Tam tạng Thánh điển PGVN 21 » Tam tạng Phật giáo Bộ phái 05 »
TRUNG TÂM DỊCH THUẬT TRÍ TỊNH
Tam tạng thánh điển PGVN 21 » Tam tạng Phật giáo Bộ phái 05
QUYỂN 31
Tôi nghe như vầy:
Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Ðộc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
_ Bậc Vô học có Ba minh.[2] Là Ba minh nào? Trí hiểu rõ tường tận về kiếp sống quá khứ[3] của bậc Vô học, trí hiểu rõ tường tận về cảnh giới sanh tử[4] của bậc Vô học và trí hiểu rõ tường tận về sự dứt sạch lậu hoặc[5] của bậc Vô học.[6]
Khi ấy, Thế Tôn liền nói kệ:
Quán biết rõ kiếp trước,
Sanh đường ác, cõi trời,
Sanh tử, lậu dứt rồi,
Đó là minh của Phật.
Tâm kia được thoát khỏi,
Tất cả mọi tham ái,
Ba việc đều thông suốt,
Nên gọi là Ba minh.
Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.
***
Chú thích:
[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.884. 0223b03). Tham chiếu: A. 3.58 - I. 163; A. 3.59 - I. 166.
[2] Nguyên tác: Tam minh (三明, Ti-vijjā). Minh (明, Vijjā) ở đây chỉ cho trí tuệ sáng tỏ thông đạt vô ngại ba việc: Túc mạng, Thiên nhãn và Lậu tận. Trong một vài trường hợp, “minh” (明, vijjā) còn được gọi là “thắng trí” (勝智, abhiññā). Xem M. 42, Verañjaka Sutta (Kinh Verañjaka): Cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja vihareyya (Với thắng trí, Ta chứng ngộ, chứng đạt và an trú ngay trong hiện tại tâm giải thoát, tuệ giải thoát vô lậu), HT. Thích Minh Châu dịch.
[3] Nguyên tác: Túc mạng trí chứng thông (宿命智證通), hoặc “Túc mạng trí chứng minh” (宿命智證明): Trí tuệ chứng ngộ và thông suốt về nhiều kiếp sống trong quá khứ.
[4] Nguyên tác: Sanh tử trí chứng thông (生死智證通), hoặc “Sanh tử trí chứng minh” (生死智證明): Trí tuệ chứng ngộ và thông suốt cảnh giới sanh tử đa dạng của chúng sanh.
[5] Nguyên tác: Lậu tận trí chứng thông (漏盡智證通), hoặc “Lậu tận trí chứng minh” (漏盡智證明): Trí tuệ chứng ngộ và thông suốt về việc diệt trừ các lậu hoặc.
[6] Xem thêm giải thích Ba minh ở M. 4, Bhayabherava Sutta (Kinh sợ hãi và khiếp đảm); Tăng. 增 (T.02. 0125.31.1. 0665b17).
Tác quyền © 2024 Hội đồng quản trị VNCPHVN.
Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.