KINH SỐ 258
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại thành Vương Xá, trong Vườn Trúc Ca-lan-đà.
Bấy giờ, Tôn giả Xá-lợi-phất và Tôn giả Ma-ha Câu-hy-la cùng ở núi Kỳ-xà quật. Khi ấy, Tôn giả Ma-ha Câu-hy-la sau giờ tọa thiền buổi chiều, đi đến chỗ Tôn giả Xá-lợi-phất, cùng nhau hỏi thăm xong, ngồi xuống một bên, nói với Tôn giả Xá-lợi-phất:
– Tôi có điều muốn hỏi, Hiền giả có rảnh để giải đáp cho chăng?
– Tùy theo câu hỏi của Hiền giả, điều gì tôi biết sẽ trả lời.
Tôn giả Câu-hy-la hỏi:
– Gọi là vô minh, thế nào là vô minh? Ai có vô minh này?
Tôn giả Xá-lợi-phất đáp:
– Không biết là vô minh.
Tôn giả Câu-hy-la lại hỏi:
– Không biết những gì?
– Đó là không biết như thật về sắc, sắc tập, sắc diệt, sắc vị, sắc hoạn, sắc ly; không biết như thật về thọ, tưởng, hành, thức; không biết như thật về... thức tập;... thức diệt;... thức vị;... thức hoạn;... thức ly. Này Ma-ha Câu-hy-la, đối với năm thọ ấm này, không biết như thật, không thấy như thật, không có giác tuệ tương tục, ngu si, tối tăm, gọi là vô minh. Ai thành tựu những pháp này gọi là vô minh.
Tôn giả Câu-hy-la lại hỏi:
– Nói là minh, thế nào là minh? Ai có minh này?
Tôn giả Xá-lợi-phất đáp:
– Biết là minh.
Tôn giả Câu-hy-la lại hỏi:
– Biết điều gì?
– Đó là biết như thật về sắc, sắc tập, sắc diệt, sắc vị, sắc hoạn, sắc ly; biết như thật thọ, tưởng, hành, thức; biết như thật về... thức tập;... thức diệt;... thức vị;... thức hoạn;... thức ly. Này Ma-ha Câu-hy-la, đối với năm thọ ấm này, biết như thật, thấy như thật, thấy rõ, giác tuệ tương tục, gọi là minh. Ai thành tựu những pháp này gọi là có minh.
Hai vị Chánh sĩ đàm đạo xong, cùng nhau hoan hỷ, mỗi người đứng lên trở về chỗ cũ của mình.