KINH SỐ 294
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại thành Vương Xá, trong Vườn Trúc Ca-lan-đà.
Bấy giờ, Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:
– Kẻ phàm phu ngu si vô học bị vô minh che lấp, ái duyên ràng buộc được có cái thức này, trong thân có cái thức này, ngoài thân có danh sắc. Hai duyên này sanh xúc. Về sự tiếp xúc của sáu nhập này, kẻ ngu si phàm phu vô học nhân đó khởi lên những cảm giác khổ vui. Thế nào là sáu? Nghĩa là nhãn xúc nhập xứ, nhĩ..., tỷ..., thiệt..., thân..., ý xúc nhập xứ. Nếu người trí tuệ bị vô minh che mờ, ái duyên ràng buộc có cái thức này, như vậy trong thân có cái thức này, ngoài thân có danh sắc. Hai cái này làm duyên sanh sáu xúc nhập xứ, là sự tiếp xúc của sáu xúc. Người trí nhận biết, nhân đó khởi ra các cảm thọ khổ vui. Những gì là sáu? Nhãn xúc nhập xứ, nhĩ..., tỷ..., thiệt..., thân..., ý xúc nhập xứ. Người ngu tối, người trí tuệ, hai hạng người ấy ở nơi Ta tu các Phạm hạnh, có gì sai khác?
Các Tỳ-kheo bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn, Ngài là gốc của pháp, là con mắt của pháp, là nơi nương tựa của pháp. Bạch Thế Tôn, lành thay! Xin Ngài diễn nói, các Tỳ-kheo nghe xong sẽ lãnh thọ, vâng làm.
Bấy giờ, Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:
– Hãy lắng nghe, khéo suy nghĩ, Ta sẽ vì các thầy giảng nói!
Kẻ phàm phu ngu si vô học bị vô minh che lấp, ái duyên ràng buộc, có cái thức này, vô minh chẳng dứt, ái duyên chẳng hết, sau khi chết rồi trở lại thọ thân, vì trở lại thọ thân nên không được giải thoát sanh-già-bệnh-chết-ưu-bi-khổ-não. Vì cớ sao? Vì kẻ phàm phu ngu si vốn chẳng tu Phạm hạnh, hướng đến chánh đạo, dứt sạch khổ, giải thoát; nên người kia sau khi chết trở lại thọ thân, bởi thọ thân nên không được giải thoát sanh-già-bệnh-chết-ưu-bi-khổ-não. Nếu kẻ trí tuệ bị vô minh che lấp, ái duyên ràng buộc, được cái thức thân này, nhưng họ dứt vô minh, ái duyên hết, do vô minh dứt, ái duyên hết; nên sau khi chết không còn thọ sanh, vì chẳng thọ sanh nên được giải thoát sanh-già-bệnh-chết-ưu-bi-khổ-não. Vì cớ sao? Vì người kia trước tu Phạm hạnh, hướng đến chánh đạo, dứt sạch khổ, giải thoát; nên người kia sau khi chết không trở lại thọ thân, bởi không thọ thân nên được giải thoát sanh-già-bệnh-chết-ưu-bi-khổ-não. Đó là chỗ sai khác giữa kẻ phàm phu và người trí tuệ ở nơi Ta tu các Phạm hạnh.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.