KINH SỐ 905

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại thành Vương Xá, trong Vườn Trúc Ca-lan-đà.
Bấy giờ, Tôn giả Ma-ha Ca-diếp và Tôn giả Xá-lợi-phất đang ở trong núi Kỳ-xà quật. Khi ấy, có nhiều chúng ngoại đạo xuất gia đi đến Tôn giả Xá-lợi-phất, chào đón hỏi thăm nhau xong, lui ngồi một bên, nói với Tôn giả Xá-lợi-phất:
– Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất! Như Lai có sanh tử đời sau chăng?
Tôn giả Xá-lợi-phất đáp:
– Này các ngoại đạo! Thế Tôn nói điều này không ký thuyết.
Lại hỏi Tôn giả Xá-lợi-phất:
– Thế nào, thưa Tôn giả Xá-lợi-phất, Như Lai không sanh tử đời sau chăng? Tôn giả Xá-lợi-phất đáp:
– Này các ngoại đạo! Thế Tôn nói điều này không ký thuyết. Lại hỏi Tôn giả Xá-lợi-phất:
– Như Lai có sanh tử, cũng không có sanh tử đời sau chăng? Tôn giả Xá-lợi-phất đáp:
– Thế Tôn nói điều này không ký thuyết.
Lại hỏi Tôn giả Xá-lợi-phất:
– Như Lai chẳng có sanh tử, chẳng không sanh tử đời sau chăng?
Tôn giả Xá-lợi-phất đáp:
– Này các ngoại đạo! Thế Tôn nói điều này không ký thuyết.
Các ngoại đạo xuất gia lại hỏi Tôn giả Xá-lợi-phất:
– Thế nào, chúng tôi hỏi Như Lai có sanh tử hay không có sanh tử đời sau, vừa có vừa không, chẳng có chẳng không sanh tử đời sau, tất cả Tôn giả đều đáp: “Thế Tôn nói điều này không ký thuyết.” Tại sao Thượng tọa mà như ngu, như si, chẳng hiểu biết, như trẻ thơ không có tự tánh trí?
Nói lời này xong các ngoại đạo liền đứng dậy đi ra.
Khi ấy, Tôn giả Ma-ha Ca-diếp và Tôn giả Xá-lợi-phất ở cách nhau không xa, mỗi vị ban ngày ngồi bên gốc cây thiền tư. Tôn giả Xá-lợi-phất biết các ngoại đạo xuất gia đã đi rồi đi đến Tôn giả Ma-ha Ca-diếp, cùng nhau hỏi thăm, ủy lạo xong, rồi lui ngồi một bên, Tôn giả Xá-lợi-phất thuật lại đầy đủ cuộc đàm luận với các ngoại đạo xuất gia và thưa Tôn giả Ma-ha Ca-diếp:
– Thưa Tôn giả! Do nhân gì, duyên gì Thế Tôn chẳng nói quyết định đời sau có sanh tử, không sanh tử, vừa có vừa không, chẳng phải có chẳng phải không sanh tử?
Tôn giả Ma-ha Ca-diếp bảo Tôn giả Xá-lợi-phất:
– Nếu nói Như Lai đời sau có sanh tử thì đây là sắc. Nếu nói Như Lai đời sau không sanh tử thì đây là sắc. Nếu nói Như Lai đời sau có sanh tử, không sanh tử thì đây là sắc. Nếu nói Như Lai đời sau chẳng phải có, chẳng phải không sanh tử thì đây là sắc. Như Lai là sắc đã tận, tâm thiện giải thoát, nên nói Như Lai có sanh tử đời sau, điều này chẳng đúng; không sanh tử đời sau, vừa có vừa không sanh tử đời sau, chẳng phải có chẳng phải không sanh tử đời sau, điều này chẳng đúng. Vì Như Lai là sắc đã tận, tâm thiện giải thoát sâu xa, rộng lớn, vô lượng, vô số, Niết-bàn tịch diệt.
Thưa Tôn giả Xá-lợi-phất! Nếu nói Như Lai có sanh tử đời sau, đây là thọ, là tưởng, là hành, là thức, là động, là lo lắng, là hư dối, là hữu vi, là ái,... chẳng phải có, chẳng phải không sanh tử đời sau,... (cũng nói như thế). Như Lai là ái đã sạch, tâm thiện giải thoát; vì thế nếu nói có sanh tử đời sau, không đúng; không sanh tử đời sau, vừa có vừa không sanh tử đời sau, chẳng phải có chẳng phải không sanh tử đời sau, đều không đúng. Như Lai là ái đã sạch, tâm thiện giải thoát, sâu xa rộng lớn, vô lượng, vô số, Niết-bàn tịch diệt.
Này Xá-lợi-phất! Vì nhân như thế, duyên như thế nên nếu có người hỏi về Thế Tôn: “Như Lai hoặc có, hoặc không, hoặc vừa có vừa không, chẳng phải có chẳng phải không sanh tử đời sau”, không thể nói hoặc quyết định.
Hai vị Chánh sĩ đàm đạo xong, mỗi người trở lại chỗ cũ.