QUYỂN 22

595. THỢ GỐM⁴⁴

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Ðộc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Bấy giờ, có thiên tử Vô Phiền dung sắc tuyệt đẹp, đi đến chỗ Phật, lạy sát chân Ngài rồi ngồi sang một bên. Ánh sáng trên thân thiên tử tỏa chiếu khắp rừng Kỳ-đà, vườn Cấp Cô Độc. 

Khi ấy, thiên tử ấy dùng kệ hỏi:

Sanh cõi trời Vô Phiền,⁴⁵            Bảy Tỳ-kheo giải thoát,
Tham và sân đã sạch,                 Vượt ân ái thế gian.
Dù qua khỏi các dòng,               Khó vượt quân ma chết?
Ai trừ được ma chết,                  Trọn thoát ách não phiền?

Bấy giờ, Thế Tôn nói kệ đáp:

Tôn giả Ưu-ba-ca,⁴⁶                  Cùng Ba-la-kiện-trà,⁴⁷
Phất-ca-la-sa-lê,⁴⁸                    Bạt-đề,⁴⁹ Kiện-đà-điệp,⁵⁰
Với Bà-hưu-nan-đề,⁵¹               Và Bà-tỳ-sấu-nậu,⁵²
Tất cả bảy vị này,                     Đều vượt qua các dòng.
Chặt lìa xiềng ma chết,            Vượt qua chỗ khó vượt,
Dứt sạch xiềng ma chết,          Vượt khỏi ách cõi trời.
Giảng nói pháp thâm diệu,     Giác ngộ cho người mê,
Khéo hỏi nghĩa sâu xa,            Ông nay là người nào?

Bấy giờ, thiên tử ấy dùng kệ hỏi:

Con là A-na-hàm,                   Sanh cõi trời Vô Phiền,
Cho nên con biết rõ,              Bảy Tỳ-kheo giải thoát,
Đã sạch tham dục, sân,          Vượt ân ái thế nhân.

Bấy giờ, Thế Tôn nói kệ đáp:

Mắt, tai, mũi, lưỡi, thân,         Ý căn là thứ sáu,
Như danh và sắc kia,              Được dứt sạch không còn.
Khéo biết các pháp này,        Là bảy Tỳ-kheo ấy,
Tham hữu đều đã sạch,         Vượt ân ái thế nhân.

Khi ấy, thiên tử lại dùng kệ hỏi:

Thôn Tỳ-bạt-lăng-già,⁵³         Con trước sống nơi đó,
Tên Nan-đề-bà-la,                  Chuyên làm đồ gốm sứ.
Đệ tử Phật Ca-diếp,               Giữ pháp ưu-bà-tắc,
Biết phụng dưỡng mẹ cha,    Lìa dục tu Phạm hạnh.
Đời đời làm bạn con,             Con cũng quen vị ấy,
Các Đại sĩ như thế,                 Đời trước cùng hòa hợp,
Khéo tu tập thân, tâm,          Chỉ còn thân cuối này.

Bấy giờ, Thế Tôn nói kệ đáp:

Vậy ông là Hiền sĩ,                Như lời ông đã nói,
Ở Tỳ-bạt-lăng-già,                Tên Nan-đề-bà-la.
Đệ tử Phật Ca-diếp,              Thọ pháp ưu-bà-tắc,
Khéo phụng dưỡng mẹ cha, Lìa dục tu Phạm hạnh.
Xưa là bạn của ông,              Ông quen biết vị ấy,
Các Chánh sĩ như vậy,           Đời trước cùng hòa hợp,
Khéo tu tập thân, tâm,          Chỉ còn thân cuối này.

Đức Phật nói kinh này xong, thiên tử nghe Phật dạy đã hoan hỷ và tùy hỷ rồi biến mất.

***

⁴⁴ Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.595. 0159b04). Tham chiếu: Biệt Tạp. 別雜 (T.02. 0100.189. 0442b25); S. 1.50 - I. 35; S. 2.24 - I. 60.

⁴⁵ Nguyên tác: Vô Phiền thiên (無煩天, Aviha), còn gọi là Tịnh Cư thiên (淨居天, Suddhāvāsa).

⁴⁶ Ưu-ba-ca (優波迦, Upaka).

⁴⁷ Ba-la-kiện-trà (波羅揵荼, Phalagaṇḍa).

⁴⁸ Phất-ca-la-sa-lê (弗迦羅娑梨, Pukkusāti).

⁴⁹ Bạt-đề (跋提, Bhaddiya). 50 Kiện-đà-điệp (揵陀疊, Khaṇḍadeva).

⁵¹ Bà-hưu-nan-đề (婆休難提, Bāhuraggi).

⁵² Bà-tỳ-sấu-nậu (波毘瘦 [少/兔], Piṅgiya).

⁵³ Tỳ-bạt-lăng-già (鞞跋楞伽, Vehaliṅga).