24. KINH SƯ TỬ HỐNG

Tôi nghe như vầy:

Một thời, Phật du hóa tại nước Xá-vệ, trong rừng Thắng Lâm, vườn Cấp Cô Độc.

Bấy giờ, đức Thế Tôn cùng đông đủ đại chúng Tỳ-kheo đang an cư mùa mưa tại nước Xá-vệ. Tôn giả Xá-lợi-phất cũng du hóa nước Xá-vệ rồi an cư mùa mưa. Lúc ấy, Tôn giả Xá-lợi-phất an cư mùa mưa tại nước Xá-vệ xong, đã trải qua ba tháng, sau khi vá sửa các y rồi liền xếp y, ôm bát đi đến nơi đức Phật, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Phật rồi lui qua một bên, thưa:

- Bạch Thế Tôn, con an cư mùa mưa tại nước Xá-vệ vừa xong. Bạch Thế Tôn, bây giờ con muốn du hành trong nhân gian.

Đức Thế Tôn dạy:

- Này Xá-lợi-phất, thầy hãy đi đến nơi nào tùy ý; những người nào chưa được hóa độ, hãy khiến cho họ được hóa độ; những người nào chưa được giải thoát, hãy khiến cho họ được giải thoát; những ai chưa chứng Niết-bàn, hãy khiến cho họ chứng Niết-bàn. Này Xá-lợi-phất, thầy hãy đi đến nơi nào tùy theo ý muốn!

Lúc đó, Tôn giả Xá-lợi-phất nghe đức Phật dạy xong, khéo léo thọ trì, rồi từ chỗ ngồi đứng dậy, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Phật, đi quanh ba vòng, rồi lui ra, trở về phòng riêng dọn dẹp chỗ ngồi, xếp y, ôm bát rồi đi du hành trong nhân gian.

Sau khi Tôn giả Xá-lợi-phất ra đi không bao lâu, có một vị Phạm hạnh phạm vào pháp tương vi trước mặt đức Phật. Vị ấy thưa đức Thế Tôn:

- Hôm nay, Tôn giả Xá-lợi-phất sau khi khinh mạn con rồi đi du hành trong nhân gian.

Đức Thế Tôn nghe rồi, bảo một vị Tỳ-kheo rằng:

- Thầy hãy tìm đến chỗ Xá-lợi-phất, bảo với Xá-lợi-phất: “Đức Thế Tôn gọi Tôn giả, sau khi Tôn giả đi không bao lâu, có một vị Phạm hạnh phạm pháp tương vi trước mặt Như Lai, nói thế này: ‘Bạch Thế Tôn, hôm nay Tôn giả Xálợi-phất sau khi khinh mạn con rồi đi du hành trong nhân gian.’”

Vị Tỳ-kheo kia sau khi vâng lời đức Phật dạy, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, đảnh lễ đức Phật rồi ra đi.

Bấy giờ, Tôn giả A-nan đứng sau đức Thế Tôn, đang cầm quạt hầu đức Phật. Sau khi vị Tỳ-kheo kia ra đi không bao lâu. Tôn giả A-nan liền cầm chìa khóa cửa, đi đến khắp các phòng, gặp vị Tỳ-kheo nào cũng nói như thế này: “Lành thay, thưa chư Tôn! Mau đến đại giảng đường, vì hôm nay Tôn giả Xálợi-phất sẽ ở trước đức Phật mà rống tiếng sư tử. Nếu Tôn giả Xá-lợi-phất nói ra những điều sâu xa, tịch tịnh ở trong tịch tịnh, vi diệu ở trong vi diệu; những lời như vậy, sau khi các vị và tôi được nghe rồi nên khéo tu tập, nên khéo thọ trì!” Lúc ấy, các vị Tỳ-kheo nghe Tôn giả A-nan nói vậy, tất cả đều đến giảng đường.

