KINH SỐ 283
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:
– Nếu đối với sự ràng buộc của các kiết sử, theo đó sanh đắm trước, cố nghĩ nhớ thì tâm bị trói buộc ắt ái sanh, ái duyên thủ, thủ duyên hữu, hữu duyên sanh, sanh duyên lão-bệnh-tử-ưu-bi-khổ-não. Như thế, thuần đại khổ tụ tập. Như người trồng cây, ban đầu cây nhỏ mềm yếu, phải chăm sóc, làm cho nó an ổn, vun bồi phân đất, tưới nước tùy thời tiết nóng lạnh. Nhờ các nhân duyên này cây mới lớn dần. Này Tỳ-kheo, cũng như thế, các kiết sử ràng buộc, càng đắm trước vị của nó càng sanh luyến ái, ái duyên thủ, thủ duyên hữu, hữu duyên sanh, sanh duyên lão-bệnh-tử-ưu-bi-khổ-não.
Như thế, thuần đại khổ tụ tập. Nếu đối với sự ràng buộc của các kiết sử, tùy thuận quán vô thường, quán trụ, sanh, diệt, quán vô dục, quán diệt, quán xả, chẳng sanh nhớ nghĩ, tâm không ràng buộc, dính mắc thì ái sẽ diệt, ái diệt chắc chắn thủ diệt, thủ diệt thì hữu diệt, hữu diệt thì sanh diệt, sanh diệt thì lão-bệnh-tử-ưu-bi-khổ-não diệt. Như thế, thuần đại khổ tụ diệt. Cũng giống trồng cây, ban đầu cây còn nhỏ, mềm yếu, không chăm sóc, không làm cho nó an ổn, không vun bồi phân đất, không tùy thời tưới nước, không thích hợp nóng lạnh; cây ấy không thể tăng trưởng, lại còn chặt gốc, bẻ cành, cắt ra từng đoạn, chia ra từng phần, gió thổi, nắng táp, dùng lửa thiêu đốt. Cây bị đốt rồi thành tro, hoặc bị bốc lên do gió lốc, hoặc bị quăng xuống nước. Này Tỳ-kheo, ý thầy thế nào? Chẳng phải là chặt đứt cây kia cho đến thiêu đốt khiến nó hoại diệt, ở đời vị lai thành pháp không sanh chăng?
– Bạch Thế Tôn, đúng như vậy!
– Như thế, này Tỳ-kheo, đối với pháp bị trói buộc, tùy thuận quán vô thường, quán sanh, trụ, diệt, quán vô dục, quán diệt, quán xả, chẳng nghĩ nhớ. Tâm không dính mắc thì ái diệt, ái diệt thì thủ diệt, thủ diệt thì hữu diệt, hữu diệt thì sanh diệt, sanh diệt thì lão-bệnh-tử-ưu-bi-khổ-não diệt. Như thế thuần đại khổ tụ diệt.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.