QUYỂN 24

614. BẬC ĐẠI TRƯỢNG PHU¹⁹

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Ðộc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Bấy giờ, có Tỳ-kheo kia đi đến chỗ Phật, lạy sát chân Ngài rồi ngồi sang một bên và thưa:

– Kính bạch Thế Tôn! Như Thế Tôn nói về đại trượng phu,²⁰ vậy thế nào là đại trượng phu? Thế nào là chẳng phải đại trượng phu?

Phật bảo Tỳ-kheo:

– Lành thay! Lành thay! Tỳ-kheo khéo hỏi Như Lai về nghĩa đại trượng phu. Hãy lắng nghe và khéo suy nghĩ! Ta sẽ giảng nói cho thầy.

Nếu Tỳ-kheo sống quán niệm thân trên thân, sau khi sống quán niệm thân trên thân rồi mà tâm không lìa dục, không được giải thoát, không sạch hết các lậu hoặc thì Ta nói người này chẳng phải là đại trượng phu. Vì sao như vậy? Vì tâm không giải thoát.

Nếu Tỳ-kheo sống quán niệm thọ trên thọ, tâm trên tâm và pháp trên pháp, sau khi sống quán niệm thọ trên thọ, tâm trên tâm và pháp trên pháp rồi mà tâm không lìa dục, không được giải thoát, không sạch hết các lậu hoặc thì Ta nói người kia chẳng phải là đại trượng phu. Vì sao như vậy? Vì tâm không giải thoát.

Nếu Tỳ-kheo sống quán niệm thân trên thân mà tâm được lìa dục, tâm được giải thoát, sạch hết các lậu hoặc thì Ta nói người kia là đại trượng phu. Vì sao như vậy? Vì tâm đã được giải thoát.

Nếu sống quán niệm thọ trên thọ, tâm trên tâm và pháp trên pháp, sau khi sống quán niệm thọ trên thọ, tâm trên tâm và pháp trên pháp rồi mà tâm được lìa dục, tâm được giải thoát, sạch hết các lậu hoặc thì Ta nói người kia là đại trượng phu. Vì sao như vậy? Vì tâm đã được giải thoát.

Này Tỳ-kheo! Đó gọi là đại trượng phu và chẳng phải đại trượng phu.

Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ và tùy hỷ, kính lễ rồi lui ra

***

Chú thích:

¹⁹ Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.614. 0172a08). Tham chiếu: S. 47.11 - V. 158.
²⁰ Đại trượng phu (大丈夫, mahāpurisa).