Viện Nghiên Cứu Phật Học

 

QUYỂN 8

215.  PHÚ-LÂU-NA[1]

 

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Độc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Bấy giờ, Tỳ-kheo Phú-lâu-na[2] đi đến chỗ Phật, đảnh lễ sát chân Ngài rồi đứng sang một bên và thưa:

Kính bạch Thế Tôn! Thế Tôn nói pháp thiết thực hiện tại,[3] nói pháp dập tắt ngọn lửa thiêu đốt, vượt thoát thời gian, chân chánh hướng thượng, đến để mà thấy, tự mình giác ngộ. Bạch Thế Tôn! Thế nào là pháp thiết thực hiện tại... (cho đến) tự mình giác ngộ? Phật nói với Phú-lâu-na:

Hay thay, Phú-lâu-na! Thầy đã khéo hỏi điều này. Hãy lắng nghe và suy nghĩ kỹ! Như Lai sẽ giảng nói cho thầy.

Này Phú-lâu-na! Khi mắt thấy sắc rồi, Tỳ-kheo liền cảm thọ và nhận biết[4] sắc, cảm thọ và nhận biết tham ái đối với sắc: “Bên trong ta có tham ái đối với sắc do mắt nhận biết, ta biết đúng như thật tham ái đối với sắc do mắt nhận biết ở trong thân này.” Này Phú-lâu-na! Nếu mắt thấy sắc rồi liền cảm thọ và nhận biết sắc, cảm thọ và nhận biết tham ái đối với sắc, biết đúng như thật tham ái đối với sắc do mắt nhận biết ở bên trong ta, đó gọi là pháp thiết thực hiện tại.

Thế nào là dập tắt ngọn lửa thiêu đốt, vượt thoát thời gian, chân chánh hướng thượng, đến để mà thấy, tự mình giác ngộ?

Này Phú-lâu-na! Khi mắt thấy sắc rồi, Tỳ-kheo liền cảm thọ và nhận biết về sắc nhưng không khởi cảm thọ tham ái đối với sắc. Vị ấy nhận biết như thật: “Bên trong ta không có tham ái đối với sắc do mắt nhận biết,[5] không khởi cảm thọ tham ái đối với sắc.” Này Phú-lâu-na! Khi mắt thấy sắc rồi, Tỳ-kheo liền cảm thọ và nhận biết đối với sắc nhưng không khởi cảm thọ tham ái đối với sắc. Vị ấy biết như thật về sắc nhưng không khởi cảm thọ tham ái đối với sắc mà biết đúng như thật, đó gọi là dập tắt ngọn lửa thiêu đốt, vượt thoát thời gian, chân chánh hướng thượng, đến để mà thấy, tự mình giác hiểu. Đối với tai, mũi, lưỡi, thân, ý cũng tương tự như vậy.

Đức Phật nói kinh này xong, Tỳ-kheo Phú-lâu-na nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.

***

 

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.215. 0054b02). Tham chiếu: S. 35.70 - IV. 41.

[2] Phú-lâu-na (富留那, Puṇṇa).

[3] Nguyên tác: Thế Tôn thuyết hiện pháp (世尊說現法). Tham chiếu: S. 35.70 - IV. 41: Sandiṭṭhiko dhamma (pháp thiết thực hiện tại).

[4] Nguyên tác: Giác tri (覺知): Cảm thọ rồi nhận biết (感受而知道). Tham chiếu: S. 35.70 - IV. 41: Paṭisaṃvedī (cảm thọ).

[5] Nguyên tác: Ngã hữu nội nhãn thức sắc tham (我有內眼識色貪). Mệnh đề này có thể tỉnh lược một phủ định từ. Tham chiếu: S. 35.70 - IV. 41: Idha pana, upavāṇa, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā rūpappaṭisaṃvedī ca hoti, no ca rūparāgappaṭisaṃvedī. Asantañca ajjhattaṃ rūpesu rāgaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ rūpesu rāgo’ti pajānāti (Ở đây, này Upavāna, sau khi mắt thấy sắc, Tỷ-kheo cảm thọ sắc, nhưng không cảm thọ tham sắc và không có nội tham đối với sắc; vị ấy biết rõ: “Tôi không có nội tham đối với sắc”), HT. Thích Minh Châu dịch. Chúng tôi bổ sung dựa theo bản kinh tham chiếu.

 

Tác quyền © 2024 Hội đồng quản trị VNCPHVN.

Chúng tôi khuyến khích các hình thức truyền bá theo tinh thần phi vụ lợi với điều kiện: không được thay đổi nội dung và phải ghi rõ xuất xứ của trang web này.