37. KINH CHIÊM-BA

Tôi nghe như vầy:

Một thời, Phật du hóa tại Chiêm-ba, ở bên hồ Hằng-già.

Bấy giờ là ngày mười lăm trong tháng, là ngày đức Thế Tôn nói biệt giải thoát giới, trải tòa ngồi trước đại chúng. Khi Thế Tôn ngồi xong, liền nhập định và bằng tha tâm trí, Ngài quán sát tâm đại chúng. Khi quán sát tâm đại chúng rồi, cho đến lúc hết buổi đầu hôm, Ngài vẫn ngồi im lặng.

Bấy giờ, có một thầy Tỳ-kheo từ chỗ ngồi đứng dậy, trịch vai sửa y, chắp tay hướng về đức Phật thưa:

• Bạch Thế Tôn, đã hết buổi đầu hôm, đức Phật và đại chúng Tỳ-kheo tập trung ngồi ở đây đã lâu, mong đức Thế Tôn nói biệt giải thoát giới!

Bấy giờ, đức Thế Tôn im lặng không trả lời.

Thế rồi, cho đến nửa đêm, đức Thế Tôn vẫn ngồi im lặng. Thầy Tỳ-kheo kia lại lần nữa, từ chỗ ngồi đứng dậy, trịch vai sửa y, chắp tay hướng về đức Phật mà thưa:

• Bạch Thế Tôn, buổi đầu hôm đã qua, buổi nửa đêm cũng sắp hết, đức Thế Tôn và đại chúng Tỳ-kheo tập trung ngồi ở đây đã lâu, cúi mong đức Thế Tôn nói biệt giải thoát giới!

Đức Thế Tôn lại lần nữa im lặng, không trả lời.

Thế rồi, cho đến cuối đêm, đức Thế Tôn vẫn ngồi im lặng. Thầy Tỳ-kheo kia lại lần thứ ba, từ chỗ ngồi đứng dậy, trịch vai sửa y, chắp tay hướng về Thế Tôn mà thưa:

• Bạch Thế Tôn, buổi đầu hôm đã qua lâu, buổi nửa đêm cũng đã chấm dứt rồi, buổi cuối đêm cũng sắp hết, trời gần về sáng, không bao lâu nữa mặt trời sẽ mọc, đức Thế Tôn và đại chúng Tỳ-kheo tập trung ở đây đã quá lâu, cúi mong đức Thế Tôn nói biệt giải thoát giới!

Bấy giờ, đức Thế Tôn mới bảo vị Tỳ-kheo kia:

• Trong chúng này có một thầy Tỳ-kheo đã làm việc bất tịnh.

Lúc đó, Tôn giả Đại Mục-kiền-liên cũng đang ở trong đại chúng.

Bấy giờ, Tôn giả Đại Mục-kiền-liên suy nghĩ thế này: “Vì thầy Tỳ-kheo nào mà đức Thế Tôn nói rằng trong đại chúng này có một thầy Tỳ-kheo đã làm việc bất tịnh? Ta nên nhập như kỳ tượng định, nhân trong như kỳ tượng định, bằng tha tâm trí mà quán sát tâm niệm đại chúng.” Tôn giả Đại Mục-kiền-liên liền vào như kỳ tượng định, nhân trong như kỳ tượng định, bằng tha tâm trí, quán sát tâm niệm đại chúng.

Tôn giả Đại Mục-kiền-liên biết vị Tỳ-kheo nào trong đại chúng này đã làm việc bất tịnh mà đức Thế Tôn đã nói với thầy Tỳ-kheo kia.

Bấy giờ, Tôn giả Đại Mục-kiền-liên liền xuất định, đi đến trước vị Tỳ-kheo ấy, nắm tay kéo đi, mở cửa lôi ra bên ngoài và nói:

• Này người ngu si, hãy đi xa đi, đừng đứng ở đây, không được trở lại hội họp với đại chúng Tỳ-kheo, từ nay trở đi ông không phải là Tỳ-kheo nữa.

Ngài đóng cửa, gài chốt then lại, rồi trở về chỗ Phật, cúi lạy dưới chân Phật, ngồi sang một bên rồi thưa:

• Đức Thế Tôn đã nói cho các Tỳ-kheo rằng, trong đại chúng ở đây, có một vị Tỳ-kheo đã làm việc bất tịnh, con đã đuổi vị ấy đi rồi. Bạch Thế Tôn, buổi đầu hôm đã qua lâu, buổi nửa đêm đã hết rồi và buổi cuối đêm sắp chấm dứt, trời sắp sáng rồi, chẳng bao lâu nữa mặt trời sẽ mọc, đức Thế Tôn và đại chúng Tỳ-kheo tập trung ngồi đã quá lâu rồi, cúi mong đức Thế Tôn nói biệt giải thoát giới!

