KINH SỐ 1249

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
– Nếu người chăn trâu có đủ mười một điều sau thì không thể làm cho trâu lớn mạnh, cũng không thể giúp cho bầy trâu lớn được an lạc. Những gì là mười một? Đó là không biết sắc, không biết tướng, không biết bắt trùng, không băng bó vết thương của trâu, không un khói, không biết chọn đường, không biết chọn chỗ, không biết chỗ đưa qua, không biết chỗ cho ăn, vắt hết sữa, không biết lo liệu hướng dẫn đàn. Đây là mười một điều không thể bảo vệ bầy trâu lớn. Cũng vậy, này Tỳ-kheo, có đủ mười một điều ấy thì tự mình không thể an ổn, cũng không thể giúp cho người khác an ổn. Những gì là mười một điều. Đó là không biết sắc, không biết tướng, không thể trừ trùng độc, không băng vết thương, không un khói, không biết đường chánh, không biết chỗ dừng, không biết chỗ bơi qua, không biết chỗ cho ăn, vắt hết sữa, không hướng đến các Thượng tọa đa văn kỳ cựu tu Phạm hạnh lâu ngày, được Phật khen ngợi, không hướng đến các bậc Phạm hạnh minh trí, khen ngợi đức độ, phụng thờ, cúng dường.
Thế nào là không biết sắc? Nghĩa là tất cả những gì thuộc về sắc, những thứ đó là tứ đại và tứ đại tạo. Đây gọi là không biết như thật về sắc.
Thế nào không biết tướng? Nghĩa là không biết như thật sự nghiệp nào là tướng lỗi, sự nghiệp nào là tướng tuệ. Đây gọi là không biết tướng.
Thế nào là không biết trừ trùng độc? Nghĩa là an tâm đối với tham dục đã khởi, không biết xa lìa, giác sát trừ diệt, an tâm đối với sân, nhuế, hại, đã khởi không biết xa lìa, giác sát, trừ diệt. Đây gọi là không biết trừ trùng độc. Thế nào là không biết băng vết thương? Nghĩa là mắt thấy sắc, chạy theo chấp giữ hình tướng, không gìn giữ mắt trước mọi tham ái thế gian, pháp ác bất thiện. Tâm rong ruổi chạy theo đó sanh phiền não không thể phòng hộ. Tai, mũi, lưỡi, thân, ý cũng lại như vậy. Đây gọi là không biết băng vết thương.
Thế nào là không biết un khói? Nghĩa là như pháp đã nghe, đã thọ, không vì người phân biệt, chỉ dẫn rõ ràng. Đây gọi là không biết un khói.
Thế nào là không biết đường chánh? Nghĩa là tám Thánh đạo và Pháp, Luật của bậc Thánh, đây gọi là Đạo, người kia không biết như thật. Đây gọi là không biết đường chánh.
Thế nào là không biết chỗ dừng? Nghĩa là đối với pháp Như Lai đã biết, không được vui vẻ thắng diệu, không được lợi ích xuất ly. Đây gọi là không biết chỗ dừng.
Thế nào là không biết chỗ qua? Nghĩa là người kia không biết Kinh, Luật, Luận; không biết tùy thời đến thưa hỏi thỉnh thọ, không biết thế nào là thiện, thế nào là bất thiện, thế nào là có tội, thế nào là không tội; tạo những pháp gì là những pháp thù thắng không ác, đối với pháp ẩn mật không thể khai thác, đối với pháp hiển lộ không thể hỏi rộng, đối với cú nghĩa sâu xa đã tự biết không thể diễn nói, khai thị rộng rãi, rõ ràng. Đây gọi là không biết chỗ qua.
Thế nào là không biết chỗ thả trâu? Nghĩa là tứ niệm xứ và Pháp, Luật Thánh hiền, gọi là chỗ thả trâu. Đối với những điều này không biết như thật thì gọi là không biết chỗ thả trâu.
Thế nào gọi là vắt hết sữa? Nghĩa là hàng Sát-đế-lợi, Bà-la-môn hay trưởng giả tự tại bố thí y phục, thức ăn uống, giường nằm, thuốc men và những vật dụng trong đời sống. Tỳ-kheo thọ nhận không biết hạn lượng thì gọi là vắt hết sữa.
Thế nào là không hướng đến các Thượng tọa, Đại đức đa văn kỳ cựu... không hướng đến các vị Thắng trí, Phạm hạnh, xưng dương công đức của các ngài, và tôn trọng thừa sự, cúng dường để được an vui? Nghĩa là Tỳ-kheo không tán dương Thượng tọa ấy cho đến khiến các bậc trí tuệ Phạm hạnh đi đến đó, tùy thuận đem thân, khẩu, ý phụng sự, cúng dường. Đây gọi là không chịu hướng đến đối với những bậc Thượng tọa đa văn kỳ túc... khiến cho các vị Phạm hạnh trí tuệ, thừa sự, cúng dường được an vui.
Người chăn trâu kia nếu có đủ mười một điều sau đây thì có thể khiến cho đàn trâu lớn mạnh, ủng hộ bầy trâu, làm cho nó vui vẻ. Những gì là mười một?
Đó là biết sắc, biết tướng... (cho đến điều thứ mười một nói rộng như trên). Đây gọi là Tỳ-kheo có đủ mười một điều tự mình được an ổn và giúp cho người khác cũng được an ổn.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.