Quyển 16

452. XÚC GIỚI^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Độc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:

_ Do duyên giới sai biệt nên sanh các xúc sai biệt. Do duyên xúc sai biệt nên sanh các thọ sai biệt. Do duyên thọ sai biệt nên sanh các ái sai biệt.

Thế nào gọi là sự sai biệt của giới? Đó là mười tám giới, gồm nhãn giới, sắc giới, nhãn thức giới; nhĩ giới, thanh giới, nhĩ thức giới; tỷ giới, hương giới, tỷ thức giới; thiệt giới, vị giới, thiệt thức giới; thân giới, xúc giới, thân thức giới và ý giới, pháp giới, ý thức giới.^[2] Đó gọi là sự sai biệt của giới.

Thế nào gọi là do duyên giới sai biệt nên sanh các xúc sai biệt? Thế nào gọi là do duyên xúc sai biệt nên sanh các thọ sai biệt? Thế nào gọi là do duyên thọ sai biệt nên sanh các ái sai biệt? Đó là do duyên nhãn giới mà sanh khởi nhãn xúc, do duyên nhãn xúc mà sanh khởi nhãn thọ, do duyên nhãn thọ nên sanh khởi nhãn ái.

Đối với nhĩ giới, tỷ giới, thiệt giới, thân giới và ý giới cũng giống như vậy. Do duyên ý giới mà sanh khởi ý xúc, do duyên ý xúc nên sanh khởi ý thọ, do duyên ý thọ nên sanh khởi ý ái.

Này các Tỳ-kheo! Chẳng phải do duyên ái sai biệt mà sanh thọ sai biệt, chẳng phải do duyên thọ sai biệt mà sanh xúc sai biệt, chẳng phải do duyên xúc sai biệt mà sanh giới sai biệt mà chính là do duyên giới sai biệt nên sanh xúc sai biệt. Do duyên xúc sai biệt nên sanh thọ sai biệt. Do duyên thọ sai biệt nên sanh ái sai biệt.

Này các Tỳ-kheo! Đó gọi là do duyên giới sai biệt nên sanh khởi xúc sai biệt. Do duyên xúc sai biệt nên sanh thọ sai biệt. Do duyên thọ sai biệt nên sanh ái sai biệt.

Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.452. 0116a05). Tham chiếu: S. 14.2-6 - II. 140-43.

[2] Bản Hán tỉnh lược. Ở đây liệt kê cho đầy đủ.