KINH SỐ 1152

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc. Khi ấy, có thiếu niên Bà-la-môn tên Tân-kỳ-ca, đến trước mặt Phật phát ra những lời thô ác, bất thiện, sân si, trách mắng.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo Tân-kỳ-ca:
– Vào những ngày tốt, anh có mời bà con thân thuộc lại để đãi vật thực không?
Tân-kỳ-ca đáp:
– Có! Cù-đàm!
– Nếu những người bà con của anh không nhận vật thực thì sao?
– Nếu họ không nhận thì vật thực ấy thuộc về tôi.
– Cũng như vậy, anh đến trước mặt Như Lai phát ra những lời thô ác bất thiện, hủy nhục, trách mắng, như Ta không nhận thì những lời trách mắng ấy thuộc về ai?
– Đúng thế, Cù-đàm! Người kia tuy không nhận nhưng đã tặng nhau rồi thì coi như đã cho.
– Như thế không gọi là tặng nhau thì đâu được gọi là cho nhau?
Tân-kỳ-ca hỏi:
– Thế nào mới gọi là tặng nhau, cho nhau? Thế nào là không nhận của tặng nhau, không gọi là cho nhau?
Phật bảo Tân-kỳ-ca:
– Thế này đây: Nếu tặng mắng đáp lại mắng, tặng sân đáp lại sân, tặng đánh đáp lại đánh, đấu đáp lại đấu; đó mới gọi là tặng nhau, mới gọi là cho nhau. Này Tân-kỳ-ca! Nếu tặng mắng không đáp lại mắng, tặng sân không đáp lại sân, tặng đánh không đáp lại đánh, tặng đấu không đáp lại đấu; như thế chẳng phải là tặng nhau, chẳng gọi là cho nhau.
Tân-kỳ-ca thưa:
– Cù-đàm! Tôi nghe có bậc lão túc hành đạo Bà-la-môn cổ xưa nói: “Như Lai, Ứng Cúng, Đẳng Chánh Giác bị mắng chửi, mạ lỵ, quở trách thì không sân, không giận”, mà nay Cù-đàm lại có sân, có giận ư?
Thế Tôn nói kệ:

Không sân đâu nổi sân,
Chánh mạng để điều phục,
Tâm chánh trí giải thoát,
Người trí tuệ không sân.
Người lấy sân đáp sân,
Thì chính là người ác,
Không lấy sân đáp sân,
Điều phục giặc khó điều,
Không sân thắng sân hận,
Ba kệ nói như trước.

Bấy giờ, Tân-kỳ-ca bạch Phật:
– Thưa Cù-đàm! Con xin sám hối, con thật như ngu, như si, không biện biệt, không hiền thiện, ở trước mặt Sa-môn Cù-đàm dám phát ra lời thô ác bất thiện, sân si, trách mắng.
Sau khi sám hối xong, Tân-kỳ-ca nghe lời Phật dạy, hoan hỷ, tùy hỷ, làm lễ ra về.