KINH SỐ 1110

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
– Vào thời quá khứ có trời Đế-thích và a-tu-la dàn trận đánh nhau. Thích-đề-hoàn-nhơn nói với chư thiên cõi trời Ba Mươi Ba:
“Hôm nay chư thiên và a-tu-la đánh nhau, nếu chư thiên thắng, a-tu-la thua thì sẽ bắt sống vua a-tu-la Tỳ-ma-chất-đa-la, lấy dây trói chặt lại năm vòng đem về thiên cung.”
Tỳ-ma-chất-đa-la a-tu-la bảo các a-tu-la:
“Hôm nay chư thiên và a-tu-la đánh nhau, nếu a-tu-la thắng, chư thiên thua thì sẽ bắt sống Thích-đề-hoàn-nhơn lấy dây trói năm vòng đem về cung a-tu-la.”
Đang khi đánh nhau, chư thiên thắng a-tu-la. Khi ấy chư thiên bắt sống được vua a-tu-la Tỳ-ma-chất-đa-la, lấy dây cột lại năm vòng đem về thiên cung cột ở trước cửa điện Đoán Pháp của Đế-thích. Khi Đế-thích ra vào cửa này, Tỳ-ma-chất-đa-la bị cột ở bên cửa nổi giận, mạ lỵ. Lúc đó, người hầu cận của
Đế-thích thấy vua a-tu-la thân bị trói năm vòng, cột bên cửa, thấy Đế-thích ra vào thì nổi sân mạ lỵ, liền làm bài kệ nói với Đế-thích rằng:

Nay Đế-thích sợ nó,
Vì không đủ sức ư?
Nên nhẫn a-tu-la,
Mắng chửi trước Đế-thích?

Đế-thích đáp:

Không phải sợ mà nhẫn,
Chẳng phải sức chưa đủ,
Làm gì có người trí,
Đối diện với kẻ ngu.

Người hầu cận lại tâu:

Nếu chỉ hành nhẫn nhục,
Gặp việc lại thiếu sót,
Kẻ ngu si sẽ bảo,
Vì sợ nên nhẫn nhục,
Do đó nên gắng trị,
Dùng trí chế kẻ ngu.

Đế-thích đáp:

Ta thường quán sát họ,
Chế ngự kẻ ngu kia,
Thấy người ngu giận dữ,
Trí điềm tĩnh chế phục.
Không sức mà là sức,
Sức của kẻ ngu kia,
Ngu si trái xa pháp,
Nơi đạo chẳng được gì.
Giả sử có sức mạnh,
Hay nhẫn người yếu hèn,
Đó là nhẫn tối thượng,
Không sức sao có nhẫn?
Với kia lắm mạ nhục,
Người sức mạnh nhẫn nhục,
Đó là nhẫn tối thượng.
Không sức sao nhẫn được,
Với mình và với người,
Vượt qua mọi kinh hãi?
Biết kia nổi giận dữ,
Ngược lại mình điềm tĩnh,
Hai nghĩa đều đầy đủ,
Lợi mình cũng lợi người.
Gọi là kẻ ngu phu,
Bởi vì không thấy pháp,
Ngu nói thắng kẻ nhẫn,
Càng tăng lời nói ác,
Chưa biết nhẫn mạ lỵ, |
Với kia thường đắc thắng.
Nhẫn đối người hơn mình,
Đó là nhẫn vì sợ,
Nhẫn đối người bằng mình,
Đó là nhẫn khỏi tranh,
Nhẫn đối người thua mình,
Đó là nhẫn tối thượng.

Phật bảo các Tỳ-kheo:
– Thích-đề-hoàn-nhơn là Vua Tự Tại của trời Ba Mươi Ba, thường hành nhẫn nhục, khen ngợi nhẫn nhục. Tỳ-kheo các thầy chánh tín, không nhà, xuất gia học đạo cũng nên hành nhẫn như thế và khen ngợi nhẫn nhục. Phải học như thế!
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.