KINH SỐ 458
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
– Có nhân sanh ra dục tưởng, chẳng phải không có nhân, có nhân sanh ra nhuế tưởng, hại tưởng chẳng phải không nhân. Thế nào là có nhân sanh ra dục tưởng? Đó là duyên dục giới. Do duyên dục giới nên sanh dục tưởng, dục dục, dục giác, dục nhiệt, dục cầu. Phàm phu ngu si đã khởi dục cầu, chúng sanh này khởi lên ba chỗ tà vạy là thân, miệng, tâm. Do nhân duyên tà vạy như thế nên hiện tại ở trong khổ não, có khổ, có chướng ngại, có não phiền, có nóng bức, sau khi chết rồi sanh vào trong đường ác. Đó gọi là nhân duyên sanh dục tưởng. Thế nào là có nhân duyên sanh ra nhuế tưởng, hại tưởng? Nghĩa là hại giới. Do duyên hại giới sanh ra hại tưởng, hại dục, hại giác, hại nhiệt, hại cầu. Phàm phu ngu si đã khởi sự mong muốn làm hại, chúng sanh ấy khởi lên ba nơi tà vạy là thân, miệng, tâm. Vì nhân duyên khởi lên ba nơi tà vạy nên hiện tại sống trong khổ đau, có khổ, có chướng ngại, có phiền não, có nóng bức, sau khi chết sanh vào đường ác. Đó gọi là nhân duyên sanh ra hại tưởng.
Này các Tỳ-kheo! Nếu Sa-môn, Bà-la-môn đang sống an ổn như thế mà sanh ra tư tưởng nguy hiểm, không muốn lìa bỏ, không biết, không nhàm chán thì hiện tại người ấy đang ở trong khổ đau, có khổ, có chướng ngại, có phiền não nóng bức, sau khi chết sẽ sanh vào đường ác. Ví như cách thành ấp, làng xóm không xa, có cánh đồng hoang vắng bốc lửa lớn, người không có sức mạnh không thể nào dập tắt lửa, phải biết rằng các chúng sanh ở trong đồng hoang chắc chắn sẽ bị lửa hại. Cũng như thế, Sa-môn, Bà-la-môn đang sống an ổn mà sanh ra tư tưởng nguy hiểm, sau khi chết sẽ sanh vào đường ác.
Này các Tỳ-kheo! Có nguyên nhân sanh ra tư tưởng giải thoát, chẳng phải là không có nguyên nhân. Thế nào là có nguyên nhân sanh ra tư tưởng giải thoát? Nghĩa là cõi giải thoát. Duyên cõi giải thoát sanh ra tư tưởng giải thoát, giải thoát dục, giải thoát giác, giải thoát nhiệt, giải thoát cầu. Nghĩa là người trí tuệ kia khi cầu giải thoát thì đối với ba chỗ khởi sanh chơn chánh là thân, miệng, tâm. Vị ấy vì nhân duyên đối với ba chỗ khởi sanh chân chính, khởi lên ba chỗ chân chính như thế nên hiện tại được sống an vui, không khổ đau, không chướng ngại, không phiền não, không nóng bức, sau khi chết được sanh vào cõi lành. Đó gọi là nhân duyên sanh giải thoát tưởng. Thế nào là có nhân duyên sanh tưởng chẳng nhuế, chẳng hại. Đó là cõi bất hại. Do nhân duyên cõi bất hại nên sanh ra tưởng không hại, dục không hại, giác không hại, nhiệt không hại, cầu không hại. Lúc người trí tuệ ấy cầu không hại thì đối với ba chỗ khởi sanh chơn chánh là thân, miệng, tâm. Do nhân duyên vị ấy đối với ba chỗ khởi lên chơn chánh rồi, nên hiện tại người ấy sẽ sống an vui, không khổ đau, không chướng ngại, không phiền não, không nóng bức, sau khi chết được sanh vào cõi lành. Đó gọi là nhân duyên sanh tưởng bất hại. Nếu các Sa-môn, Bà-la-môn đang sống an ổn mà sanh tư tưởng bất hại chẳng lìa bỏ, chẳng giác, chẳng nhàm chán nên hiện tại sống an vui, không khổ đau, không chướng ngại, không phiền não, không nóng bức, sau khi chết được sanh vào cõi lành. Ví như ven thành, ấp, làng xóm có đồng hoang chợt khởi hỏa hoạn, có người đủ sức dùng tay chân để dập tắt lửa, nên biết các chúng sanh sống nương nhờ theo cây cỏ kia đều không bị hại. Cũng thế, Sa-môn, Bà-la-môn đang sống an ổn mà sanh tư tưởng chơn chánh, không bỏ, không giác, không nhàm chán thì hiện tại sống an vui, không khổ đau, không chướng ngại, không phiền não, không nóng bức, sau khi chết được sanh vào cõi lành.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.