Quyển 45
 

1217. TAM MINH⁵⁶

Tôi nghe như vầy:
Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Độc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.
Bấy giờ, Tôn giả Bà-kỳ-xá ở giảng đường Lộc Tử Mẫu tại Đông Viên,⁵⁷ nước Xá-vệ, một mình tư duy, giữ tâm không buông lung, tinh chuyên tu tập, tự thân tác chứng, đạt được Tam minh.
Lúc này, Tôn giả Bà-kỳ-xá liền khởi nghĩ: “Ta một mình ở nơi thanh vắng tư duy, giữ tâm không buông lung, tinh chuyên tu tập, tự thân tác chứng, đạt được Tam minh. Nay ta hãy nói kệ khen ngợi Tam minh.” Tôn giả Bà-kỳ-xá liền nói kệ:

Trước kia nhiều tham dục,
Đến thôn xóm, nhà nhà,
Du hành được gặp Phật,
Đem pháp mầu dạy ta.
Đấng Cù-đàm thương xót,
Nói Chánh pháp cho ta,
Nghe pháp được tịnh tín,
Xuất gia, sống không nhà.
Nghe Ngài nói pháp rồi,
Ta trụ nơi giáo pháp,
Nỗ lực chuyên buộc niệm,
Luôn kiên cố vững tin,
Chóng đạt được Tam minh,
Phật dạy, ta đã làm.

Thế Tôn khéo chỉ bày, Hàng đệ tử diễn nói,58 Vì chúng sanh mê mờ, Mà mở cửa xuất ly. Khổ khổ, nhân của khổ, Khổ diệt, đều tác chứng, Tám Thánh đạo lìa khổ, An lạc đến Niết-bàn. Nghĩa thiện, câu cú thiện, Phạm hạnh không ai hơn, Thế Tôn khéo diễn bày, Niết-bàn độ chúng sanh.

***

Chú thích:

⁵⁵ Nguyên tác: Nê-lê sát mạn đọa (埿犁殺慢墮, mānahatā nirayaṃ upapannā ): Bị mạn bức hại đọa vào trong địa ngục. Tham chiếu: Biệt Tạp. 别雜 (T.02. 0100.251. 0462a21): Đều bị mạn sát hại. Bị hại đọa địa ngục (皆為慢所害, 為害墮地獄).
⁵⁶ Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.1217. 0331c18). Tham chiếu: Biệt Tạp. 别雜 (T.02. 0100.252. 0462a29); S. 8.12 - I. 196. 57 Đông Viên Lộc Tử Mẫu giảng đường (東園鹿子母講堂). Xem chú thích 121, kinh số 58, quyển 2, tr. 62; Tạp. 雜 (T.02. 0099.58. 0014b12).