Quyển 18

492. PHÁ TAN VÔ MINH^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại Trúc Lâm, vườn Ca-lan-đà, thuộc thành Vương Xá.

Lúc ấy, Tôn giả Xá-lợi-phất cũng đang ở đó. Bấy giờ, Tôn giả nói với các Tỳ-kheo như vầy:

_ Nếu có Tỳ-kheo đạt được Vô lượng tam-muội, tự thân tác chứng thành tựu và an trú, nhưng đối với Niết-bàn, đối với sự diệt tận của hữu thân^[2] thì tâm của vị ấy không vui thích, quá quý trọng thân năm uẩn này, ví như có người dùng bàn tay dính đầy keo mà vịn vào cành cây thì bàn tay ấy bị dính chặt vào cành, không gỡ ra được. Vì sao như thế? Vì bàn tay ấy dính đầy keo. Cũng vậy, nếu Tỳ-kheo đạt được Vô lượng tam-muội, tự thân tác chứng thành tựu và an trụ, nhưng đối với Niết-bàn, đối với sự diệt tận của hữu thân thì tâm của vị ấy không vui thích, lại quá quý trọng thân này nên cuối cùng không thể thoát ly, ngay trong hiện đời không được tuần tự thực hành theo pháp,^[3] đến khi qua đời cũng chẳng thể chứng đắc, phải sanh lại cõi này, rốt cuộc chẳng thể phá tan ngu si, tăm tối. Ví như bên cạnh làng có ao bùn, lớp bùn rất dày; nếu trời hạn hán, lâu ngày không mưa thì nước ao cạn khô, bùn đất nứt nẻ. Cũng thế, Tỳ-kheo ấy ngay trong hiện đời không được tuần tự thực hành theo pháp, đến khi qua đời cũng chẳng thể chứng đắc, phải sanh lại cõi này.

Nếu có Tỳ-kheo đạt được Vô lượng tam-muội, tự thân tác chứng thành tựu an trụ, đối với Niết-bàn, đối với sự diệt tận của thân thì tâm của vị ấy vui thích, không quá quý trọng thân này. Ví như có người dùng bàn tay sạch ráo vịn vào cành cây thì bàn tay không bị dính chặt vào đó. Vì sao như thế? Vì bàn tay sạch ráo. Cũng vậy, Tỳ-kheo đạt được Vô lượng tam-muội, tự thân tác chứng thành tựu an trụ, đối với Niết-bàn, đối với sự diệt tận của thân thì tâm của vị ấy vui thích, không quá quý trọng thân này nên ngay trong hiện đời được tuần tự thực hành theo pháp, đến khi qua đời không còn tái sanh cõi này. Cho nên, này các Tỳ-kheo! Hãy nỗ lực tinh tấn phá tan vô minh. Giống như cạnh làng có ao bùn, bốn phía có nước chảy vào và trời lại hay mưa, nước thường chảy vào, đầy ngập tràn ao khiến bao thứ dơ bẩn trôi ra ngoài, nước ao trong trẻo. Cũng thế, Tỳ-kheo ngay trong hiện đời được tuần tự thực hành theo pháp, đến khi qua đời không sanh trở lại cõi này. Vì thế, Tỳ-kheo! Hãy nỗ lực tinh tấn phá tan vô minh.

Tôn giả Xá-lợi-phất nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Tôn giả dạy đều hoan hỷ phụng hành.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.492. 0128b01). Tham chiếu: A. 4.178 - II. 165.

[2] Nguyên tác: Hữu thân diệt Niết-bàn (有身滅涅槃, Sakkāyanirodha).

[3] Nguyên tác: Tùy thuận pháp (隨順法, dhammānudhammappaṭipanna). Xem chú thích 68, kinh số 27, quyển 1, tr. 24; Tạp. 雜 (T.02. 0099.27. 0005c20).