đoạn cuối cũng vi diệu, có nghĩa, có văn, cụ túc, thanh tịnh, hiển hiện Phạm hạnh. Nếu được gặp đức Như Lai, bậc Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác để tôn trọng, lễ bái, cúng dường thừa sự, thật là thiện lợi thay! Chúng ta nên cùng nhau đến gặp Sa-môn Cù-đàm để lễ bái, cúng dường.”

Các Phạm chí, cư sĩ Thâu-lô-tra sau khi được nghe như vậy, mỗi người cùng với các quyến thuộc theo sau, từ thôn Thâu-lô-tra ra đi, hướng về phía Bắc, đến vườn Thi-nhiếp-hòa, mong gặp đức Thế Tôn để lễ bái, cúng dường. Sau khi đến nơi Phật, các Phạm chí, cư sĩ thôn Thâu-lô-tra kia có người cúi đầu lễ bái sát chân Phật rồi ngồi sang một bên, có người thăm hỏi Phật rồi ngồi sang một bên, có người chắp tay hướng về Phật rồi ngồi sang một bên, có người từ xa nhìn thấy Phật, lặng lẽ ngồi xuống. Khi các Phạm chí, cư sĩ thôn Thâu-lô-tra đều ngồi yên, đức Phật nói pháp cho họ, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ. Sau khi bằng vô lượng phương tiện nói pháp cho họ, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ rồi, đức Phật ngồi yên lặng.

Bấy giờ, các Phạm chí, cư sĩ thôn Thâu-lô-tra, sau khi được Phật thuyết pháp, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ rồi, mọi người đều rời chỗ ngồi đứng dậy, cúi đầu sát chân Phật, đi quanh Phật ba vòng rồi ra về.

Lúc bấy giờ, Lại-tra-hòa-la, con trai cư sĩ, vẫn ngồi, không đứng dậy. Đến lúc các Phạm chí, cư sĩ thôn Thâu-lô-tra ra về chẳng bao lâu, Lại-tra-hòa-la liền rời chỗ ngồi đứng dậy, trịch vai áo, chắp tay hướng về Phật và bạch:

- Bạch Thế Tôn, như con biết, đối với giáo pháp mà Phật đã dạy, nếu con sống tại gia, bị tù hãm trong những sự phiền tỏa, không thể trọn đời thanh tịnh tu hành Phạm hạnh được. Bạch Thế Tôn, xin cho con được theo Thế Tôn xuất gia học đạo, thọ giới Cụ túc, được làm Tỳ-kheo tịnh tu Phạm hạnh.

Đức Thế Tôn hỏi:

- Này con của cư sĩ, cha mẹ có cho phép ông ở trong Chánh pháp, Luật này, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo không?

Lại-tra-hòa-la bạch Phật:

- Bạch Thế Tôn, cha mẹ chưa cho con ở trong Chánh pháp, Luật này, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo.

Đức Thế Tôn dạy:

- Này con của cư sĩ, nếu cha mẹ không cho ông sống trong Chánh pháp, Luật này, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo thì Ta không thể độ cho ông xuất gia học đạo, cũng không thể truyền trao giới Cụ túc.

Lại-tra-hòa-la bạch:

- Bạch Thế Tôn, con sẽ về xin cha mẹ cho con được phép ở trong Chánh pháp, Luật này, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo.

Đức Thế Tôn dạy:

- Tùy ước muốn của ông!

Khi ấy, Lại-tra-hòa-la nghe lời Phật dạy, cẩn thận ghi nhớ, cúi đầu lễ sát chân Phật rồi đi quanh ba vòng và ra về. Về đến nhà, ông thưa với cha mẹ:

- Thưa cha mẹ, như con biết, đối với giáo pháp mà Phật đã dạy, nếu con sống tại gia, bị tù hãm trong những sự phiền tỏa, không thể trọn đời thanh tịnh tu hành Phạm hạnh được. Cúi xin cha mẹ cho con ở trong Chánh pháp, Luật này, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo!

Cha mẹ Lại-tra-hòa-la bảo:

- Lại-tra-hòa-la, cha mẹ chỉ có một mình con, hết sức yêu thương, chiều chuộng, lòng đầy quyến luyến không kể xiết. Giả sử con có chết đi, cha mẹ còn không muốn rời bỏ, huống gì còn sống mà nỡ lìa xa, không nhìn thấy mặt được sao?

Lại-tra-hòa-la lại thưa đến lần thứ ba:

- Thưa cha mẹ, như con biết, đối với giáo pháp mà Phật đã dạy, nếu con sống tại gia, bị tù hãm trong sự phiền tỏa, không thể trọn đời thanh tịnh tu hành Phạm hạnh. Cúi xin cha mẹ cho con ở trong Chánh pháp, Luật này, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo.

Cha mẹ Lại-tra-hòa-la cũng lại bảo đến lần thứ ba:

- Lại-tra-hòa-la, cha mẹ chỉ có một mình con, hết sức yêu thương, chiều chuộng, lòng đầy quyến luyến không sao kể xiết. Giả sử con có chết đi, cha mẹ còn không muốn rời bỏ, huống gì còn sống mà lìa xa, không nhìn thấy mặt được sao?

Khi ấy, Lại-tra-hòa-la liền vật mình xuống đất mà nói:

- Từ nay con không đứng dậy, không uống, không ăn, cho đến khi nào cha mẹ cho con được ở trong Chánh pháp, Luật, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo.

