28. KINH GIÁO HÓA BỆNH

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng Lâm, vườn Cấp Cô Độc.

Bấy giờ, trưởng giả Cấp Cô Độc mang bệnh hiểm nghèo. Lúc ấy, trưởng giả Cấp Cô Độc bảo một người sứ giả rằng:

- Ngươi hãy đi đến chỗ đức Phật, vì ta mà cúi đầu đảnh lễ dưới chân đức Thế Tôn, thăm hỏi đức Thế Tôn, xem pháp thể có được an khang, mạnh khỏe, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực có được bình thường không? Rồi nói như vầy: “Trưởng giả Cấp Cô Độc cúi đầu đảnh lễ dưới chân đức Phật, thăm hỏi đức Thế Tôn pháp thể có được an khang, mạnh khỏe, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực có được bình thường không.” Sau khi ngươi đã vì ta mà thăm hỏi đức Thế Tôn rồi, hãy đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất, hãy vì ta mà đảnh lễ dưới chân ngài, rồi hỏi thăm Tôn giả pháp thể có được an khang, mạnh khỏe, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực có được bình thường không? Rồi nói như vầy: “Trưởng giả Cấp Cô Độc cúi đầu đảnh lễ dưới chân Tôn giả Xá-lợi-phất, thăm hỏi pháp thể có được an khang, mạnh khỏe, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực có được bình thường không? Thưa Tôn giả Xá-lợiphất, trưởng giả Cấp Cô Độc đang mang tật bệnh rất hiểm nghèo, nay đã đến hồi nguy kịch. Trưởng giả Cấp Cô Độc với tâm chí thiết, rất muốn được gặp Tôn giả Xá-lợi-phất, nhưng cơ thể quá sức yếu đuối, không còn chút khí lực để đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất được. Lành thay, Tôn giả Xá-lợi-phất! Xin ngài hãy vì lòng từ mẫn, mong ngài đến nhà trưởng giả Cấp Cô Độc!”

Bấy giờ, sau khi vâng lãnh lời dạy của trưởng giả Cấp Cô Độc, sứ giả liền đi đến chỗ đức Phật, cúi đầu đảnh lễ dưới chân đức Phật, rồi đứng sang một bên, thưa rằng:

- Bạch đức Thế Tôn, trưởng giả Cấp Cô Độc cúi đầu đảnh lễ dưới chân đức Phật, thăm hỏi đức Thế Tôn pháp thể có được an khang, mạnh khỏe, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực có được bình thường không?

Đức Thế Tôn bảo sứ giả:

- Mong cho trưởng giả Cấp Cô Độc an ổn, khoái lạc! Mong cho chư thiên, a-tu-la, kiền-tháp-hòa, la-sát và tất cả chủng loại khác, thân thể được an ổn, khoái lạc!

Bấy giờ, sứ giả nghe Phật dạy như thế, khéo léo thọ trì, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Phật, đi quanh ba vòng rồi đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất, cúi đầu đảnh lễ dưới chân, rồi ngồi sang một bên, thưa:

- Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, trưởng giả Cấp Cô Độc cúi đầu đảnh lễ dưới chân Tôn giả Xá-lợi-phất, xin thăm hỏi Tôn giả pháp thể có được an khang, mạnh khỏe, không tật bệnh, đi đứng thoải mái, khí lực có được bình thường không? Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, trưởng giả Cấp Cô Độc đang mang tật bệnh rất hiểm nghèo, nay đã đến hồi nguy kịch. Trưởng giả Cấp Cô Độc với tâm chí thiết, rất muốn được gặp Tôn giả Xá-lợi-phất, nhưng cơ thể quá sức yếu đuối, không còn chút khí lực để có thể đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất được. Lành thay, Tôn giả Xá-lợi-phất! Xin ngài hãy vì lòng từ mẫn, mong ngài đến nhà trưởng giả Cấp Cô Độc!

