KINH SỐ 617  

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
– Thời quá khứ có một con chim tên là La-bà, bị chim ưng xớt bắt bay lên hư không. Chú chim này kêu la giữa hư không: “Vì ta không cảnh giác mới gặp nạn này, bởi ta lìa cảnh giới của cha mẹ mà đi chơi chỗ khác nên mới bị nạn này. Hôm nay ta bị kẻ khác làm khốn khổ, không được tự do.”
Chim ưng bảo La-bà:
– Ngươi ở đây để có được cảnh giới tự do?
La-bà đáp:
– Tôi ở đồng ruộng, thung lũng là những nơi không có tai nạn, đó là cảnh giới của cha mẹ nhà tôi.
Chim ưng tỏ vẻ kiêu mạn đối với La-bà, bảo:
– Được, ta cho ngươi trở về đồng ruộng, thung lũng, coi ngươi có thể thoát được tay ta không? 

Khi ấy, chim La-bà thoát khỏi móng vuốt của chim ưng trở về đồng ruộng, thung lũng, núp dưới một khối đất to và ở yên nơi ấy. Sau đó, ở trên khối đất to, La-bà muốn đánh nhau với chim ưng. Chim ưng bèn nổi giận mắng: “Ngươi là loài chim nhỏ mà muốn đánh nhau với ta sao?”
Chim ưng quá đỗi tức giận bay vọt lên, lao thẳng tới. Ngay lúc ấy, La-bà núp dưới khối đất to; chim ưng đang đà lao tới, ngực bị đụng vào khối đất cứng, nát thân chết liền. Trong khi đó, chim La-bà nằm sâu dưới khối đất to, ngẩng lên nói kệ:

Chim ưng bay mạnh đến,
La-bà nương chỗ mình,
Vì tức giận đùng đùng,
Gây nên họa nát thân.
Ta đầy đủ sáng suốt,
Nương ở chỗ của mình,
Dẹp oán, tâm tùy hỷ,
Tự xét vui sức mình.
Người dẫu có hung ác,
Sức trăm ngàn long tượng,
Chẳng bằng trí tuệ ta,
Của một phần mười sáu,
Xem trí ta thù thắng,
Tiêu diệt được chim ưng.
Cũng vậy, Tỳ-kheo giống chim La-bà kia, ngu si bỏ cảnh giới thân thuộc của cha mẹ, dạo chơi nơi khác, đến nỗi bị tai nạn. Các Tỳ-kheo cũng nên như thế, phải ở chính nơi cảnh giới của mình, nên khéo giữ gìn, tránh xa cảnh giới khác. Đây là điều cần phải học.
Này các Tỳ-kheo! Chỗ khác, cảnh giới khác, đó là cảnh giới của năm dục: Nhãn thức thấy sắc đẹp khả ý, ưa thích, tâm tham muốn dính mắc; tai biết tiếng...; mũi biết mùi...; lưỡi biết vị...; thân biết xúc, khả ý, ưa thích, tâm tham muốn, dính mắc. Đây gọi là Tỳ-kheo ở chỗ khác, cảnh giới khác. Này các Tỳ kheo, tự ở nơi cảnh giới của cha mẹ, nghĩa là bốn niệm xứ.
Những gì là bốn? Đó là thân thân quán niệm xứ, thọ... tâm... pháp pháp quán niệm xứ. Như thế, Tỳ-kheo hãy tự ở nơi cảnh giới của cha mẹ mà tự dạo đi, tránh xa chỗ khác, cảnh giới khác. Hãy nên học.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.