KINH SỐ 1232

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Vua Ba-tư-nặc đi đến chỗ Phật, cúi đầu lễ chân Phật, lui ngồi một bên, bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Nước Xá-vệ này có ông trưởng giả tên là Ma-ha-nam, nhiều của, kho chứa vàng bạc chất đến trăm ngàn ức, huống là những thứ khác. Bạch Thế Tôn! Trưởng giả Ma-ha-nam giàu có như thế nhưng ăn uống rất khổ cực, chỉ dùng những thức ăn như gạo tấm, canh đậu, gừng thui; còn mặc thì mặc áo vải thô, mang giày mỏng; đi thì đi xe cũ kỹ, đội nón lá. Chưa từng nghe ông ta cúng dường cho Sa-môn, Bà-la-môn, và cũng không thấy ông ta bố thí cho những người nghèo khổ đi lang thang ngoài đường. Khi ăn, ông đóng cửa mà ăn không để cho các Sa-môn, Bà-la-môn hay những người bần cùng đi xin ăn ngoài đường trông thấy.
Phật bảo:
– Đại vương! Trưởng giả này không phải là bậc Chánh sĩ nên được tài lợi giàu có mà không hưởng được, cũng không biết cúng dường cha mẹ, cung cấp cho vợ con, tôn thân quyến thuộc, đoái thương tôi tớ và biếu tặng người quen biết, cũng không biết tùy thời cúng dường cho Sa-môn, Bà-la-môn để gieo trồng phước điền thù thắng, và hướng đến chỗ tốt đẹp, sống lâu, an lạc, đời sau sanh lên cõi trời được hưởng những tài vật thù thắng, cũng không biết cách thọ dụng rộng rãi để thấy lợi lớn. Ví như ao hồ ở đồng trống chứa đầy nước, nhưng không có người biết thọ dụng để tắm rửa, uống ăn, nên nước trong đầm cũng bị cháy khô hết. Cũng vậy, kẻ sĩ phu bất thiện ngu si được tài của thắng diệu... không biết thọ dụng rộng rãi để thâu lợi lớn, giống như hồ nước kia vậy.
Đại vương! Có người thiện nam được tài lợi dồi dào, ưa thích thọ dùng, cung dưỡng cha mẹ, cung cấp vợ con, tôn thân quyến thuộc, đoái thương tôi tớ hay biếu tặng người quen biết, thường cúng dường cho Sa-môn, Bà-la-môn, gieo trồng phước điền tốt, thích hưởng đến chỗ thù thắng, đời vị lai sanh lên cõi trời, được tài lợi thắng diệu, thọ dụng rộng rãi, thu lợi lớn gấp đôi. Giống như bên cạnh thành ấp, làng xóm có ao nước trong sạch mát mẻ, cây cối che mát, khiến người thọ hưởng, nhiều người thọ dụng, cho đến loài cầm thú cũng vậy. Cũng thế, người thiện nam kia được tài lợi dồi dào, tiêu xài rộng rãi, cung dưỡng cha mẹ... cho đến gieo trồng phước điền, thu lợi gấp đôi.
Thế Tôn nói kệ:

Hồ nước nơi hoang vắng,
Dù mát mẻ trong sạch,
Không có ai thọ dụng,
Nơi đó sẽ khô hết.
Như thế tài lợi lớn,
Mà người ác có được,
Không thể tự thọ dụng,
Cũng không thương giúp ai.
Luống tự chứa nhóm khổ,
Chứa rồi tự tiêu tán,
Người trí được tài lợi,
Biết tự vui thọ dụng,
Bố thí làm công đức,
Cấp dưỡng cho thân thuộc,
Cung cấp những chỗ thiếu,
Như trâu chúa dẫn đàn.
Bố thí và thọ dụng,
Không bỏ mất cơ hội,
Theo lẽ thân mạng chung,
Sanh thiên hưởng phước lạc.

Phật nói kinh này xong, Vua Ba-tư-nặc nghe lời Phật dạy, hoan hỷ, làm lễ ra về.