Tam tạng Thánh điển PGVN 21 » Tam tạng Phật giáo Bộ phái 05 »
TRUNG TÂM DỊCH THUẬT TRÍ TỊNH
QUYỂN 14
Tôi nghe như vầy:
Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Độc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.
Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:
_ Có bảy mươi bảy loại trí, hãy lắng nghe, hãy khéo suy nghĩ! Ta sẽ giảng nói cho các thầy.
Thế nào là bảy mươi bảy loại trí? Trí biết rằng già chết do duyên sanh. Trí biết rằng không có sanh thì không có già chết. Trí biết rằng, trong quá khứ, già chết cũng do duyên sanh. Trí biết rằng, trong quá khứ, không có sanh thì không có già chết. Trí biết rằng, ở tương lai, già chết cũng do duyên sanh. Trí biết rằng, ở tương lai, không có sanh thì không có già chết.67 Cùng với trí biết về pháp trụ,[2] tức là trí biết rằng các pháp hữu vi là vô thường, do tâm duyên sanh và trí về pháp tận, pháp đổi thay, pháp vô dục, pháp đoạn diệt.[3]
Cũng vậy, trí biết về sanh, hữu, thủ, ái, thọ, xúc, sáu nhập xứ, danh sắc, thức, hành; trí biết rằng do duyên vô minh mà có hành; trí biết rằng không duyên vô minh thì không có hành; trí biết rằng, trong quá khứ, cũng do duyên vô minh mà có hành; trí biết rằng, trong quá khứ, không duyên vô minh thì không có hành; trí biết rằng, ở tương lai, cũng do duyên vô minh mà có hành; trí biết rằng, ở tương lai, không duyên vô minh thì không có hành; cùng với trí biết về pháp trụ, tức là trí biết rằng các pháp hữu vi là vô thường, do tâm duyên sanh và trí về pháp tận, pháp đổi thay, pháp vô dục, pháp đoạn diệt. Đó gọi bảy mươi bảy loại trí.
Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.
***
Chú thích:
[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.357. 0099c27). Tham chiếu: S. 12.34 - II. 59. 67 Đến đây là 6 trí, nhân với 12 nhân duyên thành 72 loại trí; cộng thêm 5 trí được liệt kê tiếp theo thành ra 77 loại trí.
[2] Xem chú thích 44, kinh số 347, quyển 14, tr. 409; Tạp. 雜 (T.02. 0099.347. 0096b25).
[3] Tham chiếu: S. 12.34 - II. 59 đề cập thêm 5 loại trí: Yampissa taṃ dhammaṭṭhitiñāṇaṃ tampi khayadhammaṃ vayadhammaṃ virāgadhammaṃ nirodhadhammanti ñāṇaṃ (Phàm khi nào có trí về trú pháp, thời cũng có trí về tận pháp, hoại pháp, ly tham pháp, diệt pháp), HT. Thích Minh Châu dịch.
Tác quyền © 2024 Hội đồng quản trị VNCPHVN.
Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.