Tam tạng Thánh điển PGVN 21 » Tam tạng Phật giáo Bộ phái 05 » 

KINH TẠP A-HÀM
(雜阿含經)

TRUNG TÂM DỊCH THUẬT TRÍ TỊNH

Mục Lục

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại Trúc Lâm, vườn Ca-lan-đà, thuộc thành Vương Xá.

Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:

_ Thế gian có bốn loại ngựa tốt. Đó là, có loại ngựa tốt khi được đóng vào xe thì giúp xe giữ được thăng bằng, chỉ cần nhìn thấy bóng roi liền chạy nhanh, khéo quan sát các động tác của người điều khiển để chạy nhanh hoặc chậm, hoặc đi bên trái hay bên phải, thuận theo ý của người điều khiển. Này các Tỳkheo, đây là những phẩm chất của loại ngựa tốt thứ nhất ở thế gian.

Lại nữa, này các Tỳ-kheo! Thế gian có loại ngựa tốt, nhưng không phải do quay nhìn bóng roi liền tự biết sợ mà phải dùng đến roi, gậy chạm vào lông đuôi của nó thì mới có thể làm nó sợ hãi, khiến chạy nhanh, tùy theo ý của người điều khiển mà chạy nhanh hoặc chậm, đi bên phải hay bên trái. [Này các Tỳkheo, đây là những phẩm chất của] loại ngựa tốt thứ hai ở thế gian.

Lại nữa, này các Tỳ-kheo! Thế gian có loại ngựa tốt nhưng không phải do quay nhìn bóng roi hay phải dùng roi chạm vào lông, vào da thịt để khiến nó làm theo ý người mà cần phải dùng đến roi, gậy đánh nhẹ vào da thịt mới có thể khiến nó sợ hãi rồi chạy theo ý người điều khiển, hoặc chạy nhanh hoặc chạy chậm, đi bên phải hay bên trái. [Này các Tỳ-kheo, đây là những phẩm chất của] loại ngựa tốt thứ ba [ở thế gian].

Lại nữa, này các Tỳ-kheo! Thế gian có loại ngựa tốt nhưng không phải do nhìn bóng roi hay chạm vào vào lông, vào da thịt, hay đánh nhẹ vào da thịt để khiến nó làm theo ý người mà cần phải dùng đến dùi sắt đâm vào thân, xuyên qua da, đả thương xương cốt, sau đó ngựa mới kinh hãi mà kéo xe trên đường thuận theo ý người điều khiển, hoặc nhanh hoặc chậm, hoặc đi bên phải hay bên trái. [Này các Tỳ-kheo, đây là những phẩm chất của] loại ngựa tốt thứ tư ở thế gian.

Cũng vậy, trong Chánh pháp và Giới luật của Như Lai cũng có bốn hàng thiện nam. Là bốn hàng nào? Đó là hàng thiện nam khi vừa nghe tin có người nam hay người nữ ở thôn xóm khác bị bệnh tật khốn khổ, hoặc sắp chết, liền sanh lòng lo sợ, nương theo chánh tư duy, giống như con ngựa tốt kia chỉ cần nhìn bóng roi là có thể tự điều khiển. Đây gọi là hàng thiện nam thứ nhất khéo tự điều phục ở trong Chánh pháp và Giới luật.

Lại nữa, có hàng thiện nam không phải do nghe tin có người nam hay người nữ ở thôn xóm khác bị khổ vì già, bệnh, chết liền sanh lòng lo sợ, nương theo chánh tư duy mà phải đích thân trông thấy những người nam, người nữ ở thôn xóm khác bị khổ vì già, bệnh, chết mới sanh lòng lo sợ, nương theo chánh tư duy, giống như con ngựa tốt kia cần phải chạm vào lông đuôi của nó thì mới có thể điều phục nó theo ý người điều khiển. Đây gọi là hàng thiện nam thứ hai khéo tự điều phục ở trong Chánh pháp và Giới luật.

Lại nữa, có hàng thiện nam không phải do nghe tin hay tự thân chứng kiến những người nam, người nữ ở thôn xóm khác bị khổ vì già, bệnh, chết liền sanh lòng lo sợ, nương theo chánh tư duy mà chỉ khi chứng kiến những người thân quyến ở thành ấp hay thôn xóm bên cạnh bị khổ vì già, bệnh, chết mới sanh lòng sợ hãi, nương theo chánh tư duy, giống như con ngựa tốt kia, phải bị roi chạm vào da thịt thì sau đó mới điều phục theo ý người điều khiển. Đây gọi là hàng thiện nam thứ ba khéo tự điều phục ở trong Chánh pháp và Giới luật.

Chú thích: