Quyển 16

436.  BẬC THỀM^[1]

Giống như những điều trưởng giả Tu-đạt đã hỏi ở trên, kinh này do Tỳ-kheo khác hỏi, đức Phật cũng nói như vậy, chỉ có khác biệt ở ví dụ:

Giống như có bốn bậc thềm để đi lên chánh điện. Nếu có người nói: “Không bước lên bậc thứ nhất mà bước lên bậc thứ hai, bậc thứ ba, bậc thứ tư để lên chánh điện” thì điều này không hợp lý. Vì sao như vậy? Vì phải nhờ vào bậc thềm đầu tiên, kế đó bậc thứ hai, bậc thứ ba, bậc thứ tư rồi mới đi lên chánh điện được.

Cũng vậy, Tỳ-kheo! Nếu chưa giác ngộ^[2] đối với Thánh đế về khổ mà muốn giác ngộ đối với Thánh đế về nguyên nhân của khổ, Thánh đế về khổ diệt và Thánh đế về con đường đưa đến khổ diệt thì điều này không thể xảy ra.

Này Tỳ-kheo! Như có người nói: “Nhờ bốn bậc thềm dẫn lên chánh điện, nhưng phải từ bậc thềm đầu tiên, rồi lần lượt đến bậc thứ hai, bậc thứ ba, bậc thứ tư, rồi mới lên chánh điện” thì lời này mới hợp lý. Vì sao như vậy? Vì phải do bậc thềm đầu tiên, rồi sau đó mới đến bậc thứ hai, bậc thứ ba, bậc thứ tư để cuối cùng lên được chánh điện, như thế mới hợp lý.

Cũng vậy, này Tỳ-kheo! Nếu nói đã giác ngộ đối với Thánh đế về khổ rồi, sau đó tuần tự giác ngộ đối với Thánh đế về nguyên nhân của khổ, Thánh đế về khổ diệt và Thánh đế về con đường đưa đến khổ diệt, nói như thế mới đúng. Vì sao như vậy? Vì đã giác ngộ đối với Thánh đế về khổ rồi, sau đó tuần tự giác ngộ đối với Thánh đế về nguyên nhân của khổ, Thánh đế về khổ diệt và Thánh đế về con đường đưa đến khổ diệt, điều này mới hợp lý.

Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.436. 0113a12). Tham chiếu: S. 56.44 - V. 452.

[2] Nguyên tác: Vô gián đẳng (無間等). Xem chú thích 23, kinh số 105, quyển 5, tr. 135; Tạp. 雜 (T.02. 0099.105. 0031c15).