Tôn giả Xá-lợi-phất liền im lặng nhận lời. Bấy giờ, sứ giả biết rằng Tôn giả Xá-lợi-phất đã im lặng nhận lời, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, cúi đầu đảnh lễ, đi quanh ba vòng rồi ra về.

Sau khi đêm đã qua, vào lúc sáng sớm, Tôn giả Xá-lợi-phất khoác y, ôm bát, đi đến nhà trưởng giả Cấp Cô Độc. Trưởng giả Cấp Cô Độc thấy Tôn giả Xá-lợi-phất từ đàng xa đi đến, muốn từ giường ngồi dậy. Tôn giả Xá-lợi-phất thấy vị trưởng giả ấy muốn từ giường ngồi dậy, liền cản lại:

- Này trưởng giả, chớ ngồi dậy! Này trưởng giả, chớ ngồi dậy! Còn giường khác đây, tôi sẽ ngồi riêng.

Tôn giả Xá-lợi-phất liền ngồi lên giường ấy, ngồi rồi hỏi rằng:

- Bệnh trạng của trưởng giả hôm nay thế nào? Ăn uống được nhiều ít? Sự đau đớn giảm dần, không đến nỗi tăng thêm chăng?

Trưởng giả trả lời:

- Bệnh trạng của con rất nguy hiểm, ăn uống chẳng được gì cả, sự đau đớn chỉ tăng thêm mà không cảm thấy giảm chút nào.

Tôn giả Xá-lợi-phất bảo:

- Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao vậy? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, thành tựu bất tín thì khi thân hoại mạng chung sẽ đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không hề có sự bất tín mà chỉ có lòng tin cao thượng. Này trưởng giả, nhờ lòng tin cao thượng ấy nên sẽ diệt được sự đau nhức khổ sở, sanh ra khoái lạc vô cùng, hoặc do lòng tin cao thượng ấy sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao thế? Nếu là kẻ phàm phu ngu si, do ác giới, khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không hề có ác giới mà chỉ có thiện giới. Trưởng giả nhân có thiện giới ấy nên sẽ tiêu diệt sự đau đớn khổ sở, sanh ra sự khoái lạc vô cùng, hoặc do thiện giới ấy sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao thế? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, do không có đa văn, khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả chưa hề có sự không đa văn mà chỉ có đa văn. Trưởng giả nhân có đa văn ấy nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao thế? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, nhân có xan tham nên khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không hề có xan tham mà chỉ có huệ thí. Trưởng giả nhân có huệ thí ấy nên sẽ tiêu diệt thống khổ, sanh ra khoái lạc vô cùng, hoặc nhân huệ thí ấy nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao vậy? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, nhân có ác tuệ nên khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không hề có ác tuệ mà chỉ có thiện tuệ. Trưởng giả do có thiện tuệ nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao thế? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, nhân có tà kiến nên khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không hề có tà kiến mà chỉ có chánh kiến. Trưởng giả nhân có chánh kiến nên sẽ chấm dứt đau đớn khổ sở, hoặc nhân có chánh kiến nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao thế? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, nhân có tà chí, khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không hề có tà chí mà có chánh chí. Trưởng giả nhân có chánh chí nên sẽ diệt trừ được thống khổ, sanh ra khoái lạc vô cùng, hoặc nhân có chánh chí nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao vậy? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, do có tà giải thoát nên khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không hề có tà giải thoát mà có chánh giải thoát. Trưởng giả nhân có chánh giải thoát nên sẽ tiêu diệt được sự thống khổ, sanh ra khoái lạc vô cùng, hoặc nhân có chánh giải thoát nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao vậy? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, do có tà thoát nên khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến c xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả vốn không có tà thoát mà chỉ có chánh thoát. Trưởng giả nhân có chánh thoát nên sẽ chấm dứt sự thống khổ, sanh ra khoái lạc vô cùng, hoặc nhân có chánh thoát nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao thế? Vì nếu là kẻ phàm phu ngu si, do có tà trí nên khi thân hoại mạng chung, đi thẳng đến ác xứ, sanh vào địa ngục; còn trưởng giả không có tà trí mà chỉ có chánh trí. Trưởng giả nhân có chánh trí nên sẽ chấm dứt sự thống khổ, sanh ra khoái lạc vô cùng, hoặc nhân có chánh trí nên sẽ chứng quả Tư-đà-hàm hay quả A-na-hàm, vì trưởng giả vốn đã chứng quả Tu-đà-hoàn.