Rồi Lại-tra-hòa-la, con nhà cư sĩ, trải qua một ngày không ăn, cho đến hai ngày, ba ngày, bốn ngày, nhiều ngày không ăn. Bấy giờ, cha mẹ Lại-tra-hòa-la đến bên con mà bảo:

- Lại-tra-hòa-la, người con mềm mại, thân hình đẹp đẽ, thường nằm ngồi trên giường tốt, nay con không biết khổ sao? Lại-tra-hòa-la, con hãy mau đứng dậy, sống đời dục lạc mà bố thí, sung sướng mà tu phước nghiệp. Vì sao? Lạitra-hòa-la, cảnh giới của đức Thế Tôn rất khó, rất khó, xuất gia học đạo lại càng rất khó.

Lại-tra-hòa-la vẫn nằm im lặng, không đáp.

Rồi cha mẹ Lại-tra-hòa-la đi đến thân bằng quyến thuộc và các quan viên nói rằng:

- Mong quý vị đến chỗ Lại-tra-hòa-la khuyên nó đứng dậy!

Thân bằng quyến thuộc của Lại-tra-hòa-la và các quan viên bèn cùng nhau đi đến chỗ Lại-tra-hòa-la, bảo rằng:

- Này Lại-tra-hòa-la, người cậu mềm mại, thân hình đẹp đẽ, thường nằm ngồi trên giường tốt, nay cậu không biết khổ sao? Lại-tra-hòa-la, cậu hãy mau đứng dậy, sống đời dục lạc mà bố thí, sung sướng mà tu phước nghiệp. Vì sao? Cảnh giới của đức Thế Tôn rất khó, rất khó, xuất gia học đạo lại càng rất khó.

Lại-tra-hòa-la vẫn nằm im không đáp.

Rồi cha mẹ Lại-tra-hòa-la đi đến các thiện tri thức, đồng bạn, đồng lứa với Lại-tra-hòa-la và nói rằng:

- Mong các cậu đến chỗ Lại-tra-hòa-la khuyên nó đứng dậy!

Các thiện tri thức, đồng bạn, đồng lứa với Lại-tra-hòa-la, con nhà cư sĩ liền cùng nhau đi đến bên Lại-tra-hòa-la và nói rằng:

- Này Lại-tra-hòa-la, người bạn mềm mại, thân hình đẹp đẽ, thường nằm ngồi trên giường tốt, nay bạn không biết khổ sao? Lại-tra-hòa-la, bạn hãy mau đứng dậy, sống đời dục lạc mà bố thí, sung sướng mà tu phước nghiệp. Vì sao? Lại-tra-hòa-la, cảnh giới của Thế Tôn rất khó, rất khó, xuất gia học đạo lại càng rất khó.

Lại-tra-hòa-la vẫn im lặng, không đáp.

Khi ấy, các thiện tri thức, đồng bạn, đồng lứa với Lại-tra-hòa-la, con nhà cư sĩ đi đến chỗ cha mẹ Lại-tra-hòa-la mà nói:

- Hai bác nên cho Lại-tra-hòa-la được ở trong Chánh pháp, Luật, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo. Nếu anh ấy thích sống như vậy thì ngay trong đời này còn có thể gặp nhau. Nếu anh ấy chán sống cảnh ấy, tự nhiên sẽ trở về với cha mẹ. Nay nếu không cho anh ấy đi, nhất định anh ấy sẽ chết, không nghi ngờ gì nữa và sẽ không ích gì.

Khi ấy, cha mẹ Lại-tra-hòa-la nghe xong, liền nói với các thiện tri thức, đồng bạn, đồng lứa với Lại-tra-hòa-la:

- Chúng tôi nay cho Lại-tra-hòa-la được ở trong Chánh pháp, Luật, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo, nếu xuất gia học đạo mà vẫn trở về cho chúng tôi gặp.

Rồi các bạn tri thức, đồng bạn, đồng lứa với Lại-tra-hòa-la, con nhà cư sĩ liền cùng nhau đến chỗ Lại-tra-hòa-la và nói rằng:

- Này bạn, cha mẹ đã cho bạn được ở trong Chánh pháp, Luật, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo; khi xuất gia học đạo rồi, phải trở về thăm cha mẹ.

Lại-tra-hòa-la nghe như vậy, rất vui mừng, hân hoan, ái lạc, bèn đứng dậy, dần dần bồi dưỡng thân thể. Khi thân thể đã bình phục, Lại-tra-hòa-la liền rời khỏi thôn Thâu-lô-tra, đi đến chỗ Phật, cúi đầu sát chân Phật và bạch:

- Bạch Thế Tôn, cha mẹ đã cho phép con được ở trong Chánh pháp, Luật, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo. Ngưỡng mong Thế Tôn cho con được theo Thế Tôn xuất gia học đạo, thọ giới Cụ túc, được làm Tỳ-kheo!

Khi ấy, đức Thế Tôn độ cho Lại-tra-hòa-la xuất gia học đạo, truyền trao giới Cụ túc. Sau khi truyền trao giới Cụ túc, đức Thế Tôn ở lại thôn Thâu-lô-tra một thời gian. Sau đó, Ngài thâu y, mang bát, lần lượt du hành đến nước Xá-vệ, trú tại vườn Cấp Cô Độc, trong rừng Thắng Lâm.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la sau khi xuất gia học đạo, thọ giới Cụ túc, sống cô độc ở nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh tấn. Do sống cô độc ở nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh tấn, Tôn giả đạt đến mục đích mà một thiện nam tử cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình để xuất gia học đạo là chỉ cầu hoàn thành vô thượng Phạm hạnh, ở ngay đời này, tự tri, tự giác, tự chứng ngộ, thành tựu an trú và biết như thật rằng: “Sự sanh đã dứt, Phạm hạnh đã vững, việc cần làm đã làm xong, không còn tái sanh nữa.” Tôn giả Lại-tra-hòa-la biết như pháp rồi, chứng đắc quả A-la-hán. Sau khi Tôn giả Lại-tra-hòa-la đắc quả A-la-hán, khoảng chín mười năm trôi qua, Tôn giả nghĩ rằng: “Ngày xưa ta đã hứa xuất gia học đạo rồi sẽ trở về thăm cha mẹ, ta nay nên trở về để trọn lời hứa đó.” Rồi Tôn giả Lại-tra-hòa-la đi đến chỗ Phật, cúi đầu lễ sát chân Ngài, ngồi sang một bên và bạch:

- Bạch Thế Tôn, ngày trước con hứa xuất gia học đạo rồi sẽ về thăm cha mẹ. Hôm nay con xin từ giã để về thăm cha mẹ cho trọn lời hứa trước.

