KINH SỐ 372
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
– Có bốn cách ăn giúp ích chúng sanh, khiến chúng sanh được sống còn và tăng trưởng. Những gì là bốn? Cách thứ nhất là ăn thô từng nắm (đoàn thực), cách ăn thứ hai là tế nhị bằng xúc chạm (xúc thực), cách ăn thứ ba là bằng ý suy tưởng (tư thực) và cách ăn thứ tư là bằng thức phân biệt (thức thực).
Khi ấy có Tỳ-kheo tên là Phả-cầu-na đang đứng sau, quạt hầu Phật, bạch Phật:
– Thưa Thế Tôn! Ai ăn thức này?
Phật bảo Phả-cầu-na:
– Ta không nói có người ăn thức này, nếu Ta nói có người ăn thức này thì thầy nên hỏi câu đó. Ta nói thức là ăn, thầy nên hỏi như vầy: “Do nhân duyên gì có thức thực?” thì Ta sẽ đáp: “Thức thực có thể chiêu cảm cái hữu trong vị lai khiến cho tương tục sanh, vì có hữu nên có sáu nhập xứ, sáu nhập xứ làm duyên nên có xúc.”
Phả-cầu-na lại hỏi:
– Ai xúc?
Phật bảo Phả-cầu-na:
– Ta không nói có người xúc. Nếu Ta nói có người xúc thì thầy nên hỏi câu này: “Là ai xúc?” Thầy nên hỏi như vầy: “Do nhân duyên gì nên sanh xúc?” Ta sẽ đáp như sau: “Lục nhập xứ làm duyên sanh xúc, xúc làm duyên sanh thọ.”
Phả-cầu-na lại hỏi:
– Ai thọ?
Phật bảo Phả-cầu-na:
– Ta không nói có người thọ. Nếu Ta nói có người thọ, thầy nên hỏi: “Ai thọ?” Thầy nên hỏi: “Do nhân duyên nào nên có thọ?” Ta sẽ đáp như vầy: “Xúc làm duyên nên có thọ, thọ làm duyên nên có ái.”
– Ai ái?
Phật bảo Phả-cầu-na:
– Ta không nói có người ái. Nếu Ta nói có người ái, thầy nên hỏi Ta: “Ai ái?” Thầy nên hỏi: “Do nhân duyên gì có ái?” Ta sẽ đáp như vầy: “Vì duyên thọ nên có ái, do ái làm duyên nên có thủ.”
– Thưa Thế Tôn! Ai thủ?
Phật bảo Phả-cầu-na:
– Ta không nói có người thủ. Nếu Ta nói có người thủ, thầy nên hỏi: “Ai thủ?” Thầy nên hỏi: “Do duyên gì có thủ?” Ta sẽ đáp: “Do duyên ái nên có thủ, do thủ làm duyên nên có hữu.”
Phả-câu-na lại hỏi:
– Thưa Thế Tôn! Ai hữu?
Phật bảo Phả-cầu-na:
– Ta không nói có người hữu. Nếu Ta nói có người hữu thì thầy nên hỏi: “Ai hữu?” Thầy nên hỏi: “Do duyên gì có hữu?” Ta sẽ đáp: “Duyên thủ nên có hữu, có thể chiêu cảm hữu, xúc sanh ra trong vị lai.” Đó gọi là có hữu nên có lục nhập xứ, lục nhập xứ duyên xúc, xúc duyên thọ, thọ duyên ái, ái duyên thủ, thủ duyên hữu, hữu duyên sanh, sanh duyên lão-bệnh-tử-ưu-bi-khổ-não. Như thế thuần đại khổ tụ tập. Nói là lục nhập xứ diệt là xúc diệt, xúc diệt thì thọ diệt, thọ diệt thì ái diệt, ái diệt thì thủ diệt, thủ diệt thì hữu diệt, hữu diệt thì sanh diệt, sanh diệt thì lão-bệnh-tử-ưu-bi-khổ-não diệt. Như thế thuần đại khổ tụ diệt.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.