Đức Thế Tôn bảo Đại Mục-kiền-liên rằng:

• Kẻ ngu si kia mắc đại tội là xúc nhiễu đức Thế Tôn và đại chúng Tỳ-kheo. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu Như Lai ở giữa đại chúng bất tịnh mà nói biệt giải thoát thì đầu người ấy sẽ vỡ thành bảy mảnh. Do đó, này Đại Mục-kiền-liên, từ nay về sau các thầy hãy tự nói biệt giải thoát giới, Như Lai không nói biệt giải thoát giới nữa. Vì sao thế? Này Đại Mục-kiền-liên, giống như biển lớn kia từ đáy lên trên, chu vi càng rộng, nghiêng chênh chếch dần mãi cho tới bờ biển, nước trong ấy luôn luôn đầy, chưa từng chảy ra ngoài. Này Đại Mục-kiền-liên, Chánh pháp, Luật của Ta cũng giống như vậy, dần dần thực hành, dần dần học hỏi, dần dần đoạn trừ tất cả và dần dần giáo hóa. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu Chánh pháp, Luật của Ta đều dần dần thực hành và dần dần học hỏi, dần dần đoạn trừ tất cả và dần dần giáo hóa thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Lại nữa, này Đại Mục-kiền-liên, giống như thủy triều trong biển lớn chưa từng sai thời. Này Đại Mục-kiền-liên, Chánh pháp, Luật của Ta cũng lại như vậy, giảng dạy cấm giới cho chúng Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, ưu-bà-tắc và ưu-bàdi; các tộc tánh tử ấy cho dù trọn đời vẫn hoàn toàn không phạm giới. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu Chánh pháp, Luật của Ta giảng dạy cho các Tỳ-kheo, Tỳkheo-ni, ưu-bà-tắc, ưu-bà-di; các tộc tánh tử ấy cho dù trọn đời vẫn hoàn toàn không phạm giới. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu Chánh pháp, Luật của Ta giảng dạy các cấm giới cho chúng Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, ưu-bà-tắc, ưu-bà-di; các tộc tánh tử ấy cho dù trọn đời vẫn hoàn toàn không phạm giới thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Lại nữa, này Đại Mục-kiền-liên, giống như nước trong biển lớn rất sâu, không có đáy, rất rộng, không thấy bờ. Này Đại Mục-kiền-liên, Chánh pháp, Luật của Ta cũng giống như vậy, các pháp thậm thâm, rất sâu, không có đáy, rất rộng, không có bờ. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu trong Chánh pháp, Luật của Ta, các pháp thậm thâm, rất sâu, không có đáy, rất rộng, không có bờ thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Lại nữa, này Đại Mục-kiền-liên, giống như nước trong biển lớn đều cùng một vị mặn. Này Đại Mục-kiền-liên, Chánh pháp, Luật của Ta cũng giống như vậy, chỉ có vị vô dục, vị giác, vị tịch tịnh và vị đạo. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu trong Chánh pháp, Luật của Ta chỉ có vị vô dục, vị giác, vị tịch tịnh và vị đạo thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Lại nữa, này Đại Mục-kiền-liên, như trong biển lớn có rất nhiều trân bảo, vô lượng đồ quý báu lạ mắt, tất cả đồ trân kỳ đầy dẫy trong đó; tên của các trân bảo đó là vàng, bạc, thủy tinh, lưu ly, ma-ni, trân châu, bích ngọc, bạch kha, xà cừ, san hô, hổ phách, mã não, độc mạo, xích thạch, triều châu. Này Đại Mụckiền-liên, Chánh pháp, Luật của Ta cũng giống như vậy, có rất nhiều trân bảo vô lượng pháp quý báu kỳ lạ, tất cả pháp trân kỳ đầy dẫy trong đó; tên của các trân bảo đó là bốn niệm xứ, bốn chánh cần, bốn như ý túc, năm căn, năm lực, bảy giác chi và tám chi Thánh đạo. