KINH SỐ 297
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại làng nuôi trâu Câu-lưu-sấu.
Bấy giờ, Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:
– Ta sẽ vì các thầy nói pháp, ban đầu, khoảng giữa và sau rốt đều thiện. Thiện nghĩa, thiện vị, thuần nhất thanh tịnh, Phạm hạnh trong sạch, đó gọi là Kinh đại không pháp, các Tỳ-kheo hãy lắng nghe, khéo tư duy, Ta sẽ vì các thầy giảng nói!
Thế nào là Kinh đại không pháp? Nghĩa là cái này có nên cái kia có, cái này khởi nên cái kia khởi, như duyên vô minh có hành, duyên hành có thức,... thuần đại khổ tụ tập.
Duyên sanh có lão tử. Nếu có người hỏi: “Ai già chết? Già chết thuộc về ai?” Người ấy sẽ đáp: “Ngã là già chết, nay già chết thuộc về ngã, già chết là ngã.” Nói rằng: “Mạng tức là thân, hoặc nói mạng khác, thân khác”; đó chỉ một nghĩa mà nói có các thứ. Nếu thấy nói mạng tức là thân thì Phạm hạnh kia không có. Nếu lại thấy nói mạng khác, thân khác thì Phạm hạnh kia không có. Đối với hai bên đó, tâm chẳng theo, chánh hướng trung đạo; bậc Hiền thánh xuất thế như thật chánh kiến, chẳng điên đảo. Nghĩa là duyên sanh có lão tử, như thế sanh, hữu, thủ, ái, thọ, xúc, lục nhập xứ, danh sắc, thức, hành, duyên vô minh cho nên có hành. Nếu lại hỏi: “Cái gì là hành? Hành thuộc về ai?” Người ấy sẽ đáp: “Hành là ngã, hành là ngã sở.” Như thế mạng tức là thân, hoặc nói mạng khác, thân khác; kẻ thấy mạng tức là thân thì Phạm hạnh không có. Kẻ thấy mạng khác, thân khác thì Phạm hạnh cũng không có. Lìa hai bên này, chánh hướng trung đạo, bậc Hiền thánh xuất thế như thật chánh kiến, chẳng điên đảo. Đó gọi là vô minh duyên hành. Nếu Tỳ-kheo, lìa dục vô minh mà sanh minh thì còn ai già chết, già chết thuộc về ai? Già chết đã dứt thì biết dứt hẳn cội gốc của sanh tử, như chặt ngọn cây đa-la, đời vị lai không thể sanh trở lại.
Nếu Tỳ-kheo lìa dục vô minh mà sanh minh, vậy còn ai sanh, sự sanh thuộc về ai, cho đến ai hành, hành thuộc về ai thì hành chắc chắn sẽ dứt thời biết dứt cội gốc của hành, như chặt ngọn cây đa-la, đời sau không thể sanh trở lại.
Nếu Tỳ-kheo lìa dục vô minh mà sanh minh, cái vô minh kia diệt thì hành diệt, cho đến thuần đại khổ tụ diệt. Đó gọi là Kinh đại không pháp.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.