Bấy giờ, vị Tỳ-kheo kia đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất thưa rằng: “Đức Thế Tôn gọi Tôn giả, sau khi Tôn giả đi không bao lâu, có một vị Phạm hạnh ở trước đức Thế Tôn phạm pháp tương vi, rồi nói thế này: ‘Bạch Thế Tôn, hôm nay Tôn giả Xá-lợi-phất, sau khi khinh mạn con rồi đi du hành trong nhân gian.’”

Bấy giờ, khi Tôn giả Xá-lợi-phất nghe xong, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, rồi đi đến chỗ Phật, cúi đầu đảnh lễ dưới chân Phật, rồi lui ngồi một bên, đức Phật liền bảo:

- Này Xá-lợi-phất, sau khi thầy đi không bao lâu, có một vị Phạm hạnh phạm pháp tương vi trước mặt Ta, rồi nói thế này: “Bạch Thế Tôn, hôm nay Tôn giả Xá-lợi-phất, sau khi khinh mạn con rồi đi du hành trong nhân gian.” Này Xá-lợi-phất, có thật sau khi khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi, thầy đi du hành trong nhân gian chăng?

Tôn giả Xá-lợi-phất thưa:

- Bạch Thế Tôn, nếu người nào không có thân hành niệm trên thân thì người ấy mới khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì tại sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, như một con trâu đã gãy sừng, rất nhường nhịn, hiền lành, dễ sai khiến, dễ chế ngự; nó từ thôn này đi đến thôn khác, từ xóm này đi đến xóm khác, những nơi nó đi qua không có gì bị xâm phạm. Bạch Thế Tôn, con cũng vậy, tâm con như con trâu gãy sừng, không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, như con của một người Chiên-đà-la bị chặt hai tay, tâm ý rất thấp kém; nó từ thôn này đi đến thôn khác, từ xóm này đi đến xóm khác, những nơi nó đi ngang qua, không có gì bị xâm phạm. Bạch Thế Tôn, cũng như thế, tâm con như con của một người Chiên-đà-la bị đứt tay, không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một người Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì làm sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như mặt đất, dung nạp tất cả đồ sạch và đồ nhơ, đại tiện, tiểu tiện, nước mũi, nước miếng, mặt đất không phải vì thế mà có sự yêu ghét, không lấy làm xấu xa, không xấu hổ, cũng chẳng thẹn thùng. Bạch Thế Tôn, con cũng như vậy, tâm con như mặt đất kia, không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như dòng nước, rửa sạch tất cả đồ sạch và đồ nhơ, đại tiện, tiểu tiện, nước mũi, nước miếng, dòng nước không phải vì thế mà có sự yêu ghét, không lấy làm xấu xa, không xấu hổ, cũng chẳng thẹn thùng. Bạch Thế Tôn, con cũng như vậy, tâm con như dòng nước kia, không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như ngọn lửa đốt cháy tất cả đồ sạch và đồ nhơ, đại tiện, tiểu tiện, nước mũi, nước miếng, ngọn lửa không vì thế mà có sự yêu ghét, không lấy làm xấu xa, không xấu hổ, cũng chẳng thẹn thùng. Bạch Thế Tôn, tâm con cũng như vậy, tâm con như ngọn lửa kia không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi đi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như gió thổi bay đồ sạch và đồ nhơ, đại tiện, tiểu tiện, nước mũi, nước miếng, gió vẫn không phải vì thế mà có sự yêu ghét, không lấy làm xấu xa, không xấu hổ, cũng chẳng thẹn thùng. Bạch Thế Tôn, con cũng vậy, tâm con như ngọn gió kia, không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như cây chổi quét sạch tất cả đồ sạch và đồ nhơ, đại tiện, tiểu tiện, nước mũi, nước miếng, cây chổi vẫn không phải vì thế mà có sự yêu ghét, không lấy làm xấu xa, không xấu hổ, cũng chẳng thẹn thùng. Bạch Thế Tôn, con cũng như vậy, tâm con như cây chổi kia, không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như cái Bô-chiên-ni, chùi lau tất cả đồ sạch và đồ nhơ, đại tiện, tiểu tiện, nước mũi, nước miếng, cái Bô-chiên-ni vẫn không phải vì thế mà có sự yêu ghét, không lấy làm xấu xa, không xấu hổ, cũng chẳng thẹn thùng. Bạch Thế Tôn, con cũng như vậy, tâm con như cái Bô-chiên-ni kia, không kết, không oán, không sân nhuế, không não hại, rộng lớn vô biên, khéo tu tập, biến mãn tất cả thế gian, thành tựu và an trú. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như bình mỡ nứt nẻ cùng khắp, đựng đầy mỡ rồi để dưới ánh nắng mặt trời, chảy rỉ thấm ướt khắp cả; nếu người có mắt đến đứng bất cứ bên nào cũng thấy bình mỡ ấy nứt nẻ cùng khắp, đựng đầy mỡ rồi để dưới ánh nắng mặt trời, chảy rỉ khắp, thấm ướt tất cả. Bạch Thế Tôn, con cũng như thế, con thường quan sát thân này có chín lỗ, thường chảy đồ bất tịnh, rỉ khắp, thấm ướt khắp. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì làm sao con lại khinh mạn một vị có Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian?