Bấy giờ, bệnh trạng của trưởng giả liền được thuyên giảm, bình phục như cũ, đang nằm liền ngồi dậy, khen Tôn giả Xá-lợi-phất rằng:

- Hay thay, hay thay! Ngài thuyết pháp cho bệnh nhân rất kỳ, rất lạ. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, khi con nghe xong bài pháp giáo hóa cho bệnh nhân ấy, liền chấm dứt hẳn thống khổ, sanh ra khoái lạc vô cùng. Thưa Tôn giả Xá-lợiphất, bây giờ bệnh của con đã thuyên giảm hẳn, bình phục như cũ. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, trước kia, nhân có chút việc cần làm, con đi đến thành Vương Xá, trú tạm trong nhà của một trưởng giả. Lúc ấy, vị trưởng giả kia, buổi sáng hôm sau sẽ cúng dường cho đức Phật và đại chúng Tỳ-kheo. Bấy giờ, qua đêm ấy, lúc trời gần sáng, vị trưởng giả kia sai con cháu, nô tỳ, sứ giả và quyến thuộc: “Các ngươi hãy dậy sớm để cùng nhau bày biện, trang hoàng.” Những người kia đều vâng lời, cùng nhau sắp xếp việc bếp núc, bày biện cỗ bàn với những loại ngon lành; còn trưởng giả đích thân trải bày một chỗ ngồi cao, trang nghiêm vô lượng.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, sau khi thấy vậy, con liền nghĩ thế này: “Hôm nay, vị trưởng giả này vì việc hôn nhân, hay việc lễ hội rước dâu, hay việc thỉnh quốc vương, hay việc mời đại thần mà lại sắm sửa tiệc cơm, mở cuộc đãi đằng lớn như vậy?”

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, suy nghĩ như vậy rồi, con liền hỏi vị trưởng giả kia rằng:

- Ông vì việc hôn nhân, hay việc lễ hội rước dâu, hay việc thỉnh quốc vương, hay việc mời đại thần mà lại sắm sửa tiệc cơm, mở cuộc đãi đằng lớn như vậy?

Lúc ấy, vị trưởng giả kia trả lời con rằng:

- Tôi không phải vì việc hôn nhân, cũng không phải rước dâu, không phải lễ hội, không phải thỉnh quốc vương và mời đại thần, nhưng tôi sắm sửa tiệc cơm, mở cuộc đại thí là vì sáng mai tôi sẽ cúng dường cho đức Phật và đại chúng Tỳ-kheo.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, vì con chưa từng nghe đến danh hiệu đức Phật nên khi nghe rồi, toàn thân lông dựng ngược. Con liền hỏi rằng:

- Trưởng giả nói Phật, vậy thế nào là Phật?

Lúc đó, vị trưởng giả kia liền trả lời con rằng:

- Ông chưa được nghe sao? Có một vị dòng dõi họ Thích, từ giã dòng họ Thích, cạo bỏ râu tóc, khoác áo cà-sa với lòng tin chí thiết, lìa bỏ gia đình, sống không nhà để học đạo, chứng quả vô thượng Chánh đẳng Chánh giác; vị ấy gọi là Phật.

Con lại hỏi rằng:

- Trưởng giả vừa nói đại chúng, vậy thế nào là đại chúng?