Bấy giờ, đức Thế Tôn nghĩ: “Thiện nam tử Lại-tra-hòa-la này, nếu giả sử xả giới, bỏ đạo, sống đời dục lạc như cũ, chắc chắn không có trường hợp đó.” Đức Thế Tôn biết vậy, liền bảo:

- Thầy ra đi, nếu gặp người chưa được độ, hãy độ; người chưa giải thoát, hãy khiến cho giải thoát; người chưa tịch diệt, khiến được tịch diệt. Lại-tra-hòala, nay tùy ý thầy.

Khi đó, Tôn giả Lại-tra-hòa-la nghe Phật nói xong, cẩn thận ghi nhớ, liền rời chỗ ngồi đứng dậy, cúi sát chân Phật, đi quanh ba vòng, rồi đi về phòng riêng thu xếp tọa cụ, mang y, ôm bát, lần lượt du hành đến thôn Thâu-lô-tra, tới ở vườn Thi-nhiếp-hòa, phía Bắc thôn ấy. Khi đêm đã qua, trời vừa hừng sáng, Tôn giả mang y, ôm bát vào thôn Thâu-lô-tra khất thực. Tôn giả Lại-tra-hòala nghĩ như thế này: “Đức Thế Tôn khen ngợi việc thứ lớp khất thực, ta nay ở trong thôn Thâu-lô-tra này nên theo thứ lớp khất thực.” Tôn giả Lại-tra-hòa-la ở trong thôn Thâu-lô-tra theo thứ lớp khất thực, lần lượt về đến nhà mình. Lúc đó, cha của Tôn giả Lại-tra-hòa-la đứng trong cửa đang chải tóc, cạo râu. Ông thấy Lại-tra-hòa-la đi vào, liền nói:

- Sa-môn trọc này bị màu đen trói chặt, tuyệt chủng, không con cái, phá hoại gia đình ta. Ta có một đứa con, hết sức yêu thương, chiều chuộng, lòng đầy quyến luyến không kể xiết, thế mà nó dẫn đi mất. Đừng cho nó ăn!

Tôn giả Lại-tra-hòa-la ở nhà cha đã không được bố thí mà lại bị rủa sả rằng: “Sa-môn trọc này bị màu đen trói chặt, tuyệt chủng, không con cái, phá hoại gia đình ta. Ta có một đứa con, hết sức thương yêu, chiều chuộng, lòng đầy quyến luyến không kể xiết, thế mà nó dẫn đi mất. Đừng cho nó ăn!” Tôn giả Lại-trahòa-la nghe vậy, bèn bỏ đi gấp. Lúc đó, người nô tỳ của cha Lại-tra-hòa-la xách một giỏ đồ ăn thúi định vất vào đống rác. Tôn giả Lại-tra-hòa-la thấy đứa nô tỳ xách giỏ đồ ăn định vất vào đống rác, liền nói rằng:

- Này cô em, nếu đồ ăn thúi này đáng bỏ đi thì nên bỏ vào bát tôi, tôi sẽ ăn.

Khi ấy, đứa nô tỳ của cha Lại-tra-hòa-la mang đồ ăn thúi trong giỏ đổ vào bát. Đang khi đổ vào bát, do hai dấu hiệu mà cô nhận ra Tôn giả: Đó là tiếng nói và tay chân Tôn giả. Nhận ra được hai dấu hiệu này, nó liền chạy đến chỗ cha của Tôn giả Lại-tra-hòa-la thưa:

- Thưa ông, nên biết, cậu Lại-tra-hòa-la đã trở về đến thôn Thâu-lô-tra này rồi, ông nên đến gặp.

Cha Tôn giả Lại-tra-hòa-la nghe xong, rất đỗi vui mừng, phấn khởi, tay trái vén áo, tay mặt vuốt sửa râu tóc, rồi đi nhanh đến chỗ Lại-tra-hòa-la. Khi đó, Tôn giả Lại-tra-hòa-la đang xoay vào vách, ăn đồ ăn thiu thúi ấy. Cha Tôn giả Lạitra-hòa-la thấy Tôn giả Lại-tra-hòa-la xoay vào vách, ăn đồ ăn thiu thúi, liền nói:

- Lại-tra-hòa-la con, người con rất mềm mại, thân hình đẹp đẽ, thường ăn thức ăn ngon. Lại-tra-hòa-la, tại sao con lại ăn đồ ăn thiu thúi như thế? Lại-trahòa-la, vì lẽ gì con đã về đến thôn Thâu-lô-tra này mà không về nhà cha mẹ?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la thưa:

- Này cư sĩ, tôi đã vào nhà cha nhưng không được bố thí mà lại bị rủa mắng rằng: “Sa-môn trọc đầu này bị màu đen trói chặt, tuyệt chủng, không con cái, phá hoại gia đình ta. Ta có một đứa con, hết sức yêu thương, chiều chuộng, lòng đầy quyến luyến không kể xiết, thế mà nó dẫn đi mất. Đừng cho nó ăn!” Tôi nghe như vậy, bèn ra đi gấp.

