73. KINH THIÊN

Tôi nghe như vầy:

Một thời, Phật du hóa tại Chi-đề-sấu, trong rừng Thủy Chữ.

Bấy giờ, đức Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:

– Thuở xưa, lúc Ta chưa đắc đạo Giác ngộ Vô thượng chân chánh, bấy giờ Ta nghĩ rằng: “Ta làm sao để được ánh sáng, nhân ánh sáng ấy mà thấy hình sắc. Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh?” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh ấy mà Ta sống một mình tại một nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Ta nhân sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần nên chứng đắc ánh sáng, liền thấy hình sắc. Nhưng Ta chưa cùng với chư thiên kia tụ hội, cùng chào hỏi, cùng luận thuyết, cùng đối đáp.

Ta lại nghĩ rằng: “Ta làm sao để được ánh sáng, nhân ánh sáng ấy mà nhìn thấy hình sắc và cùng chư thiên kia tụ hội, cùng chào hỏi, cùng luận thuyết, cùng đối đáp? Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh.” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh này, Ta sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Nhân sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần nên Ta được ánh sáng, liền thấy hình sắc và cùng chư thiên kia tụ hội, cùng chào hỏi nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp. Nhưng Ta không biết họ của chư thiên kia là gì, tên là gì và sanh mạng như thế nào?

Ta lại nghĩ rằng: “Ta làm sao để được ánh sáng, nhân ánh sáng ấy mà thấy hình sắc và cùng chư thiên kia tụ hội, cùng chào hỏi nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp và cũng biết được họ chư thiên kia như vậy, tên như vậy và sanh như vậy? Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh?” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh này, Ta sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Nhân sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần nên Ta được ánh sáng, liền thấy hình sắc và cùng chư thiên kia hội tụ, chào hỏi nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp và cũng biết được chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy và sanh như vậy. Nhưng Ta không biết chư thiên kia ăn như thế nào, thọ khổ, lạc như thế nào.

Ta lại nghĩ rằng: “Ta làm sao để được ánh sáng, nhân ánh sáng ấy mà thấy hình sắc và cùng chư thiên tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; cũng biết chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy và sanh như vậy; cũng biết chư thiên ấy ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy. Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh.” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh này, Ta sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Nhân sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần nên Ta được ánh sáng, liền thấy hình sắc và cùng chư thiên kia tụ hội, cùng chào hỏi nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; cũng biết chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy và sanh như vậy; cũng biết chư thiên ấy ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy. Nhưng Ta không biết chư thiên kia trường thọ như thế nào, tồn tại lâu như thế nào, mạng tận như thế nào?

Ta lại nghĩ rằng: “Ta làm sao để được ánh sáng, nhân ánh sáng ấy mà thấy hình sắc và cùng chư thiên tụ hội, cùng chào hỏi nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; cũng biết chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; cũng biết chư thiên ấy ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy và cũng biết chư thiên ấy trường thọ như thế, tồn tại lâu như thế, mạng tận như thế? Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh.” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh này, Ta sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Nhân sống cô độc một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần Ta được ánh sáng, liền thấy hình sắc và cùng chư thiên tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; biết chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; biết chư thiên ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy; cũng biết chư thiên ấy trường thọ như vậy, tồn tại lâu như vậy, mạng tận như vậy. Nhưng Ta không biết chư thiên ấy tạo nghiệp như thế nào, đã chết nơi này và sanh nơi kia như thế nào.

Ta lại nghĩ rằng: “Ta làm sao để được ánh sáng, nhân ánh sáng ấy Ta thấy hình sắc và cùng chư thiên kia tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; biết chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; biết chư thiên ấy ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy; biết chư thiên ấy trường thọ như vậy, tồn tại lâu như vậy, mạng tận như vậy và cũng biết chư thiên ấy tạo nghiệp như vậy, chết nơi này và sanh nơi kia như vậy. Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh.” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh này, Ta sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Nhân sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần nên đắc được ánh sáng, liền thấy hình sắc và cùng chư thiên kia tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; biết chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; biết chư thiên ấy ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy; biết chư thiên ấy trường thọ như vậy, tồn tại lâu như vậy, mạng tận như vậy và cũng biết chư thiên ấy tạo nghiệp như vậy, chết nơi này và sanh nơi kia như vậy. Nhưng Ta không biết chư thiên ấy ở trong những cõi trời nào.

