KINH SỐ 230
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Khi ấy, có Tỳ-kheo tên là Tam-di-li-đề đến chỗ Phật, cúi đầu lễ chân Phật, rồi ngồi qua một bên, bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn, nói là thế gian, thế nào gọi là thế gian?
Phật bảo Tam-di-li-đề:
– Nghĩa là mắt, sắc và thức, ba sự hòa hợp thành nhãn xúc, nhãn xúc làm nhân duyên sanh ra cảm thọ bên trong biết hoặc khổ, hoặc vui, hoặc không khổ không vui. Tai... mũi... lưỡi... thân... ý, pháp, ý thức, ba sự hòa hợp thành ý xúc, ý xúc làm nhân duyên sanh ra cảm thọ bên trong biết hoặc khổ, hoặc vui, hoặc không khổ không vui. Đó gọi là thế gian. Vì cớ sao? Vì sáu nhập xứ tập thì xúc tập, như thế cho đến thuần đại khổ tụ tập.
Này Tam-di-li-đề, nếu không có mắt, không có sắc, không có nhãn thức thì không có nhãn xúc, không có nhãn xúc làm nhân duyên sanh ra cảm thọ bên trong biết hoặc khổ, hoặc vui, hoặc không khổ không vui. Không có tai... mũi... lưỡi... thân... ý, pháp và thức, ba sự hòa hợp thành ý xúc thì không có ý xúc làm nhân duyên sanh ra cảm thọ bên trong biết hoặc khổ, hoặc vui, hoặc không khổ không vui, và không có thế gian cũng không thi thiết ra thế gian. Vì cớ sao? Vì sáu nhập xứ diệt thì xúc diệt, như thế cho đến thuần đại khổ tụ diệt.
Phật nói kinh này xong, các Tỳ-kheo nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.
(Giống như thế gian; chúng sanh, ma cũng nói như thế).