Cha Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói lời xin lỗi:

- Lại-tra-hòa-la, nên bỏ qua! Lại-tra-hòa-la, nên bỏ qua! Cha thật không biết con trở về nhà cha.

Cha Tôn giả Lại-tra-hòa-la với lòng cung kính, dìu đỡ Lại-tra-hòa-la vào nhà, trải chỗ ngồi và mời ngồi. Tôn giả Lại-tra-hòa-la bèn ngồi xuống. Lúc đó, cha Tôn giả thấy Tôn giả ngồi xong, liền đến chỗ vợ và nói:

- Này bà, nên biết, thiện nam tử Lại-tra-hòa-la đã về lại nhà rồi, mau sửa soạn cơm nước.

Mẹ Tôn giả Lại-tra-hòa-la nghe xong, rất đỗi vui mừng, phấn khởi, liền sửa soạn cơm nước. Soạn cơm nước xong, bà liền mang tiền bạc ra để giữa nhà một đống lớn. Đống tiền lớn đến nỗi một người đứng bên này, một người đứng bên kia không trông thấy nhau. Dồn một đống tiền lớn xong, bà đi đến chỗ Lại-trahòa-la và nói:

- Lại-tra-hòa-la, đây là phần tiền tài của mẹ, còn tiền tài của cha con thì nhiều vô lượng trăm ngàn không thể tính được. Nay ta giao hết cho con. Lạitra-hòa-la, con nên xả giới, bỏ đạo, sống đời dục lạc mà bố thí, sung sướng mà tu phước nghiệp. Vì sao? Vì cảnh giới của Thế Tôn rất khó, rất khó, xuất gia học đạo lại càng khó hơn.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la thưa với mẹ:

- Tôi nay có một điều muốn nói, mẹ cho phép chăng?

Mẹ Lại-tra-hòa-la nói:

- Này con nhà cư sĩ, có điều gì cứ nói, tôi sẵn sàng nghe.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la thưa với mẹ:

- Nên may bao vải mới, đựng đầy tiền, dùng xe chở đến sông Hằng, đổ xuống chỗ sâu. Vì sao vậy? Vì do tiền này làm cho con người đau khổ, sầu thương, khóc lóc, không được an vui.

Khi ấy, mẹ Tôn giả Lại-tra-hòa-la nghĩ rằng: “Dùng cách này không thể làm cho Lại-tra-hòa-la xả giới, bỏ đạo. Ta nên đến mấy cô vợ cũ của nó, nói như thế này: ‘Các con dâu ơi, các con nên dùng ngọc anh lạc khi trước trang điểm thân thể, thứ ngọc mà thiện nam tử Lại-tra-hòa-la lúc còn ở nhà ưa thích nhất. Dùng thứ anh lạc này trang điểm rồi, các con cùng đến bên Lại-tra-hòa-la, mỗi đứa ôm một chân mà nói rằng: Này hiền lang bạc tình, có thiên nữ nào đẹp hơn tôi mà khiến cho hiền lang bỏ tôi để tu Phạm hạnh vì nàng?’” Nghĩ xong, bà ta liền đến chỗ các vợ cũ của Tôn giả Lại-tra-hòa-la và nói như thế này:

- Các con dâu ơi, các con nên dùng ngọc anh lạc khi trước trang điểm thân thể, thứ ngọc mà thiện nam tử Lại-tra-hòa-la lúc còn ở nhà ưa thích nhất. Dùng loại anh lạc đó trang điểm rồi, các con cùng nhau kéo đến bên Lại-tra-hòa-la, mỗi đứa ôm một chân mà nói thế này: “Này hiền lang bạc tình, có thiên nữ nào đẹp hơn tôi mà khiến cho hiền lang bỏ tôi để tu Phạm hạnh vì nàng?”

Khi ấy, các cô vợ của Tôn giả Lại-tra-hòa-la liền dùng ngọc anh lạc khi trước trang điểm thân thể, thứ anh lạc mà Tôn giả Lại-tra-hòa-la lúc còn ở nhà ưa thích nhất. Dùng loại ngọc đó trang điểm rồi, họ liền kéo đến bên Tôn giả Lại-tra-hòa-la, mỗi người ôm một chân và nói thế này:

- Này hiền lang bạc tình, có thiên nữ nào đẹp hơn em mà khiến cho hiền lang bỏ em để tu Phạm hạnh vì nàng?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói với các cô vợ cũ:

- Này các cô em, các cô nên biết, tôi không phải vì thiên nữ mà tu Phạm hạnh. Sở dĩ tôi tu Phạm hạnh là theo mục đích mà Phật đã dạy. Những điều cần làm, nay tôi đã làm xong.

Những cô vợ của Lại-tra-hòa-la đứng sang một bên, khóc lóc rơi lệ và nói:

- Tôi không phải em gái của hiền lang, nhưng hiền lang lại gọi tôi bằng cô em!

Lúc đó, Tôn giả Lại-tra-hòa-la quay nhìn về phía cha mẹ và nói:

- Này cư sĩ, nếu có thí cơm, đúng giờ thì thí, tại sao làm phiền nhau?

