QUYỂN 11

278. THOÁI THẤT VÀ KHÔNG THOÁI THẤT^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Độc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Bấy giờ, Thế Tôn bảo các Tỳ-kheo:

– Có pháp thoái thất, pháp không thoái thất và sáu thắng xứ.^[2] Hãy lắng nghe và khéo suy nghĩ! Ta sẽ giảng nói cho các thầy.

Thế nào là pháp thoái thất? Nghĩa là, khi mắt thấy sắc rồi sanh tâm ham muốn nên Tỳ-kheo ấy vui mừng, khen ngợi, nắm giữ, dính mắc và bị pháp ấy xoay chuyển. Nên biết Tỳ-kheo ấy đã thoái thất các pháp lành, các pháp mà Thế Tôn đã chỉ dạy. Đó gọi là pháp thoái thất. Đối với tai, mũi, lưỡi, thân, ý cũng lại như vậy.

Thế nào là pháp không thoái thất? Nghĩa là, khi mắt thấy sắc thì không sanh tâm ham muốn nên Tỳ-kheo ấy không vui mừng, không khen ngợi, không nắm giữ, không dính mắc và không bị pháp ấy xoay chuyển. Nên biết Tỳ-kheo ấy không thoái thất các pháp lành, các pháp mà Thế Tôn đã chỉ dạy. Đó gọi là pháp không thoái thất. Đối với tai, mũi, lưỡi, thân, ý cũng lại như vậy.

Thế nào là sáu thắng xứ? Khi mắt nhìn thấy sắc mà không sanh tâm ham muốn, trói buộc, đắm nhiễm, nên biết Tỳ-kheo ấy đã vượt thắng được nhập xứ kia.¹⁷ Vượt thắng được nhập xứ kia, đó là điều Thế Tôn đã dạy. Đối với tai, mũi, lưỡi, thân và ý cũng lại như vậy. Nếu Tỳ-kheo kia đã vượt thắng được sáu xứ rồi, các kiết sử tham dục được đoạn trừ, các kiết sử sân hận, ngu si cũng được đoạn trừ. Ví như ông vua chiến thắng được quân thù thì được tôn là vua chiến thắng. Người nào đoạn trừ được mọi kiết sử trói buộc được gọi là Bà-la-môn chiến thắng.

Đức Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy đều hoan hỷ phụng hành.

***