KINH SỐ 442
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn lấy móng tay vít một chút đất bảo các Tỳ-kheo:
– Các thầy nghĩ thế nào? Đất ở trong móng tay của Ta nhiều hay là đất ở ngoài nhiều?
Các Tỳ-kheo bạch Phật:
– Thưa Thế Tôn! Đất vít trong móng tay Ngài rất ít, vô cùng ít; còn đất ở bên ngoài nhiều vô lượng, cho đến không thể dùng toán số, ví dụ để so sánh được.
Phật bảo các Tỳ-kheo:
– Giống như đất trong móng tay, thân của các chúng sanh có thể thấy được cũng như thế; còn thân chúng sanh vi tế không thể thấy nhiều như đất trên đại địa. Thế nên, các Tỳ-kheo đối với bốn Thánh đế chưa hiện quán, nên siêng năng phương tiện, tu học hiện quán.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.
(Như ví dụ về lục địa và ví dụ về nước: Số chúng sanh được sanh trong cõi người ít như đất dính trong móng tay; còn số chúng sanh chẳng được làm người nhiều như đất đại địa.
Số chúng sanh được sanh ở nơi có văn hóa cũng ít, như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh sanh ra ở biên địa nhiều như đất trên đại địa. Người thành tựu Thánh tuệ nhãn ít như đất trên móng tay; còn người chẳng thành tựu Thánh tuệ nhãn nhiều như đất ở đại địa.
Số chúng sanh biết được Pháp, Luật này cũng ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh không biết Pháp, Luật nhiều như đất ở đại địa. Nếu biết như thế, biết khắp tất cả, chánh tưởng, chánh giác, chánh giải, pháp hiện quán cũng như thế.
Số chúng sanh biết có cha mẹ ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh không biết có cha mẹ nhiều như đất ở đại địa.
Số chúng sanh biết có bậc Tôn trưởng của dòng Sa-môn, Bà-la-môn, biết làm những điều phước cần làm đời này, đời khác, sợ tội hay bố thí, ăn chay, giữ giới ít như đất dính trên đầu móng tay; còn số chúng sanh không biết có bậc Tôn trưởng của Sa-môn, Bà-la-môn, không biết làm những điều phước cần làm đời này, đời khác, không sợ tội lỗi, không bố thí, không ăn chay, không giữ giới nhiều như đất ở đại địa.
Số chúng sanh không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm, không vọng ngữ, không nói hai lưỡi, không ác khẩu, không nói thêu dệt ít như đất trên móng tay; còn số chúng sanh không giữ gìn giới luật nhiều như đất ở đại địa. Cũng thế, chúng sanh lìa tham nhuế, tà kiến và chúng sanh không lìa tham nhuế, tà kiến cũng nói như thế.
Số chúng sanh không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm, không vọng ngữ, không uống rượu, ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh không giữ gìn năm giới nhiều như đất ở đại địa. Số chúng sanh giữ gìn tám giới ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh chẳng giữ gìn tám giới nhiều như đất ở đại địa. Số chúng sanh giữ gìn mười điều lành ít như đất trên móng tay; còn số chúng sanh không giữ mười điều lành nhiều như đất ở đại địa.
Số chúng sanh từ địa ngục sau khi chết rồi được sanh làm người ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh từ địa ngục sau khi chết trở lại sanh vào địa ngục, hoặc súc sanh, hoặc ngạ quỷ nhiều như đất ở đại địa.
Số chúng sanh từ địa ngục sau khi chết được sanh lên cõi trời ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh từ địa ngục, hoặc ngạ quỷ, súc sanh chết rồi sanh trở lại địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh nhiều như đất ở đại địa.
Số chúng sanh ở loài người chết đi rồi sanh trở lại loài người ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh ở loài người chết rồi sanh vào địa ngục, súc sanh, ngạ quỷ nhiều như đất ở đại địa.
Số chúng sanh từ cõi trời chết rồi trở lại sanh lên cõi trời ít như đất dính trên móng tay; còn số chúng sanh ở cõi trời chết rồi sanh vào địa ngục, súc sanh, ngạ quỷ nhiều như đất ở đại địa).