KINH SỐ 481
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại thành Vương Xá, trong Vườn Trúc Ca-lan-đà.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
– Ta muốn ở lại đây tọa thiền nửa tháng. Này các Tỳ-kheo! Ta không đi du hành nữa, chỉ trừ đi khất thực và Bố-tát, còn lại là tọa thiền.
Bấy giờ nửa tháng đã trôi qua, đức Thế Tôn trải tọa cụ ngồi trước đại chúng, nói với các Tỳ-kheo:
– Khi Ta mới thành Phật, tư duy về các pháp thiền, được ít phần thiền. Nửa tháng nay, Ta tư duy, khởi nghĩ rằng: “Có những người sanh ra, cảm thọ đều có nhân duyên, chẳng phải không có nhân duyên. Thế nào là nhân duyên? Dục là nhân duyên, giác là nhân duyên, xúc là nhân duyên.” Này các Tỳ-kheo! Vì đối với dục không vắng lặng, đối với giác không vắng lặng, đối với xúc không vắng lặng, do những nhân duyên đó nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên không vắng lặng nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Nếu dục vắng lặng mà giác không vắng lặng, xúc không vắng lặng, do nhân duyên ấy nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên không vắng lặng nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Nếu dục vắng lặng, giác vắng lặng mà xúc không vắng lặng, do nhân duyên ấy nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên không vắng lặng nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Nếu dục vắng lặng, giác vắng lặng, xúc vắng lặng, do nhân duyên đó nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên vắng lặng đó nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên tà kiến nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên tà kiến không vắng lặng nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên tà chí... tà ngữ... tà nghiệp... tà mạng... tà phương tiện... tà niệm... tà định... tà giải thoát... tà trí nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên tà trí không vắng lặng nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên chánh kiến nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên chánh kiến vắng lặng nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên chánh chí... chánh ngữ... chánh nghiệp... chánh mạng... chánh phương tiện... chánh niệm... chánh định... chánh giải thoát... chánh trí nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên chánh trí vắng lặng nên chúng sanh sanh ra cảm thọ. Nếu dục kia không được mà được, không thành tựu mà thành tựu, không chứng mà chứng, do nhân duyên đó, chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên vắng lặng đó chúng sanh sanh ra cảm thọ. Đó gọi là nhân duyên không vắng lặng, chúng sanh sanh ra cảm thọ. Do nhân duyên vắng lặng chúng sanh sanh ra cảm thọ.
Nếu Sa-môn, Bà-la-môn như thế đối với nhân duyên duyên, duyên duyên tập, duyên duyên diệt, duyên duyên tập đạo tích, duyên duyên diệt đạo tích, không biết như thật thì người ấy chẳng phải là Sa-môn của Sa-môn, Bà-la-môn của Bà-la-môn, không đồng với Sa-môn của Sa-môn, không đồng với Bà-la-môn của Bà-la-môn, chẳng đúng nghĩa Sa-môn, chẳng đúng nghĩa Bà-la-môn, đối với hiện pháp không tự biết tác chứng: “Sự sanh của ta đã dứt, Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn thọ thân sau.” Nếu Sa-môn, Bà-la-môn đối với duyên duyên, duyên duyên tập, duyên duyên diệt, duyên duyên tập đạo tích, duyên duyên diệt đạo tích này biết như thật, nên biết người này là Sa-môn của Sa-môn, Bà-la-môn của Bà-la-môn, đồng với Sa-môn, đồng với Bà-la-môn, đúng nghĩa Sa-môn, đúng nghĩa Bà-la-môn, hiện pháp tự biết tác chứng: “Sự sanh của ta chấm dứt, Phạm hạnh đã thành, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn thọ thân sau.”
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.