Bấy giờ, cha của Tôn giả liền đứng dậy, thân hành lấy nước rửa, dâng ngài các món hào soạn dồi dào, đủ các loại cứng và loại mềm, tự tay chăm lo cho ngài ăn no; ăn xong, thâu dọn chén bát, dùng nước rửa xong, lấy một cái giường nhỏ ngồi riêng nghe pháp. Tôn giả Lại-tra-hòa-la thuyết pháp cho cha mẹ nghe, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ. Sau khi bằng vô lượng phương tiện thuyết pháp cho họ, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ rồi, ngài từ chỗ ngồi đứng dậy, nói bài tụng:  Hãy nhìn cái bóng trang sức này:

Trân bảo, ngọc ngà, đủ các thứ,
Tóc uốn lượm, buông xuôi phía hữu,    
Nốt ruồi xanh, mắt kẻ, mi dài.
Trò dối trá gạt người si dại,
Nhưng lừa sao được kẻ sang bờ, 
Với bao nhiêu gấm vóc lụa là,       
Mong làm đẹp thân hình xú uế.    
Trò dối trá gạt người si dại,
Nhưng lừa sao được kẻ sang bờ,
Và bao nhiêu hương liệu bôi xoa,      
Chân chấm điểm phấn vàng son đỏ.
Trò dối trá gạt người si dại,
Nhưng lừa sao được kẻ sang bờ, 
Áo tịnh diệu trang hoàng thân thể,   
Nhưng nguyên hình huyễn hoặc còn trơ.
Trò dối trá gạt người si dại,
Nhưng lừa sao được kẻ sang bờ,
Khi nai đã đạp tan lưới bẫy,
Và phá tung cổng nhốt một đời,   
Ta bỏ lại miếng mồi, đi mất,       
Ai ưa gì trói buộc thân nai?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói tụng rồi, dùng như ý túc nương hư không mà đi đến rừng Thâu-lô-tra, đi vào rừng ấy, trải tọa cụ, ngồi kiết-già dưới cây Bệhê-lặc.

Bấy giờ, Vua Câu-lao-bà với quần thần trước sau vây quanh, ngồi ở chánh điện, bàn tán khen ngợi Tôn giả Lại-tra-hòa-la rằng: 

- Nếu chúng ta nghe tin thiện nam tử Lại-tra-hòa-la đến Thâu-lô-tra này thì chúng ta quyết đến thăm.

Khi ấy, Vua Câu-lao-bà bảo thợ săn:

- Ông hãy đi xem xét rừng Thâu-lô-tra, ta muốn đến đó săn!

Thợ săn vâng lời, liền đến xem xét rừng Thâu-lô-tra. Khi thợ săn dò xét rừng, thấy Tôn giả Lại-tra-hòa-la trải tọa cụ, ngồi kiết-già dưới cây Bệ-hê-lặc, liền nghĩ: “Người mà Vua Câu-lao-bà cùng quần thần ngồi tại chánh điện bàn tán khen ngợi bây giờ ở đây.” Khi người thợ săn dò xét rừng Thâu-lô-tra xong, trở về tâu với Vua Câu-lao-bà:

- Tâu Thiên vương, nên biết, tôi đã dò xét rừng Thâu-lô-tra rồi. Xin theo ý Thiên vương. Tâu Thiên vương, Tôn giả Lại-tra-hòa-la, người mà Thiên vương cùng quần thần ngồi ở chánh điện bàn tán khen ngợi: “Nếu chúng ta nghe tin thiện nam tử Lại-tra-hòa-la đến Thâu-lô-tra này thì chúng ta quyết đến thăm.” Nay Tôn giả thiện nam tử Lại-tra-hòa-la hiện đang ở trong rừng Thâu-lô-tra, trải tọa cụ, ngồi kiết-già dưới cây Bệ-hê-lặc, Thiên vương muốn gặp có thể đến đó.

Vua Câu-lao-bà nghe xong, bảo người đánh xe:

- Ông mau mau sửa soạn xa giá! Ta muốn đến gặp Lại-tra-hòa-la.

Người đánh xe vâng lệnh, sửa soạn xa giá xong, trở lại tâu với nhà vua:

- Tâu Thiên vương, nên biết, xa giá đã sửa soạn xong. Xin theo ý Thiên vương!

Khi ấy, Vua Câu-lao-bà liền ngồi xe đi ra, đến rừng Thâu-lô-tra. Từ xa trông thấy Tôn giả Lại-tra-hòa-la, nhà vua liền xuống xe, đi bộ đến chỗ Tôn giả Lạitra-hòa-la. Tôn giả Lại-tra-hòa-la thấy Vua Câu-lao-bà đến, bèn nói:

- Thiên vương nay đến đây, muốn ngồi chăng?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Hôm nay tuy tôi đến cảnh giới của mình, nhưng ý tôi muốn thiện nam tử Lại-tra-hòa-la mời tôi ngồi.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la liền mời Vua Câu-lao-bà rằng:

- Đây có chỗ ngồi riêng, xin mời Đại vương ngồi!

Khi ấy, Vua Câu-lao-bà với Tôn giả Lại-tra-hòa-la cùng chào hỏi nhau, rồi ngồi sang một bên. Vua nói với Tôn giả Lại-tra-hòa-la:

- Lại-tra-hòa-la, có phải vì gia đình suy sụp mà xuất gia học đạo chăng? Hay vì không có tài vật nên sống đời học đạo? Này Lại-tra-hòa-la, Câu-lao-bà vương gia này có nhiều tài vật. Tôi sẽ xuất tài vật cho Lại-tra-hòa-la, khuyên Lại-tra-hòa-la xả giới, bỏ đạo, sống đời dục lạc mà bố thí, tùy ý mà tu phước nghiệp. Vì sao? Lại-tra-hòa-la, giáo pháp của Tôn sư rất khó, xuất gia học đạo lại càng khó hơn.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la nghe xong, nói:

- Thiên vương nay dùng lời bất tịnh mời tôi, không phải với lời thanh tịnh mà mời.

