KINH SỐ 1179

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Tỳ-xá-ly, trong tinh xá Đại Lâm.
Bấy giờ, có ông Bà-la-môn Bà-la-đậu-bà-giá, sáng sớm đi mua trâu, chưa kịp trả giá. Ngay trong ngày đó trâu bỏ chạy mất, sáu ngày tìm vẫn chưa thấy, nhân lúc đi tìm trâu, ông đến tinh xá Đại Lâm.
Từ xa, thấy Thế Tôn ngồi bên cội cây, dung nghi đĩnh đạc, các căn thanh tịnh, tâm thế vắng lặng, thành tựu chỉ quán, thân Phật sắc vàng chiếu ra sáng chói, ông ta bèn đi đến trước Phật nói kệ:

Vì sao không tìm cầu,
Tĩnh lặng ở nơi đây,
Một mình chỗ vắng vẻ
Mà tâm được an lạc?

Thế Tôn nói kệ đáp:

Đối với sự được mất,
Tâm Ta không tán loạn,
Bà-la-môn nên biết,
Chớ nói ông giống Ta,
Tâm mưu tính được mất,
Tâm ấy không tự tại.

Ông Bà-la-môn lại nói kệ:

Chỗ Phạm chí tối thắng,
Như Tỳ-kheo đã nói,
Nay tôi sẽ tự nói,
Lời chân thật, lắng nghe.
Sa-môn quyết không như
Người mất trâu buổi sáng,
Sáu ngày tìm không được,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như
Người gieo trồng ruộng mè,
Lo sợ bị cỏ phủ,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như
Người gieo lúa, thiếu nước,
Sợ lúa khô chết héo,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như
Quả phụ có bảy người,
Đều nuôi con côi cút,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như
Bảy đứa con đáng ghét,
Phóng túng nợ nần nhiều,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như
Chủ nợ đứng ngay cửa,
Tìm đòi của vay mượn,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như,
Đồ nằm dày bảy lớp,
Lo lắng bắt rận rệp,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như,
Vợ mắt đỏ, tóc vàng,
Ngày đêm nghe tiếng ác,
Thế nên sống an lạc.
Sa-môn quyết không như
Bồ trống, đàn chuột giỡn,
Thường lo lắng gầy ốm,
Thế nên sống an lạc.

Thế Tôn nói kệ đáp lại:

Nay Ta quyết không như
Kẻ mất trâu sáng sớm,
Sáu ngày tìm không ra,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như
Người gieo trồng ruộng mè,
Thường sợ bị cỏ phủ,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như
Người làm ruộng thiếu nước,
Sợ cây lúa chết khô,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như,
Quả phụ có bảy người,
Nuôi dưỡng con côi cút,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như
Bảy kẻ không nhớ con,
Phóng túng nợ nần nhiều,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như
Chủ nợ giữ ngay cửa,
Tìm đòi của vay mượn,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như
Đồ nằm dày bảy lớp,
Lo lắng bắt rận rệp,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như
Vợ mắt đỏ, tóc vàng,
Ngày đêm nghe tiếng ác,
Thế nên sống an lạc.
Nay Ta quyết không như
Bồ trống, đàn chuột giỡn,
Thường lo lắng gầy ốm,
Thế nên sống an lạc.
Không xả niệm, không niệm,
Chúng sanh sống an lạc,
Đoạn dục lìa ân ái,
Mà được sống an lạc.

Bấy giờ, Thế Tôn vì ông Tinh Tấn Bà-la-đậu-bà-giá thuyết pháp, khai thị, chỉ giáo, soi sáng, làm cho vui mừng. Như thường lệ Phật thứ lớp thuyết pháp về bố thí, trì giới... khi ông ở trong Chánh pháp, tâm không sợ hãi, ông liền đứng dậy chắp tay bạch Phật:
– Con nay có được ở trong Chánh pháp, Luật, xuất gia học đạo thành Tỳ=kheo, tu Phạm hạnh chăng?
Phật bảo Bà-la-môn:
– Ông nay có thể được ở trong Chánh pháp, Luật, xuất gia, thọ Cụ túc giới, tu các Phạm hạnh... đắc A-la-hán, tâm thiện giải thoát.
Bấy giờ, ông Tinh Tấn Bà-la-đậu-bà-giá đã chứng A-la-hán, tự biết được an lạc, giải thoát và nói kệ:

Nay ta thật an lạc,
Ở trong pháp Đại Tiên,
Được vui lìa tham dục,
Không uổng công thấy Phật.