KINH SỐ 813

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại thôn Kim-tỳ-la trong rừng Kim-tỳ. Bấy giờ, Thế Tôn bảo Tôn giả Kim-tỳ-la:
– Hôm nay Như Lai sẽ nói về sự tinh cần tu tập bốn niệm xứ, hãy lắng nghe, khéo suy nghĩ, Ta sẽ vì thầy giảng nói!
Khi đó, Tôn giả Kim-tỳ-la im lặng. Ba lần Như Lai nói câu trên, Tôn giả vẫn im lặng.
Tôn giả A-nan nói với Tôn giả Kim-tỳ-la:
– Hôm nay Đại sư đã nói với Tôn giả ba lần như vậy. Tôn giả có biết không? Tôn giả Kim-tỳ-la đáp:
– Tôn giả A-nan! Tôi đã biết, tôi đã biết Thế Tôn nói.
Bấy giờ, Tôn giả A-nan bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn! Thật đúng lúc! Xin Thiện Thệ vì các Tỳ-kheo nói về sự tinh cần tu bốn niệm xứ, các Tỳ-kheo nghe xong sẽ hoan hỷ phụng hành. Phật bảo A-nan:
– Hãy lắng nghe, khéo suy nghĩ, Ta sẽ vì các thầy giảng nói! Nếu Tỳ-kheo lúc niệm thở vào nên học như niệm thở vào,... khi chấm dứt thở ra. Bấy giờ, Thánh đệ tử khi niệm thở vào nên học như niệm thở vào... thân hành dừng bặt. Khi thở ra nên học như thân hành dừng bặt khi thở ra. Lúc ấy, Thánh đệ tử sống quán niệm thân trên thân, sống quán niệm thân trên thân rồi như thế khéo biết tư duy bên trong.
Phật lại hỏi Tôn giả A-nan:
– Ví như có người đi xe từ phương Đông chạy vùn vụt đến, ngay lúc ấy có giẫm đạp lên gò đống chăng? Tôn giả A-nan bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn, có như vậy!
Phật bảo Tôn giả A-nan:
– Cũng thế, Thánh đệ tử lúc niệm thở vào nên học như niệm thở vào. ... (như thế cho đến khéo biết nội tư duy). Nếu khi ấy Thánh đệ tử giác tri hỷ... nên học giác tri ý hành dừng bặt. Thánh đệ tử sống quán niệm thọ trên thọ, sống quán niệm thọ trên thọ rồi như thế khéo biết nội tư duy bên trong. Ví như có người đi xe từ phương Nam chạy vùn vụt đến thì như thế nào A-nan? Có giẫm đạp lên gò đống chăng?
Tôn giả A-nan bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn, có như vậy!
Phật bảo Tôn giả A-nan:
– Cũng thế, Thánh đệ tử sống quán niệm thọ trên thọ, biết khéo nội tư duy. Nếu Thánh đệ tử giác tri tâm, giác tri tâm hỷ, tâm định, tâm giải thoát khi thở vào nên học như tâm giải thoát thở vào, khi tâm giải thoát thở ra nên học như tâm giải thoát thở ra. Lúc ấy, Thánh đệ tử sống quán niệm tâm trên tâm. Sống quán niệm tâm trên tâm rồi biết khéo nội tư duy. Ví như có người đi xe từ phương Tây vùn vụt đến, người ấy có giẫm đạp lên gò đống chăng?
Tôn giả A-nan bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn, có như thế!
Phật bảo Tôn giả A-nan:
– Cũng thế, Thánh đệ tử giác tri tâm... tâm giải thoát khi thở ra nên học như tâm giải thoát thở ra. Như vậy, Thánh đệ tử sống quán niệm tâm trên tâm, biết khéo nội tư duy về thân, thọ và tâm, tham ưu dứt, xả bỏ. Bấy giờ, Thánh đệ tử sống quán niệm pháp trên pháp, sống quán niệm pháp trên pháp rồi nên biết khéo nội tư duy. Này A-nan! Ví như nơi ngã tư đường có gò đống, người đi xe từ phương Bắc chạy tới vùn vụt có giẫm đạp lên gò đống chăng?
Tôn giả A-nan bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn, có như thế!
Thế Tôn bảo Tôn giả A-nan:
– Cũng thế, Thánh đệ tử sống quán niệm pháp trên pháp, nên biết khéo nội tư duy. Này A-nan! Đó gọi là Tỳ-kheo tinh cần nỗ lực tu bốn niệm xứ.
Phật nói kinh này xong, Tôn giả A-nan nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.