Vua Câu-lao-bà nghe xong, hỏi:

- Lại-tra-hòa-la, thế nào gọi là lời thanh tịnh mà mời, không phải dùng lời bất tịnh mà mời?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la đáp:

- Thiên vương nên nói như thế này: “Lại-tra-hòa-la, nước tôi nhân dân an ổn, sung sướng, không việc kinh sợ, không có đấu tranh, không có hà khắc, không có khổ nô dịch, lúa gạo đầy đủ, khất thực dễ được. Lại-tra-hòa-la ở trong nước tôi, tôi sẽ ủng hộ như pháp.” Thiên vương nói như vậy gọi là dùng lời thanh tịnh mà mời tôi, không phải dùng lời bất tịnh mà mời.

Vua Câu-lao-bà nghe xong, nói:

- Nay tôi dùng lời thanh tịnh mời Lại-tra-hòa-la, chớ không dùng lời bất tịnh: Nước tôi nhân dân an ổn, sung sướng, không việc kinh sợ, không có đấu tranh, không có hà khắc, không có khổ nô dịch, lúa gạo đầy đủ, khất thực dễ được. Lại-tra-hòa-la ở trong nước tôi, tôi sẽ ủng hộ như pháp.

Lại nữa, Lại-tra-hòa-la, có bốn trường hợp suy vi, do suy vi nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Những gì là bốn? Bịnh suy, lão suy, tài suy, thân suy.

Lại-tra-hòa-la, thế nào là bịnh suy? Hoặc có người luôn bị bệnh tật rất nặng, quá đau đớn, người ấy nghĩ rằng: “Ta luôn bị bệnh tật rất nặng, quá đau đớn. Ta thật có dục vọng, nhưng không thể thực hiện dục lạc được. Ta nay nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.” Sau đó, người ấy vì bịnh suy nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Đó gọi là bịnh suy.

Lại-tra-hòa-la, thế nào gọi là lão suy? Hoặc có người tuổi già, các căn suy yếu, tuổi thọ gần hết, người ấy nghĩ rằng: “Ta tuổi đã già, các căn suy yếu, tuổi thọ gần hết. Ta thật có dục vọng, nhưng không thể thực hiện dục lạc được. Ta nay nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.” Sau đó, người ấy vì lão suy nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Đó gọi là lão suy.

Lại-tra-hòa-la, thế nào gọi là tài suy? Hoặc có người bần cùng, cô thế, người ấy nghĩ rằng: “Ta bần cùng, cô thế. Ta nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.” Sau đó, người ấy vì tài suy nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Đó gọi là tài suy.

Lại-tra-hòa-la, thế nào gọi là thân suy? Hoặc có người, bà con tuyệt tự, chết tuyệt, không còn một ai. Người ấy nghĩ rằng: “Ta đây, bà con tuyệt tự, chết tuyệt, không còn một ai. Ta nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.” Sau đó, người ấy vì thân suy nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Đó gọi là thân suy.

Lại-tra-hòa-la khi xưa không bệnh hoạn, an ổn trọn vẹn, thực đạo điều hòa, không lạnh không nóng, bình chánh an lạc, thuận hòa không tranh cãi. Do đó, các thứ đồ ăn mềm hay cứng được dễ dàng tiêu hóa, an ổn. Như vậy, Lại-trahòa-la chẳng phải vì bệnh suy mà cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Lại-tra-hòa-la khi xưa vào tuổi niên thiếu, tóc đen óng mướt, thân thể khỏe mạnh, xướng ca tấu nhạc, mặc tình thỏa thích, lại chưng diện thân thể, thường thích dạo chơi. Lúc ấy, bà con không ai muốn để ngài xuất gia học đạo. Cha mẹ khóc lóc, lo âu sầu não, cũng không cho ngài xuất gia học đạo. Nhưng ngài cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Như vậy, Lại-tra-hòa-la không vì lão suy mà cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Lại-tra-hòa-la ở Thôn-lô-tra này, về phần tài vật, gia đình ngài là đệ nhất, là tối đại, là tối thắng, là tối thượng. Như vậy, Lại-tra-hòa-la không vì tài suy mà cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Lại-tra-hòa-la ở trong rừng Thâu-lô-tra này, các bà con giàu có đều còn sống. Như vậy, Lại-tra-hòa-la không phải vì thân suy mà cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.

Lại-tra-hòa-la, đối với bốn trường hợp suy vi ấy, hoặc có trường hợp nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Nhưng tôi thấy Lại-tra-hòa-la không có một suy vi nào có thể khiến Lạitra-hòa-la cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Lại-tra-hòa-la, hiểu biết thế nào và nghe được những gì mà cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la đáp:

- Thiên vương, đức Thế Tôn, bậc Tri Kiến, là Như Lai, Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác dạy cho tôi bốn việc, và tôi muốn nhẫn lạc như thế nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo. Những gì là bốn? Thiên vương, thế gian này không ai hộ trì, không nơi nương tựa. Thế gian này tất cả đều phải đi đến sự già nua. Thế gian này vô thường, cần phải bỏ đi. Thế gian này không có sự toàn mãn, không có sự biết đủ, bị ái lôi kéo đi.

