KINH SỐ 1248

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
– Vào thời quá khứ, trong nước Ma-kiệt-đề có người chăn trâu ngu si không có trí tuệ. Cuối hạ đầu thu, mục đồng không chịu xem xét kỹ nước sông Hằng bờ này, cũng không chịu xem xét kỹ nước sông Hằng bờ kia, lùa bầy trâu từ bờ cao xuống, leo lên bờ cao, giữa dòng nước xoáy mạnh sanh nhiều hoạn nạn. Này các Tỳ-kheo! Vào thời quá khứ, ở nước Ma-kiệt-đề có một người chăn trâu, không ngu, không si, có trí tuệ thiện xảo. Cuối hạ, đầu thu xem xét kỹ nước sông Hằng bờ này, xem xét kỹ nước sông Hằng bờ kia, khéo đưa bầy trâu đến núi có hang rộng rãi bằng phẳng, chỗ có cỏ non, nước sạch. Khi đưa trâu đi, trước tiên lùa những con trâu lớn đầu đàn xuống để chặn bớt dòng nước chảy xiết, kế đến lùa những trâu tơ sung sức qua sau, sau nữa lùa những con trâu nhỏ gầy yếu đi theo phía dưới dòng nước. Như vậy, thứ lớp đều an ổn, qua hết được bờ kia. Những con nghé mới sanh, quyến luyến mẹ nó cũng theo sau được qua bờ kia.
Như thế, Tỳ-kheo, Ta nói ví dụ này nên hiểu ý nghĩa của nó. Người chăn trâu ngu si ở nước Ma-kiệt-đề kia là chỉ cho lục sư ngoại đạo Phú-lan-na Ca-diếp... Cũng lại như thế, họ huân tập những tà kiến, hướng đến đường tà, như người chăn trâu ngu si kia, cuối hạ đầu thu không chịu xem xét kỹ nước hai bên bờ sông, núi cao hiểm trở, từ bờ cao này đưa xuống bờ cao kia leo lên, giữa dòng nước xoáy sanh nhiều hoạn nạn. Cũng vậy, các lục sư ngoại đạo Phú-lanna Ca-diếp... ngu si, không có trí tuệ, không biết quán xét bờ này, nghĩa là đời này, không xem xét bờ kia, nghĩa là đời khác; giữa dòng nước xoáy, nghĩa là các ma cảnh tự gặp những khổ nạn, những người huân tập tà kiến kia cũng gặp khổ nạn. Người khéo chăn trâu nước Ma-kiệt-đề kia không ngu, không si, có trí tuệ thiện xảo là chỉ cho Như Lai, Ứng Cúng, Đẳng Chánh Giác, giống như người chăn trâu khéo xem xét bờ này và bờ kia, khéo lùa trâu qua đến hang núi bằng phẳng, rộng rãi, trước tiên lùa những con trâu lớn đầu đàn xuống trước để chặn bớt dòng nước chảy xiết, được an ổn qua bờ kia.
Cũng vậy, hàng Thanh văn của Ta có thể sạch hết các lậu... tự biết không còn thọ thân sau, chặt đứt ngang dòng Ác ma tham dục của thế gian, được an ổn qua khỏi bờ sanh tử, đến bờ kia. Như người khéo chăn trâu nước Ma-kiệtđề kia, kế đến lùa những con trâu tơ sung sức, chặn bớt dòng nước; cũng vậy, hàng Thanh văn của Ta đoạn dứt năm hạ phần kiết sử, được A-na-hàm, không thọ sanh lại ở cõi này, họ cũng đoạn dứt dòng tham dục Ác ma, được an ổn qua khỏi sanh tử, đến bờ kia. Như người khéo chăn trâu kia lần thứ ba lùa bầy trâu nhỏ yếu đi phía dưới dòng, qua được an ổn; cũng vậy, hàng Thanh văn của Ta đoạn ba kiết sử tham, sân, si, được Tư-đà-hàm trở lại thọ sanh cõi này một lần là rốt ráo hết khổ, và cũng chặt đứt được dòng Ác ma tham dục kia, được an ổn qua khỏi sanh tử đến bờ kia. Như người khéo chăn trâu kia lùa những con nghé mới sanh, quyến luyến mẹ nó cũng qua được bờ kia; cũng vậy, hàng Thanh văn của Ta ba kiết sử tham, sân, si mỏng, đắc Tu-đà-hoàn, nhất định không rơi vào đường ác, hướng thẳng đến Chánh giác, bảy lần lên xuống trời, người, rốt ráo hết khổ, dứt được Ác ma, tham dục, an ổn qua khỏi sanh tử, đến bờ kia.
Bấy giờ, Thế Tôn liền nói kệ:

Đời này và đời khác,
Minh trí khéo hiển hiện,
Các ma được, chưa được,
Cho đến với ma chết,
Tất cả đều biết hết.
Trí Phật Đẳng Chánh Giác,
Chặt dứt các dòng ma,
Phá hoại khiến tiêu mất,
Khai mở cửa cam lộ,
Hiển hiện đạo chánh chơn,
Tâm thường rất vui vẻ,
Chứng đắc nơi an lạc.

Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.