Bấy giờ, vị trưởng giả kia trả lời con rằng:

- Còn có rất nhiều vị, có dòng họ và danh hiệu khác, cũng cạo bỏ râu tóc, khoác áo cà-sa với lòng tin chí thiết, lìa bỏ gia đình, sống không nhà để theo đức Phật học đạo. Những vị ấy gọi là đại chúng. Đức Phật và đại chúng ấy là những bậc tôi sắp thỉnh đến.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, con lại hỏi vị trưởng giả kia rằng:

- Đức Thế Tôn bây giờ đang ở nơi nào? Tôi muốn đến yết kiến.

Bấy giờ, vị trưởng giả kia trả lời con rằng:

- Đức Thế Tôn đang ở tại thành Vương Xá, trong Trúc Lâm, vườn Ca-lanđa, ông có muốn đến đó thì cứ tùy tiện.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, lúc ấy con nghĩ thế này: “Mong cho chóng sáng để lập tức đi đến yết kiến đức Phật.” Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, bấy giờ, với tâm chí thành, con muốn đến yết kiến đức Phật nên lúc đang đêm ấy mà tưởng đã sáng rồi, liền từ nhà trưởng giả ấy đi ra, đến trạm dừng nơi cổng thành. Bấy giờ, tại trạm dừng nơi cổng thành có hai người lính gác, một người gác đầu hôm thì cho hành khách bên ngoài vào thành, không làm trở ngại gì; một người gác cuối đêm cho hành khách ở trong thành đi ra cũng chẳng làm trở ngại gì. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, con lại nghĩ thế này: “Đêm nay còn chưa sáng lắm. Vì sao vậy? Vì tại trạm dừng ở cổng thành có hai người lính gác, một người gác đầu hôm thì cho hành khách bên ngoài vào thành, không làm trở ngại gì; một người nữa gác cuối đêm cho hành khách đi ra cũng không làm trở ngại.” Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, con vượt qua trạm dừng ở cửa thành để đi ra bên ngoài, chẳng bao lâu ánh sáng biến mất và trời tối hẳn lại. Thưa Tôn giả Xá- lợi-phất, con liền sợ hãi, toàn thân lông dựng đứng, mong sao đừng có người nào hay loài phi nhân đến xúc nhiễu con. Bấy giờ, tại trạm dừng ở cửa thành có một vị trời, từ thành Vương Xá đi đến Trúc Lâm, vườn Ca-lan-đa, có ánh sáng tỏa chiếu khắp nơi, đến bảo con rằng:

- Này trưởng giả, chớ sợ! Này trưởng giả, đừng sợ! Vì sao vậy? Tôi kiếp trước đây vốn là bằng hữu của ông, tên là Mật Khí, vào lúc còn trẻ tuổi, chúng ta rất yêu mến nhau. Này trưởng giả, thuở xưa ấy, tôi đi đến chỗ Tôn giả Đại Mụckiền-liên cúi đầu đảnh lễ dưới chân, rồi ngồi sang một bên. Tôn giả Đại Mụckiền-liên thuyết pháp cho tôi, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ. Sau khi dùng vô lượng phương tiện để thuyết pháp, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ cho tôi rồi, ngài ban cho tôi pháp tam tự quy y và trao cho năm giới. Này trưởng giả, tôi do tam tự quy y và thọ trì năm giới nên khi thân hoại mạng chung, sanh lên Tứ Thiên Vương ở trong trạm dừng tại cổng thành này. Trưởng giả hãy đi mau lên! Trưởng giả hay đi vội lên! Quả thật, đi tốt hơn là đứng lại.

Vị trời ấy nói bài tụng để khuyên con như vầy:

Vị trời nói tụng xong rồi khuyên con rằng:

- Này trưởng giả, đi mau lên! Này trưởng giả, đi nhanh lên! Quả thật, đi tốt hơn đứng lại.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, con lại nghĩ thế này: “Đức Phật có ân đức che chở bao trùm, Pháp và đại chúng Tỳ-kheo cũng có ân đức che chở bao trùm. Vì sao vậy? Cho đến bậc trời cũng muốn khiến ta yết kiến.” Thưa Tôn giả Xá-lợiphất, con do ánh sáng ấy mà đi đến Trúc Lâm, vườn Ca-lan-đa. Bấy giờ, đêm còn chưa sáng tỏ, đức Thế Tôn từ thiền thất đi ra, kinh hành ở khu đất trống để chờ con. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, từ xa con trông thấy đức Phật đẹp đẽ, đoan nghiêm như mặt trăng giữa các vì tinh tú, ánh sáng chói lọi rực rỡ, sáng rực như tòa kim sơn, đầy đủ tướng tốt, oai thần nguy nguy, các căn tịch tịnh chẳng có gì che khuất, thành tựu điều ngự, tức tâm tĩnh mặc. Con thấy rồi liền hoan hỷ đi đến trước đức Phật, đảnh lễ sát chân rồi kinh hành theo Ngài, theo pháp của bậc trưởng giả mà nói bài tụng thăm hỏi rằng:

Thế Tôn ngủ an ổn,                  Đến trọn đêm khỏe chăng

Như Phạm chí diệt độ,             Vì không nhiễm trước dục.          

Xả ly tất cả nguyện,                 Được an ổn vô cùng,         

Tâm từ, không phiền nhiệt,      Ngủ an lạc, vui vẻ.

Bấy giờ, đức Thế Tôn vừa đi đến cuối đường kinh hành, liền trải ni-sư-đàn, ngồi kiết-già. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, lúc ấy, con đảnh lễ dưới chân Phật, rồi ngồi sang một bên. Đức Thế Tôn thuyết pháp cho con, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ. Sau khi dùng vô lượng phương tiện thuyết pháp, khuyến phát khát ngưỡng cho con rồi, như pháp thông lệ của chư Phật, trước nói pháp đoan chánh, để người nghe hoan hỷ. Đó là nói thí, nói giới, nói pháp sanh thiên, chê dục vọng là tai họa, sanh tử là nhơ uế, ngợi khen vô dục là đạo phẩm vi diệu, bạch tịnh. Đức Thế Tôn nói những pháp như vậy cho con rồi, đức Phật biết con có tâm hoan hỷ, tâm cụ túc, tâm nhu nhuyến, tâm kham nhẫn, tâm vươn lên, tâm chuyên nhất, tâm không nghi, tâm không che lấp, có khả năng kham thọ Chánh pháp, nghĩa là những điều chính yếu mà chư Phật nói ra, Thế Tôn liền nói khổ, tập, diệt, đạo cho con. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, ngay khi con ngồi đấy, đã thấy được bốn Thánh đế: Khổ, tập, diệt, đạo. Cũng như tấm vải trắng dễ nhuộm thành màu sắc, con cũng như vậy, ngay khi đang ngồi đã thấy bốn Thánh đế: Khổ, tập, diệt, đạo. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, con đã thấy pháp, đắc pháp, giác pháp bạch tịnh, đoạn nghi, trừ hoặc, không còn tôn sùng ai, cũng chẳng theo người khác, không còn do dự, đã trụ nơi quả chứng, được sự không sợ hãi đối với giáo pháp đức Thế Tôn, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Phật và bạch:

- Bạch Thế Tôn, con hôm nay xin tự quy y Phật, Pháp và chúng Tỳ-kheo! Cúi mong đức Thế Tôn nhận con làm ưu-bà-tắc, bắt đầu từ hôm nay, trọn đời nguyện đem mình quy y cho đến lúc mạng chung!

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, bấy giờ, con chắp tay thưa rằng:

- Bạch đức Thế Tôn, ngưỡng mong Ngài nhận lời mời của con cùng đại chúng Tỳ-kheo đến nước Xá-vệ để an cư mùa mưa!

Lúc ấy, đức Phật hỏi con:

- Ông tên là gì? Nhân dân nước Xá-vệ gọi ông là gì?

Con liền trả lời:

- Con tên là Tu-đạt-đa, vì con thường cung cấp cho những người cô độc, do đó nhân dân nước Xá-vệ gọi con là Cấp Cô Độc.

