KINH SỐ 281
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại thành Vương Xá, trong Vườn Trúc Ca-lan-đà.
Bấy giờ, có Mục-kiền-liên tóc quăn ra khỏi nhà, đi đến chỗ Phật, hỏi thăm xong, ngồi qua một bên. Bấy giờ, đức Thế Tôn nói với Mục-kiền-liên tóc quăn:
– Ông từ đâu đến?
Mục-kiền-liên liền bạch Phật:
– Tôi theo chúng ngoại đạo, Sa-môn, Bà-la-môn Giá-la-ca xuất gia, rồi hội họp ở giảng đường Vị Tằng Hữu để nghe pháp, từ rừng đó đến đây.
Phật bảo Mục-kiền-liên tóc quăn:
– Ông vì cầu những phước lực gì mà từ những chúng Sa-môn, Bà-la-môn ngoại đạo Giá-la-ca kia xuất gia, nghe thuyết pháp?
Mục-kiền-liên tóc quăn thưa:
– Tôi thử nghe họ tranh hơn nhau, luận nghị về phước lợi; nghe họ trái ngược nhau, luận nghị về phước lợi.
Phật bảo Mục-kiền-liên:
– Từ lâu xa, các Sa-môn, Bà-la-môn ngoại đạo Giá-la-ca xuất gia, tranh hơn nhau, luận nghị trái ngược nhau về phước lợi mà phá hoại lẫn nhau.
Mục-kiền-liên tóc quăn bạch Phật:
– Cù-đàm vì các đệ tử nói những pháp phước lợi gì, để các đệ tử kia nói lại cho người khác nghe mà không phỉ báng Như Lai, không tăng, không giảm, thuyết pháp chân thật, thuyết pháp và thứ pháp, chẳng có ai có thể đến so sánh, nạn vấn, trách cứ?
Phật bảo Mục-kiền-liên:
– Ai được minh giải thoát quả báo phước lợi, nói lại cho người nghe; người ấy không phỉ báng Như Lai, không trái đạo lý, nói pháp và thứ pháp, không ai có thể đến so sánh, nạn vấn, trách cứ.
Mục-kiền-liên tóc quăn bạch Phật:
– Thưa Cù-đàm, các đệ tử của Ngài có pháp tu tập, tu tập hơn nữa khiến hiểu rõ đầy đủ, phước lợi giải thoát đầy đủ chăng?
Phật bảo Mục-kiền-liên tóc quăn:
– Có bảy giác phần, tu tập, tu tập nhiều hơn nữa để được đầy đủ phước lợi giải thoát.
Mục-kiền-liên tóc quăn bạch Phật:
– Có pháp tu tập, tu tập nhiều khiến cho bảy giác phần đầy đủ chăng?
Phật bảo:
– Có tứ niệm xứ tu tập, tu tập nhiều hơn khiến cho bảy giác phần được đầy đủ.
Mục-kiền-liên tóc quăn lại bạch Phật:
– Lại có pháp tu tập, tu tập nhiều hơn nữa khiến cho tứ niệm xứ đầy đủ chăng?
Phật bảo Mục-kiền-liên tóc quăn:
– Có ba diệu hạnh tu tập, tu tập nhiều khiến cho tứ niệm xứ đầy đủ.
Mục-kiền-liên bạch Phật:
– Lại có pháp tu tập, tu tập nhiều hơn nữa khiến cho ba diệu hạnh đầy đủ chăng?
Phật bảo Mục-kiền-liên:
– Có sáu xúc nhập xứ theo luật nghi tu tập, tu tập nhiều khiến ba diệu hạnh đầy đủ.
Mục-kiền-liên tóc quăn bạch Phật:
– Thế nào sáu xúc nhập xứ theo luật nghi tu tập, tu tập nhiều khiến cho ba diệu hạnh đầy đủ?
Phật bảo Mục-kiền-liên tóc quăn:
– Nếu mắt thấy sắc vừa ý, đáng ưa, đáng nhớ, hay nuôi lớn dục lạc, khiến người dính mắc sắc, Tỳ-kheo thấy sắc ấy nhưng không vui, không khen ngợi, không duyên theo, không dính mắc, không đắm trước. Nếu mắt thấy sắc không vừa ý, không đáng ưa, không đáng nghĩ nhớ, thuận theo sắc để sanh cảm giác khổ, Tỳ-kheo ấy không sợ, không ghét, không hiềm, không tức đối với sắc kia, thấy rồi cũng không đắm trước, không ưa thích sắc; mắt thấy rồi không ưa thích sắc, mắt thấy rồi không đắm trước thì nội tâm an trụ bất động, khéo tu giải thoát, tâm không lười mỏi. Tai, mũi, lưỡi, thân, ý, thức pháp cũng lại như vậy. Như thế, đối với sáu xúc nhập tu tập, tu tập nhiều hơn nữa mới đầy đủ ba diệu hạnh.
