Quyển 17

475. CHƯ PHẬT VÀ THỌ^[1]

Tôi nghe như vầy:  

Một thời, đức Phật ngụ tại Trúc Lâm, vườn Ca-lan-đà, thuộc thành Vương Xá.

Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:

_ Khi đức Phật Tỳ-bà-thi chưa thành đạo, một mình ở nơi thanh vắng, thiền định tư duy, khởi quán như vầy mà quán chiếu các thọ: “Thế nào là thọ? Thế nào là thọ tập khởi? Thế nào là thọ diệt tận? Thế nào là con đường đưa đến thọ tập khởi? Thế nào là con đường đưa đến thọ diệt tận? Thế nào là vị ngọt của thọ? Thế nào là sự nguy hiểm của thọ? Thế nào là sự thoát ly thọ?”

Rồi quán thấy như vầy: “Có ba loại cảm thọ là cảm thọ khổ, cảm thọ lạc và cảm thọ không khổ không lạc.

Do xúc tập khởi nên thọ tập khởi, do xúc diệt tận nên thọ diệt tận.

Ngay nơi thọ mà ham thích, khen ngợi, đắm nhiễm, bám víu, đó gọi là con đường đưa đến thọ tập khởi.

Ngay nơi thọ mà không ham thích, khen ngợi, đắm nhiễm hay bám víu, đó gọi là con đường đưa đến thọ diệt tận.

Do nhân duyên nơi thọ mà sanh khởi ham thích, đó gọi là vị ngọt của thọ.

Thọ là pháp vô thường, biến dịch, đó gọi là sự nguy hiểm của thọ.

Ngay nơi thọ mà đoạn dứt tham dục, vượt thoát tham dục, đó gọi là sự thoát ly thọ.”

Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.

Giống như đức Phật Tỳ-bà-thi, các đức Phật Thi-khí, Tỳ-thấp-bà-phù, Cala-ca-tôn-đề, Ca-na-ca-mâu-ni, Ca-diếp và Ta, đức Phật Thích-ca, khi chưa thành Phật cũng tư duy quán chiếu các thọ như thế.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.475. 0121b26). Tham chiếu: S. 36.24 - IV. 233.