KINH SỐ 574

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại làng Am-la, trong rừng Am-la, cùng với các Tỳ-kheo Thượng tọa.
Bấy giờ, có Ni-kiền-nhã-đề tử cùng với năm trăm quyến thuộc đi đến rừng Am-la, muốn dụ dỗ trưởng giả Chất-đa-la làm đệ tử. Trưởng giả Chất-đa-la nghe tin Ni-kiền-nhã-đề tử cùng với năm trăm quyến thuộc đến rừng Am-la muốn dụ dỗ mình làm đệ tử. Nghe như thế rồi, ông liền đi đến chỗ Ni-kiền-nhãđề tử. Hai bên cùng chào hỏi, rồi mỗi người lui ngồi một bên. Bấy giờ, Ni-kiềnnhã-đề tử nói với trưởng giả Chất-đa-la:
– Ông có tin Sa-môn Cù-đàm được vô giác vô quán tam-muội không?
Trưởng giả Chất-đa-la đáp:
– Tôi vì chẳng tin nên đến đây.
Ni-kiền-nhã-đề tử nói:
– Này trưởng giả! Ông không quanh co, không dối trá, chất thực, bản chất chất trực. Này trưởng giả! Nếu người có thể dứt được có giác có quán, cũng có thể dùng dây buộc gió, hoặc người dứt có giác có quán, cũng có thể lấy một nắm đất ngăn được dòng nước sông Hằng. Ta trong lúc đi, đứng, nằm, ngồi tri kiến thường sanh.
Trưởng giả Chất-đa-la hỏi Ni-kiền-nhã-đề tử:
– Tin được đặt trước hay trí được đặt trước? Tin và trí cái nào trước, cái nào hơn?
Ni-kiền-nhã-đề tử đáp:
– Tin nên đặt trước, sau đó có trí. Tin và trí so sánh nhau thì trí là hơn.
Trưởng giả Chất-đa-la nói với Ni-kiền-nhã-đề tử:
– Tôi đã cầu được dứt, có giác có quán, tâm được nội tĩnh, vô giác vô quán tam-muội, sanh hỷ lạc, an trụ đầy đủ đệ Nhị thiền. Ban ngày tôi cũng ở trong tam-muội này, ban đêm tôi cũng ở trong tam-muội này. Có trí như vậy, cần gì đến tin!
Ni-kiền-nhã-đề tử nói:
– Người quanh co, dối trá, không chất thực, bản chất không chất trực.
Trưởng giả Chất-đa-la nói:
– Lúc nãy ông đã nói là tôi không quanh co, không dối trá, chất thực, bản chất chất trực, vì sao bây giờ lại nói là tôi quanh co, dối trá, không chất thực, bản chất không chất trực? Nếu như trước lời của ông thật thì lời sau dối, hoặc lời sau thật thì lời trước dối! Trước ông đã nói: “Ta trong lúc đi, đứng, nằm, ngồi tri kiến thường sanh”; đối với trước sau, việc nhỏ như vậy mà còn chẳng rõ thì làm sao biết được pháp hơn người, hoặc tri kiến, hoặc việc trụ an lạc
Trưởng giả lại hỏi Ni-kiền-nhã-đề tử:
– Có người hỏi một liền đáp một, cho đến hỏi mười đáp mười. Ông có như thế không? Nếu không hỏi một đáp một, hỏi mười đáp mười, mà đến rừng Amla này hòng mong dụ dỗ tôi sao?
Ngay lúc ấy Ni-kiền-nhã-đề tử nghẹn cổ, lắc đầu, chắp tay chào và đi thẳng không nhìn lại.