Thế nào là tu ba diệu hạnh khiến đầy đủ bốn niệm xứ? Đa văn Thánh đệ tử ở chỗ vắng vẻ trong rừng, dưới cội cây tu học như vầy, tư duy như vầy: “Thân này làm ác, đời này đời sau phải chịu ác báo. Nếu ta làm thân ác hạnh, ắt phải tự sanh chán nản, hối hận, người khác chê trách, Đạo sư cũng chê trách, những người Phạm hạnh cũng đem pháp chê trách ta, tiếng ác đồn khắp nơi, thân hoại mạng chung sẽ rơi vào địa ngục.” Đối với thân ác hạnh thấy quả báo đời này, đời sau như thế, thế nên phải trừ thân ác hạnh, phải tu thân diệu hạnh; miệng, ý ác hạnh cũng lại như vậy. Đó gọi là đã tu tập ba diệu hạnh, được tứ niệm xứ thanh tịnh đầy đủ.
Thế nào là tu tứ niệm xứ để được bảy giác phần đầy đủ? Này Mục-kiền-liên, như thế, thuận thân, thân quán trú. Khi người kia thuận thân, thân quán trú, nhiếp niệm an trú không quên, bấy giờ khéo léo tu tập niệm giác phần; khéo léo tu tập niệm giác phần xong, được niệm giác phần đầy đủ. Đối với tâm niệm kia phải chọn lựa pháp, giác tưởng suy nghĩ. Bây giờ khéo léo tu tập trạch pháp giác phần; khéo léo tu tập trạch pháp giác phần xong, mới được trạch pháp giác phần đầy đủ. Chọn lựa pháp kia giác tưởng, suy nghĩ, khéo léo tu tập tinh tấn giác phần; khéo léo tu tập tinh tấn giác phần rồi, mới được tinh tấn giác phần đầy đủ. Do siêng năng tinh tấn nên sanh tâm hoan hỷ. Bây giờ khéo léo tu tập hoan hỷ giác phần; khéo léo tu tập hoan hỷ giác phần xong, mới được hoan hỷ giác phần đầy đủ. Tâm hoan hỷ thì thân tâm được dừng nghỉ. Bây giờ tu tập ỷ tức giác phần, tu tập ỷ tức giác phần xong, mới được ỷ giác phần đầy đủ. Thân tâm đã được dừng nghỉ thì được chánh định. Bây giờ tu tập định giác phần; tu tập định giác phần xong, mới được định giác phần đầy đủ. Đó gọi là nhất tâm, tham ưu diệt mất, xả nội thân hành. Khéo léo tu tập xả giác phần; khéo léo tu tập xả giác phần xong, mới được xả giác phần thanh tịnh đầy đủ. Thọ, tâm, pháp niệm xứ cũng nói như vậy. Như thế tu tập tứ niệm xứ thì bảy giác phần đầy đủ.
Thế nào là tu tập bảy giác phần đề được giải thoát đầy đủ? Này Mục-kiền-liên, nếu Tỳ-kheo tu niệm giác phần nương nơi viễn ly, nương nơi lìa dục, nương nơi diệt xả hay tiến đến tu niệm giác phần thì được giải thoát thanh tịnh đầy đủ. Cho đến tu tập xả giác phần cũng nói như thế. Đó gọi là tu tập bảy giác phần xong thì được minh giải thoát thanh tịnh đầy đủ. Như thế, Mục-kiền-liên, pháp pháp nương nhau từ bờ này đến bờ kia.
Sau khi nghe Phật thuyết pháp xong, Mục-kiền-liên tóc quăn xa lìa trần cấu, được pháp nhãn thanh tịnh.
Khi ấy, Mục-kiền-liên tóc quăn thấy pháp, đắc pháp, biết pháp, nhập pháp, hết những nghi ngờ mê hoặc, không do nơi người khác. Đối với các Pháp, Luật, tâm không sợ hãi, từ tòa đứng lên, sửa lại y phục, đảnh lễ Phật, chắp tay bạch rằng:
– Con nay có được ở trong Chánh pháp, Luật, xuất gia, thọ giới Cụ túc không?
Phật bảo Mục-kiền-liên:
– Ông ngày nay đã được xuất gia trong Chánh pháp, Luật, được thọ Cụ túc giới.
Sau khi được xuất gia rồi, Mục-kiền-liên chuyên cần tư duy, không buông lung, cho đến thành A-la-hán.