KINH SỐ 931

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Ca-tỳ-la-vệ, trong vườn Ni-câu-luật.
Bấy giờ, Ma-ha-nam họ Thích đi đến chỗ Phật, cúi đầu lễ chân Phật, rồi lui ngồi một bên, bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Nếu Tỳ-kheo ở nơi học địa cầu tiến lên Niết-bàn an ổn chưa được, người ấy nên tu tập thế nào, tu tập nhiều để ở trong Pháp, Luật này được sạch các lậu, tâm vô lậu giải thoát, tuệ giải thoát, hiện tại tự biết tác chứng: “Sự sanh của ta đã dứt, Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn thọ thân sau”...
Phật bảo Ma-ha-nam:
– Nếu Tỳ-kheo nơi học địa, cầu tiến lên Niết-bàn an ổn chưa được, Tỳ-kheo ấy nên tu sáu niệm,... tiến đến Niết-bàn. Ví như người đói kém, thân thể gầy ốm, được thức ăn ngon, thân thể mập mạp. Cũng vậy, Tỳ-kheo trụ nơi học địa, cầu con đường tiến lên Niết-bàn an ổn chưa được, nên tu sáu tùy niệm... chóng đắc Niết-bàn an ổn.
Những gì là sáu niệm?
Thánh đệ tử niệm Như Lai, Ứng Cúng, Đẳng Chánh Giác, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhơn Sư, Phật, Thế Tôn. Thánh đệ tử lúc niệm như thế chẳng khởi tham dục, chẳng khởi tâm sân nhuế, si mê, tâm kia chánh trực, đắc nghĩa Như Lai, được Chánh pháp của Như Lai, nơi Chánh pháp của Như Lai, đối với Như Lai được tâm tùy hỷ, tâm đã tùy hỷ nên hoan hỷ, tâm hoan hỷ nên thân khinh an, thân khinh an nên cảm giác thọ lạc, cảm giác thọ lạc rồi tâm được định, tâm đã định thì vị Thánh đệ tử ấy dù ở giữa các chúng sanh hung hiểm vẫn không bị chướng ngại, vào dòng nước pháp... Niết-bàn.
Lại nữa, Thánh đệ tử niệm Pháp, Pháp Luật của Thế Tôn, hiện tại có thể lìa sanh tử nhiệt não, chẳng đợi thời tiết, thông đạt hiện pháp, duyên tự giác tri; Thánh đệ tử như thế niệm pháp chẳng khởi tham dục, sân nhuế, ngu si... tâm nghĩ nhớ pháp đã được huân tập tiến đến Niết-bàn.
Lại nữa, Thánh đệ tử niệm Tăng là niệm các đệ tử của Thế Tôn có thiện hướng, chánh hướng, trực hướng, thành hướng, hành pháp tùy thuận, có hướng Tu-đà-hoàn, đắc Tu-đà-hoàn, hướng Tư-đà-hàm, đắc Tư-đà-hàm, hướng A-na-hàm, đắc A-na-hàm, hướng A-la-hán, đắc A-la-hán. Đây là bốn đôi tám bậc Hiền thánh. Đây gọi là đệ tử Tỳ-kheo-tăng của Thế Tôn tịnh giới đầy đủ, tam muội đầy đủ, trí tuệ đầy đủ, giải thoát đầy đủ, giải thoát tri kiến đầy đủ, đáng được kính ngưỡng, phụng sự, cúng dường làm ruộng phước tốt. Thánh đệ tử lúc niệm Tăng như thế chẳng khởi tham dục, sân nhuế, ngu si... tâm niệm Tăng đã được huân tập tiến đến Niết-bàn.
Lại nữa, Thánh đệ tử tự niệm tịnh giới, chẳng hoại giới, chẳng khuyết giới, chẳng nhơ giới, chẳng tạp giới, không bị kẻ khác cướp giới, khéo hộ giới, người sáng suốt khen ngợi giới, người trí không nhàm chán giới. Thánh đệ tử khi nghĩ nhớ giới, như thế chẳng khởi tham dục, sân nhuế, ngu si,... tâm luôn niệm giới đã được huân tập tiến đến Niết-bàn.
Lại nữa, Thánh đệ tử tự niệm bố thí: “Ta đã được lợi ích tốt đẹp, ở giữa những chúng sanh có tâm bỏn xẻn cấu uế mà ta đã lìa được tâm bỏn xẻn cấu uế, sống không nhà, thực hành giải thoát bố thí, thường tự tay bố thí, ưa buông xả, bố thí bình đẳng đầy đủ.” Lúc Thánh đệ tử niệm bố thí như thế không khởi tham dục, sân nhuế, ngu si,... tâm luôn niệm bố thí đã được huân tập tiến đến Niết-bàn.
Lại nữa, Thánh đệ tử niệm chư thiên: “Có Tứ Đại Thiên Vương thiên, có Tam Thập Tam thiên, Diệm-ma thiên, Đâu-suất-đà thiên, Hóa Lạc thiên, Tha Hóa Tự Tại thiên. Nếu người có lòng tin chơn chánh khi mạng chung ở đây sẽ sanh lên các cõi trời kia, ta cũng sẽ thực hành chánh tín này. Vị ấy được tịnh giới, thí, văn, xả, tuệ đến khi mạng chung ở đây sanh lên cõi trời kia thì ta nay cũng thực hành giới, thí, văn, xả, tuệ này.” Thánh đệ tử niệm thiên như thế chẳng khởi tham dục, sân nhuế, ngu si, tâm người kia chánh trực nhớ nghĩ đến chư thiên. Thánh đệ tử trực tâm như thế được nghĩa lý lợi ích sâu xa của Chánh pháp, được sự tùy hỷ lợi ích của chư thiên.
Được tùy hỷ rồi sanh hoan hỷ, hoan hỷ rồi thân khinh an, thân khinh an rồi được cảm giác an lạc, cảm giác an lạc rồi nên tâm được định. Khi tâm đã định, Thánh đệ tử kia ở giữa chúng sanh hung hiểm không bị chướng ngại, vào dòng nước pháp. Vì tâm luôn niệm chư thiên đã được huân tập tiến đến Niết-bàn.
Này Ma-ha-nam! Nếu Tỳ-kheo còn ở địa vị hữu học, muốn cầu tiến đến Niết-bàn an lạc, tu tập nhiều như thế thì chóng đắc Niết-bàn an lạc, ở trong Chánh pháp, Luật, chóng sạch các lậu, tâm vô lậu giải thoát, tuệ giải thoát, hiện pháp tự biết tác chứng: “Sự sanh của ta đã dứt, Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn thọ thân sau.”
Ma-ha-nam nghe Phật dạy xong, hoan hỷ, tùy hỷ, đứng lên đảnh lễ cáo từ.