Bạch Thế Tôn, cũng như một người ưa thích tuổi thiếu niên của mình, tắm gội sạch sẽ, xông thân thể bằng hương hoa, mặc áo trắng, đeo vòng ngọc để trang sức, cạo râu, sửa tóc, đầu đội tràng hoa. Nếu đem ba xác chết, xác chết rắn, xác chết chó và xác một người chết, máu ứ bầm xanh, sình trướng to lên, rất thối tha, rữa nát, nước dơ chảy tràn ra dính đầy cổ họng; người ấy sẽ ôm lòng hổ thẹn, rất ghét đồ nhơ uế đó. Bạch Thế Tôn, con cũng như thế, thường quan sát những chỗ thối tha, không sạch sẽ trong thân này, tâm ôm lòng hổ thẹn, rất ghét vật nhơ uế đó. Bạch Thế Tôn, nếu ai không có thân hành niệm trên thân thì người ấy sẽ khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian. Bạch Thế Tôn, con khéo có thân hành niệm trên thân thì sao con lại khinh mạn một vị Phạm hạnh rồi du hành trong nhân gian?

Lúc ấy, vị Tỳ-kheo kia liền từ chỗ ngồi đứng dậy, cúi đầu lễ sát chân Phật và bạch:

– Bạch Thế Tôn, con xin sám hối, như người ngu si, như người bất định, như người bất thiện! Vì sao thế? Vì con đã đem lời dối trá để vu báng Tỳ-kheo Xálợi-phất, là bậc Phạm hạnh thanh tịnh. Bạch Thế Tôn, con nay sám hối tội lỗi, mong Ngài chấp nhận cho! Sau khi đã phát lồ rồi, con sẽ không còn tạo tội nữa.

Đức Thế Tôn dạy:

- Quả thật vậy, này Tỳ-kheo, thầy quả thật như người ngu si, như người bất định, như người bất thiện! Vì sao thế? Vì thầy đã đem lời dối trá, hoàn toàn không chân thật để vu báng Tỳ-kheo Xá-lợi-phất là bậc Phạm hạnh thanh tịnh. Thầy có thể sám hối tội lỗi, đã phát lồ rồi, sau này sẽ không còn tạo tội nữa. Nếu có người nào sám hối tội lỗi, đã phát lồ rồi, sau này không còn tạo tội nữa, như thế sẽ được trưởng thành trong Thánh Pháp, Luật mà chẳng bị suy giảm.

Thế rồi, đức Thế Tôn bảo Tôn giả Xá-lợi-phất rằng:

- Thầy nên sớm nhận sự sám hối tội lỗi của người ngu si kia, chớ để Tỳ-kheo ấy lập tức ở trước thầy mà đầu bị vỡ thành bảy mảnh.

Tôn giả Xá-lợi-phất vì thương xót Tỳ-kheo kia nên liền nhận sự sám hối tội lỗi.

Đức Phật thuyết như vậy, Tôn giả Xá-lợi-phất và các Tỳ-kheo sau khi nghe Phật dạy xong, hoan hỷ phụng hành.