Ta lại nghĩ rằng: “Ta làm sao được ánh sáng, nhân ánh sáng mà thấy hình sắc và cùng chư thiên tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; biết chư thiên kia họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; biết chư thiên ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy; biết chư thiên trường thọ như vậy, tồn tại lâu như vậy, mạng tận như vậy; biết chư thiên tạo nghiệp như vậy, chết nơi này sanh nơi kia như vậy và cũng biết chư thiên ở các cõi trời ấy? Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh.” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh này, Ta sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Ta nhân sống một mình ở nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần nên được ánh sáng, liền thấy hình sắc và cùng chư thiên tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; cũng biết chư thiên ấy họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; biết chư thiên ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy; biết chư thiên trường thọ như vậy, tồn tại lâu như vậy, mạng tận như vậy; biết chư thiên tạo nghiệp như vậy, chết nơi này và sanh nơi kia như vậy và cũng biết chư thiên ở trong những cõi trời ấy. Nhưng không biết ở cõi trời ấy, Ta đã từng sanh vào hay chưa từng sanh vào đó.

Ta lại nghĩ rằng: “Ta làm sao để được ánh sáng, nhân ánh sáng ấy mà thấy hình sắc và cùng chư thiên tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; biết chư thiên họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; biết chư thiên ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy; biết chư thiên trường thọ như vậy, tồn tại lâu như vậy, mạng tận như vậy; biết chư thiên tạo nghiệp như vậy, chết nơi này và sanh nơi kia như vậy; biết chư thiên ở trong các cõi trời ấy và cũng biết ở cõi trời ấy, Ta đã từng sanh vào hay chưa từng sanh vào? Như vậy, tri kiến của Ta sẽ cực kỳ minh tịnh.” Vì để có tri kiến cực kỳ minh tịnh này, Ta sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần. Nhân sống một mình tại nơi xa vắng, tâm không phóng dật, tu hành tinh cần nên được ánh sáng, liền thấy hình sắc và cùng chư thiên tụ hội, chào hỏi lẫn nhau, cùng luận thuyết, cùng đối đáp; biết chư thiên họ như vậy, tên như vậy, sanh như vậy; biết chư thiên ăn như vậy, thọ khổ, lạc như vậy; biết chư thiên trường thọ như vậy, tồn tại lâu như vậy, mạng tận như vậy; biết chư thiên tạo nghiệp như vậy, đã chết nơi này và sanh nơi kia như vậy; biết chư thiên ở trong các cõi trời ấy; và cũng biết ở cõi trời ấy, Ta đã từng sanh vào hay chưa từng sanh vào đó.

Nếu Ta không biết được một cách chân chánh tám sự luân chuyển này thì không thể dứt khoát nói là chứng đắc và cũng không biết Ta đắc đạo Giác ngộ Vô thượng chánh chơn. Đối với chư Thiên, Ma, Phạm, Sa-môn, Phạm chí ở thế gian này, Ta không thể siêu việt lên trên, Ta cũng không đắc giải thoát, giải thoát tất cả, Ta cũng chưa lìa các điên đảo, chưa biết như thật rằng: “Sự sanh đã dứt, Phạm hạnh đã vững, việc cần làm đã làm xong, không còn tái sanh nữa.”

Nếu Ta biết được một cách chân chánh tám hành này thì có thể nói dứt khoát là chứng đắc và cũng biết Ta đã đắc đạo Giác ngộ Vô thượng chánh chơn. Đối với chư Thiên, Ma, Phạm, Sa-môn, Phạm chí, Ta siêu việt lên trên, Ta cũng chứng đắc giải thoát, giải thoát tất cả. Tâm Ta đã xa lìa các điên đảo, Ta biết như thật rằng: “Sự sanh đã dứt, Phạm hạnh đã vững, việc cần làm đã làm xong, không còn tái sanh nữa.”

Đức Phật thuyết như vậy, các Tỳ-kheo sau khi nghe lời Phật dạy xong, hoan hỷ phụng hành.