Vua Câu-lao-bà hỏi:

Lại-tra-hòa-la, như ngài vừa nói: “Thiên vương, thế gian này không ai hộ trì, không nơi nương tựa.” Nhưng Lại-tra-hòa-la, tôi có con cháu, anh em, bè đảng, tượng quân, xa quân, mã quân, bộ quân; thảy đều giỏi bắn, giỏi chống cự, nghiêm nghị dũng mãnh như vương tử, lực sĩ, Ma-la-khiên-đề, Ma-ha-lăng-già; lại có người xem tướng, có kẻ trù mưu, có người tính toán, có kẻ thông hiểu điển sách, có người giỏi đàm luận, có quân thần, có quyến thuộc, người trì chú, kẻ biết chú; bất cứ phương nào có sự khủng bố thì kẻ chế phục ngăn cản. Nếu như lời Lại-tra-hòa-la nói: “Thiên vương, thế gian này không ai hộ trì, không nơi nương tựa”, thì này Lại-tra-hòa-la, nói như thế có nghĩa gì?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la đáp:

- Thiên vương, bây giờ tôi hỏi nhà vua, xin tùy theo sự hiểu biết mà trả lời. Thiên vương, thân này có bịnh chăng?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Lại-tra-hòa-la, hiện nay thân này của tôi thường có phong bịnh.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la hỏi:

- Thiên vương, khi phong bịnh bộc phát rất trầm trọng, rất đau đớn; thì này Thiên vương, lúc ấy có thể bảo bọn con cháu, anh em, họ hàng, thân thích, tượng quân, xa quân, mã quân, bộ quân, thảy đều bắn giỏi, giỏi chống cự, nghiêm nghị dõng mãnh như vương tử, lực sĩ; Bát-la-thiên-đề, Ma-ha-lăng-già, kẻ xem tướng, kẻ trù mưu, người tính toán, kẻ thông hiểu điển sách, người giỏi đàm luận, quân thần, quyến thuộc, kẻ trì chú, người biết chú rằng: “Các người hãy đến, tạm thời thay thế ta chịu sự khổ sở đau đớn để ta khỏi bịnh, an lạc” được chăng?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Không được! Vì sao vậy? Tôi tự gây nghiệp, nhân nghiệp, duyên nghiệp, riêng chịu khổ sở đau đớn.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la bảo:

- Thiên vương, thế cho nên đức Thế Tôn dạy: “Thế gian này không ai hộ trì, không nơi nương tựa.” Tôi muốn nhẫn lạc điều đó, tôi thấy, nghe, hiểu biết điều đó nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.

Vua Câu-lao-bà nói:

- Như Lại-tra-hòa-la đã nói: “Thiên vương, thế gian này không ai hộ trì, không nơi nương tựa.” Này Lại-tra-hòa-la, tôi cũng muốn nhẫn lạc điều đó. Vì sao như vậy? Thế gian này quả thật không ai hộ trì, không nơi nương tựa.

Vua Câu-lao-bà lại hỏi:

- Như Lại-tra-hòa-la đã nói: “Thiên vương, thế gian này tất cả đều đi đến chỗ già nua.” Lại-tra-hòa-la nói như vậy có nghĩa gì?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la đáp:

- Thiên vương, bây giờ tôi hỏi ngài, xin tùy theo sự hiểu biết mà trả lời. Lúc Thiên vương còn hai mươi bốn hay hai mươi lăm tuổi thì như thế nào? Khi ấy, sự nhanh nhẹn đâu như ngày nay? Khi ấy, gân sức, hình thể, nhan sắc đâu như ngày nay?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Khi tôi còn hai mươi bốn hay hai mươi lăm tuổi, tự nhớ lại thời ấy, sự nhanh nhẹn, gân sức, hình thể, nhan sắc, không ai hơn tôi. Lại-tra-hòa-tra, tôi nay đã già nua, các căn lụn bại, mạng sống sắp chấm dứt, tuổi đầy tám mươi, đâu có mạnh khỏe như xưa.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói:

- Thiên vương, thế cho nên đức Thế Tôn dạy: “Thế gian này tất cả đều đi đến chỗ già nua.” Tôi muốn nhẫn lạc điều đó, tôi thấy, nghe, hiểu biết điều đó nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.

Vua Câu-lao-bà nói:

- Như Lại-tra-hòa-la nói: “Thiên vương, thế gian này tất cả đều đi đến chỗ già nua.” Tôi cũng muốn nhẫn lạc điều đó. Vì sao vậy? Thế gian này quả thật tất cả đều đi đến chỗ già nua.

Vua Câu-lao-bà lại hỏi:

- Như Lại-tra-hòa-la đã nói: “Thiên vương, thế gian này vô thường, cần phải bỏ đi.” Lại-tra-hòa-la nói như vậy có nghĩa gì?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la đáp:

- Thiên vương, bây giờ tôi hỏi ngài, xin tùy theo sự hiểu biết mà trả lời. Thiên vương, có nước Câu-lâu-sấu dồi dào, hậu cung dồi dào, kho tàng dồi dào không?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Đúng vậy!

Tôn giả Lại-tra-hòa-la lại hỏi:

- Thiên vương, có nước Câu-lâu-sấu dồi dào, hậu cung dồi dào, kho tàng dồi dào; nếu thời gian đã đến, không thể nương tựa, chịu đựng sự phá hoại, tất cả thứ này đi đến chỗ diệt vong. Lúc đó, nước Câu-lâu-sấu dồi dào, hậu cung dồi dào, kho tàng dồi dào, có thể từ đời này mang qua đời sau không?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Không được. Vì sao như vậy? Tôi phải đơn độc, cô thân, cũng không bạn bè, từ đời này mà đi đến đời sau.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói:

- Thế cho nên đức Thế Tôn dạy: “Thế gian này vô thường, cần phải bỏ đi.” Tôi muốn nhẫn lạc điều đó, tôi thấy, nghe, hiểu biết điều đó nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, từ bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.