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu trong Chánh pháp, Luật của Ta có rất nhiều trân bảo, vô lượng pháp quý báu kỳ lạ, tất cả các pháp trân kỳ đầy dẫy trong đó; tên của các pháp trân bảo đó là bốn niệm xứ, bốn chánh cần, bốn như ý túc, năm căn, năm lực, bảy giác chi và tám chi Thánh đạo thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Lại nữa, này Đại Mục-kiền-liên, giống như có những vị đại thần cư trú trong biển lớn, tên của các vị đại thần đó là A-tu-la, Kiền-thấp-hòa, La-sát, Ngư-ma-kiệt, Quy-đà, Bà-lưu-nê, Đế-nghê-già-la-đà, Đế-nghê-già-la. Lại nữa, trong biển lớn rất kỳ lạ, rất đặc biệt, có chúng sanh thân thể tới một trăm dodiên, hai trăm do-diên, ba trăm do-diên cho đến bảy trăm do-diên mà thân vẫn ở trong biển. Này Đại Mục-kiền-liên, Chánh pháp, Luật của Ta cũng giống như vậy; đại thần Thánh chúng đều trú trong đó, tên của các vị đại thần trong đó là A-la-hán, A-la-hán hướng, A-na-hàm, A-na-hàm hướng, Tư-đà-hàm, Tư-đàhàm hướng, Tu-đà-hoàn, Tu-đà-hoàn hướng. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu trong Chánh pháp, Luật của Ta có các đại thần Thánh chúng, đều trú trong đó; tên của các vị thần đó là A-la-hán, A-la-hán hướng, A-na-hàm, A-na-hàm hướng, Tư-đà-hàm, Tư-đà-hàm hướng, Tu-đà-hoàn, Tu-đà-hoàn hướng thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Lại nữa, này Đại Mục-kiền-liên, như biển lớn trong sạch không dung chứa tử thi; nếu có người nào mạng chung trong biển thì không hơn một đêm, gió liền thổi tấp vào bờ biển. Này Đại Mục-kiền-liên, Chánh pháp, Luật của Ta cũng giống như vậy, Thánh chúng thanh tịnh không dung chứa tử thi; nếu có người nào không tinh tấn, sanh ra điều ác, phi Phạm hạnh tự xưng là Phạm hạnh, phi Sa-môn tự xưng là Sa-môn thì người ấy dù ở trong Thánh chúng, nhưng cách Thánh chúng rất xa, Thánh chúng cũng lại cách người ấy rất xa. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu trong Chánh pháp, Luật của Ta, Thánh chúng thanh tịnh không dung chứa tử thi; nếu có người nào không tinh tấn, sanh ra điều ác, phi Phạm hạnh tự xưng là Phạm hạnh, phi Sa-môn tự xưng là Sa-môn thì người ấy dù vẫn ở trong Thánh chúng, nhưng cách Thánh chúng rất xa, Thánh chúng cũng lại cách người ấy rất xa thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Lại nữa, này Đại Mục-kiền-liên, giống như trong biển lớn, thuộc về châu Diêm-phù-đề có năm dòng sông lớn: một là Hằng-già, hai là Diêu-vưu-na, ba là Xá-la-phù, bốn là A-di-la-bà-đề và năm là Ma-xí; tất cả đều chảy về biển lớn, chảy vào đó và loài rồng nước trong biển làm mưa xuống từ trên hư không, rơi từng hạt to như bánh xe, tất cả các thứ nước ấy không thể làm cho biển lớn tăng hay giảm. Này Đại Mục-kiền-liên, trong Chánh pháp, Luật của Ta cũng giống như vậy, các tộc tánh tử thuộc dòng Sát-lợi, cạo bỏ râu tóc, khoác áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, xuất gia học đạo, bất động tâm giải thoát, tự tác chứng, thành tựu an trú. Này Đại Mục-kiền-liên, bất động tâm giải thoát ở trong Chánh pháp, Luật của Ta không tăng không giảm. Cũng vậy, đối với các tộc tánh tử thuộc dòng Phạm chí, dòng cư sĩ, dòng thợ thuyền, cạo bỏ râu tóc, khoác áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, xuất gia học đạo, bất động tâm giải thoát, tự tác chứng, thành tựu an trú. Này Đại Mụckiền-liên, bất động tâm giải thoát trong Chánh pháp, Luật của Ta không tăng không giảm. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu trong Chánh pháp, Luật của Ta, các tộc tánh tử thuộc dòng Sát-lợi, cạo bỏ râu tóc, khoác áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, xuất gia học đạo, bất động tâm giải thoát, tự tác chứng, thành tựu an trú; thì cũng vậy, đối với các tộc tánh tử thuộc dòng Phạm chí, thuộc dòng cư sĩ, dòng thợ thuyền, cạo bỏ râu tóc, khoác áo cà-sa, chí tín, lìa bỏ gia đình, sống không gia đình, xuất gia học đạo, bất động tâm giải thoát, tự tác chứng, thành tựu an trú. Này Đại Mục-kiền-liên, nếu bất động trong tâm giải thoát trong Chánh pháp, Luật của Ta không tăng không giảm thì đó là pháp vị tằng hữu trong Chánh pháp, Luật của Ta.

Đức Phật thuyết giảng như vậy, Tôn giả Đại Mục kiền-liên và các Tỳ-kheo sau khi nghe Phật dạy xong, hoan hỷ phụng hành.