QUYỂN 38

1080. TÀM QUÝ^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Lộc Uyển, trú xứ của Tiên nhân, thuộc nước Ba-la-nại.

Vào lúc sáng sớm, Thế Tôn đắp y, ôm bát vào thành Ba-la-nại khất thực. Khi ấy, có vị Tỳ-kheo kia vì không trụ tâm nên tâm tán loạn, không gìn giữ các căn trong khi đắp y, ôm bát sáng sớm vào thành Ba-la-nại khất thực. Từ xa trông thấy Thế Tôn, Tỳ-kheo ấy liền thu nhiếp các căn, nhìn thẳng mà đi. Thế Tôn thấy Tỳ-kheo kia đã thu nhiếp các căn, nhìn thẳng mà đi, thấy rồi Ngài liền đi tiếp vào thành.

Khất thực xong, Thế Tôn trở về tinh xá, cất y bát, rửa chân rồi vào phòng tọa thiền.

Sau giờ tọa thiền buổi trưa, Ngài vào trong Tăng chúng rồi trải tọa cụ ngồi trước đại chúng và bảo các Tỳ-kheo:

_ Sáng nay Ta đắp y, ôm bát vào thành Ba-la-nại khất thực, thấy có một vị Tỳ-kheo cũng đắp y, ôm bát vào thành khất thực, vì không trụ tâm nên tâm tán loạn, các căn buông lung. Từ xa thoáng thấy Ta, vị ấy liền tự mình thu nhiếp, đó là ai vậy?

Khi ấy, vị Tỳ-kheo kia từ chỗ ngồi đứng dậy, chỉnh y phục, tiến đến trước Phật, sửa áo bày vai phải rồi chắp tay thưa Phật:

_ Bạch Thế Tôn! Con sáng sớm vào thành khất thực, tâm tán loạn, không thu nhiếp các căn trong khi đi đường, bỗng thoáng thấy Thế Tôn từ xa, con liền tự thúc liễm tâm, thu nhiếp các căn.

Đức Phật bảo Tỳ-kheo:

_ Lành thay! Lành thay! Thầy thấy Ta rồi có thể tự thúc liễm tâm và thu nhiếp các căn. Này Tỳ-kheo! Pháp này phải nên như thế! Nếu thấy Tỳ-kheo khác cũng nên tự thu nhiếp. Nếu thấy Tỳ-kheo-ni, ưu-bà-tắc, ưu-bà-di cũng nên thu nhiếp các căn như thế sẽ luôn được lợi ích, an ổn hân hoan.

Bấy giờ, trong chúng có một Tỳ-kheo khác nói kệ khen ngợi:

Do tâm kia mê loạn,
Không buộc niệm trụ tâm,
Sáng sớm mang y bát,
Vào thành ấp khất thực.
Dọc đường thấy Đại sư,
Đầy oai đức, dung nghi,
Hân hoan, sanh tàm quý,
Liền thu nhiếp các căn.

Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.⁷² 

***

Chú thích:
[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.1080. 0282c18). Tham chiếu: Biệt Tạp. 别雜 (T.02. 0100.19. 0380a16). ⁷² Bản Hán, hết quyển 38.