Vua Câu-lao-bà nói:

- Như Lại-tra-hòa-la đã nói: “Thiên vương, thế gian này là vô thường, cần phải bỏ đi.” Tôi cũng muốn nhẫn lạc điều đó. Vì sao? Thế gian này quả thật vô thường, cần phải bỏ đi.

Vua Câu-lao-bà lại hỏi:

- Như Lại-tra-hòa-la đã nói: “Thiên vương, thế gian này không có sự toàn mãn, không có sự biết đủ, bị ái lôi cuốn.” Lại-tra-hòa-la nói đến điều này, như vậy có nghĩa gì?

Tôn giả Lại-tra-hòa-la đáp:

- Thiên vương, bây giờ tôi hỏi ngài, xin tùy theo sự hiểu biết mà trả lời. Thiên vương, có nước Câu-lâu-sấu dồi dào, hậu cung dồi dào, kho tàng dồi dào không?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Đúng vậy!

Tôn giả Lại-tra-hòa-la lại hỏi:

- Thiên vương có nước Câu-lâu-sấu dồi dào, hậu cung dồi dào, kho tàng dồi dào. Nếu có người từ phương Đông đến, đáng tín nhiệm, không lừa dối, nói với ngài: “Tôi từ phương Đông đến, thấy nước ấy vô cùng giàu có, an vui, nhân dân đông đúc. Đại vương nên chiếm tài vật, nhân dân, lực dịch của nước ấy.” Ngài có muốn chiếm nước ấy để cai trị không?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Lại-tra-hòa-la, nếu tôi biết có nước giàu có, có tài vật, nhân dân, lực dịch như vậy; để được nhân dân nước ấy mà cai trị, tôi quyết đánh lấy nước ấy.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la lại nói:

- Phương Nam, phương Tây, phương Bắc cũng như vậy. Từ bờ biển lớn, nếu có một người đến, đáng tín nhiệm, không lừa dối, nói với ngài: “Tôi từ bờ biển lớn đến, thấy nước ấy vô cùng giàu có và an lạc, nhân dân đông đúc. Đại vương có thể chiếm tài vật, nhân dân, lực dịch nước ấy.” Ngài có muốn chiếm nước ấy để cai trị không?

Vua Câu-lao-bà đáp:

- Lại-tra-hòa-la, nếu tôi biết có nước giàu có, có tài vật, nhân dân, lực dịch như vậy; để được nhân dân nước ấy mà cai trị thì tôi quyết đánh lấy nước ấy.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói:

- Thiên vương, thế cho nên đức Thế Tôn dạy: “Thế gian này không có sự toàn mãn, không có sự biết đủ, bị ái lôi cuốn.” Tôi muốn nhẫn lạc điều đó, tôi thấy, nghe, hiểu biết điều đó nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.

Vua Câu-lao-bà nói:

- Như Lại-tra-hòa-la đã nói: “Thiên vương, thế gian này không có sự toàn mãn, không có sự biết đủ, bị ái lôi cuốn đi.” Tôi cũng muốn nhẫn lạc điều đó. Vì sao? Vì thế gian này quả thật không có sự toàn mãn, không có sự biết đủ, bị ái lôi cuốn đi.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói:

- Đức Thế Tôn, bậc Tri Kiến, Như Lai, Vô Sở Trước, Đẳng Chánh Giác nói cho tôi nghe bốn việc này. Tôi muốn nhẫn lạc điều đó, tôi thấy, nghe, hiểu biết điều đó nên cạo bỏ râu tóc, mặc áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, học đạo.

Lúc đó, Tôn giả Lại-tra-hòa-la nói bài tụng:

Ta thấy người thế gian,         
Có của, ngu, không thí,    
Được của rồi cầu thêm,     
Xan tham chứa chất của.   
Nhà vua được thiên hạ,     
Chỉnh ngự tùy sức mình,   
Trong nước không biết đủ,
Lại tìm ở nước ngoài.       
Nhà vua và nhân dân,        
Chưa lìa dục, mạng vong,      
Vợ con xõa tóc khóc,        
Ôi thôi khổ khó khăn!      
Áo, chăn, đệm chôn cất,    
Hoặc chất củi hỏa thiêu,    
Duyên đi đến đời sau,      
Thiêu rồi, vẫn ngu dại.      
Chết rồi, của không theo,       
Vợ con và nô tỳ,     
Của nhiều cùng chung hưởng,
Ngu, trí cũng vậy thôi.
Người trí chẳng âu lo,       
Kẻ ngu ôm sầu thảm,        
Thế nên trí tuệ hơn,  
Bước về nẻo chánh giác.    
Chấp chặt theo cái có,       
Kẻ ngu gây hạnh ác,         
Với pháp, làm phi pháp,    
Dùng sức cưỡng đoạt người.       
Kém trí bắt chước theo,     
Ngu làm nhiều hạnh ác,
Nhập thai đến đời sau,       
Luôn luôn chịu sanh tử.     
Đã thác sanh ra đời,       
Chỉ làm các việc ác,
Như giặc bị bắt trói,                               
Tự làm ác hại mình.
Chúng sanh này như thế,
Cho mãi đến đời sau,
Do nghiệp mình đã tạo,
Tự làm ác hại mình.
Như trái chín tự rụng,
Già trẻ cũng như vậy,
Muốn trang điểm ưa vui,
Tâm hướng sắc tốt xấu,
Do dục sanh kinh hãi,           
Vua! Tôi thấy giác này,
Biết Sa-môn vi diệu.

Tôn giả Lại-tra-hòa-la thuyết như vậy, Vua Câu-lao-bà sau khi nghe lời Tôn giả Lại-tra-hòa-la dạy xong, hoan hỷ phụng hành.