Bấy giờ, đức Thế Tôn lại hỏi con:

- Tại nước Xá-vệ, ông có phòng xá gì chưa?

Con trả lời rằng:

- Tại nước Xá-vệ, con chưa có phòng xá gì cả.

Bấy giờ, đức Thế Tôn bảo con:

- Nếu có phòng xá thì các thầy Tỳ-kheo mới có thể vãng lai, mới có thể trú ngụ được.

Con lại thưa:

- Thật vậy, bạch Thế Tôn, vì thế con sẽ xây cất phòng xá để các thầy Tỳ-kheo có thể vãng lai và có thể trú ngụ tại nước Xá-vệ. Mong đức Thế Tôn cho một vị đến giúp đỡ con!

Bấy giờ, đức Thế Tôn liền sai Tôn giả Xá-lợi-phất, khiến Tôn giả Xá-lợiphất đến giúp đỡ.

Bấy giờ, sau khi nghe đức Phật dạy xong, con khéo léo thọ trì, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Phật, đi quanh ba vòng rồi đi về.

Khi công việc cần làm tại thành Vương Xá đã hoàn tất, con cùng Tôn giả Xá-lợi-phất đi đến nước Xá-vệ, nhưng không vào trong thành Xá-vệ, cũng chẳng trở về nhà mà lập tức đi dạo khắp bên ngoài thành để xem chỗ nào có thể đi lại tốt nhất, ban ngày không ồn ào, ban đêm thì tịch tĩnh, không có muỗi mòng, cũng chẳng ruồi bọ, không lạnh không nóng, có thể xây phòng xá để cúng dường đức Phật và đại chúng.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, bấy giờ con chỉ thấy vườn của Thắng Đồng Tử là đi lại tốt nhất, ban ngày không ồn ào, ban đêm thì tịch tĩnh, không có muỗi mòng, cũng chẳng ruồi bọ, không lạnh, không nóng. Con thấy rồi liền suy nghĩ thế này: “Chỉ có chỗ này là tốt nhất, có thể xây cất phòng xá để cúng dường Phật và đại chúng.” Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, lúc ấy con vào nước Xá-vệ, nhưng cũng chưa về nhà, liền đi đến chỗ Thắng Đồng Tử thưa rằng:

- Thưa Đồng Tử, ngài có thể bán khu vườn kia lại cho tôi không?

Bấy giờ, Đồng Tử liền bảo con:

- Trưởng giả nên biết, tôi không bán vườn đâu.

Cứ như vậy, lần thứ hai rồi lần thứ ba, con thưa rằng:

- Thưa Đồng Tử, ngài có thể bán khu vườn kia lại cho tôi không?

Bấy giờ, Đồng Tử cũng lại lần thứ hai rồi lần thứ ba bảo con rằng:

- Tôi không bán vườn, chỉ khi nào ức triệu trải đầy.

Con liền thưa:

- Này Đồng Tử, ngài đã quyết định giá cả, chỉ còn việc trao tiền nữa thôi.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, con và Đồng Tử người thì nói đã quyết định giá cả, người thì nói chưa quyết định giá cả, cùng nhau tranh tụng lớn, rồi dắt nhau đến vị phán xử của nước Xá-vệ để xin phán luận về việc này. Bấy giờ, vị phán xử nước Xá-vệ bảo Thắng Đồng Tử rằng:

Này Đồng Tử, thế là ngài đã tự quyết định giá cả rồi, chỉ còn việc nhận tiền nữa thôi.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, con liền vào nước Xá-vệ, trở về nhà lấy tiền, dùng voi, ngựa và xe để chuyên chở các kho lẫm đem đến, đã xuất ra tới ức triệu để trải khắp mặt đất, nhưng còn vài chỗ chưa khắp đến. Thưa Tôn giả Xálợi-phất, con nghĩ như vầy: “Nên xuất ở kho nào nữa đây để mang đến trải khắp chỗ dư này, không thừa cũng không thiếu?” Bấy giờ, Thắng Đồng Tử liền bảo con rằng:

- Này trưởng giả, nếu có ăn năn về số tiền ấy thì hãy tự mang trở về, trả lại khu vườn cho tôi.

Con bảo với Đồng Tử rằng:

- Quả thật tôi không có ăn năn. Tôi suy nghĩ xem nên lấy ở kho nào để trải khắp chỗ dư này, không thừa cũng không thiếu.

Bấy giờ, Thắng Đồng Tử liền nghĩ như vầy: “Đức Phật hẳn là một bậc cao cả, có oai đức lớn; Pháp và đại chúng Tỳ-kheo hẳn cũng là rất cao cả, có oai đức lớn. Vì sao thế? Vì có vậy mới làm cho trưởng giả thiết bày sự cúng dường vĩ đại, coi rẻ của cải đến thế. Nay ta có lẽ xây cất cổng ngõ ngay nơi này để cúng dường đức Phật và đại chúng Tỳ-kheo.” Rồi Thắng Đồng Tử liền bảo với con rằng:

- Này trưởng giả, hãy thôi đi! Đừng xuất tiền để trải lên khoảnh đất còn lại này nữa, vì nay chỗ này ta sẽ xây cất cổng ngõ, cúng dường đức Phật và đại chúng Tỳ-kheo.”

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, vì lòng từ mẫn nên con đồng ý để chỗ ấy lại cho Thắng Đồng Tử. Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, rồi ngay trong mùa hạ ấy, con cho xây mười sáu dãy nhà lớn sáu mươi câu-hy. Thời ấy, Tôn giả Xá-lợi-phất giúp con việc ấy, thế nhưng nay Tôn giả Xá-lợi-phất thuyết pháp để giáo hóa người bệnh còn rất kỳ, rất lạ hơn. Con nghe bài pháp giáo hóa người bệnh này rồi, bệnh khổ quá nặng nề ấy liền được giảm bớt, lại sanh ra sự an lạc vô cùng.

Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, bây giờ con không còn bệnh nữa và được an ổn. Mong Tôn giả Xá-lợi-phất ở lại đây thọ trai!

Bấy giờ, Tôn giả Xá-lợi-phất im lặng nhận lời. Lúc ấy, trưởng giả biết Tôn giả Xá-lợi-phất đã im lặng nhận lời, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, tự mình lấy nước rửa, đem tất cả các thứ đồ ăn ngon, tinh khiết, dồi dào, các loại cứng và loại mềm, tự tay dọn sớt, cho đến khi Tôn giả được no đủ. Ăn xong, dọn dẹp và lấy nước rửa tay xong, ông trải một chỗ ngồi nhỏ, ngồi riêng để nghe pháp. Sau khi trưởng giả ngồi xong, Tôn giả Xá-lợi-phất thuyết pháp cho ông, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ. Sau khi dùng vô lượng phương tiện thuyết pháp, khuyến phát khát ngưỡng, thành tựu hoan hỷ cho trưởng giả kia rồi, ngài từ chỗ ngồi đứng dậy ra về.

Bấy giờ, đức Thế Tôn đang thuyết pháp cho vô lượng đại chúng vây quanh trước sau. Từ đàng xa, đức Thế Tôn thấy Tôn giả Xá-lợi-phất đi lại, liền bảo các thầy Tỳ-kheo rằng:

- Tỳ-kheo Xá-lợi-phất là bậc thông huệ, tốc huệ, tiệp huệ, lợi huệ, quảng huệ, xuất yếu huệ, minh đạt huệ, biện tài huệ. Tỳ-kheo Xá-lợi-phất đã thành tựu thật huệ. Vì sao vậy? Vì về bốn hạng Tu-đà-hoàn mà Ta đã nói sơ lược thì Tỳ-kheo Xá-lợi-phất triển khai thành mười hạng để nói cho trưởng giả Cấp Cô Độc.

Đức Phật thuyết như vậy, các Tỳ-kheo kia nghe Phật nói xong, hoan hỷ phụng hành.