QUYỂN 6

114. BIẾT RÕ KHỔ^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại núi Ma-câu-la, có Tỳ-kheo tên là La-đà làm thị giả. Một hôm, có số đông tu sĩ ngoại đạo đi đến chỗ Tôn giả La-đà, sau khi chào hỏi nhau xong, họ ngồi sang một bên và hỏi Tôn giả La-đà:

– Vì lý do gì mà Tôn giả theo Sa-môn Cù-đàm xuất gia tu Phạm hạnh?

Tôn giả La-đà đáp:

– Vì để biết rõ khổ nên tôi theo Thế Tôn xuất gia tu Phạm hạnh.

Các tu sĩ ngoại đạo nghe Tôn giả La-đà nói như vậy thì trong lòng không vui, liền đứng dậy trách mắng rồi bỏ đi.

Chiều hôm ấy, sau khi xuất thiền, Tôn giả La-đà đi đến chỗ Phật, đảnh lễ sát chân Ngài rồi ngồi sang một bên, sau đó đem đầy đủ sự việc trên trình lên Phật và bạch:

– Kính bạch Thế Tôn! Con trả lời như vậy là không phỉ báng Thế Tôn chăng? Sẽ không bị người khác nghi ngờ và chất vấn khiến rơi vào bế tắc chăng? Có nói đúng như Ngài đã nói chăng?^[2] Có nói đúng theo pháp và thứ lớp của giáo pháp chăng?^[3]

Phật nói với Tôn giả La-đà:

– Những lời thầy nói đều đúng sự thật, không phỉ báng Như Lai, cũng không bị người khác nghi ngờ và chất vấn khiến rơi vào bế tắc, nói đúng như Ta đã nói, nói đúng theo pháp và thứ lớp của giáo pháp. Sở dĩ vì sao? Bởi vì sắc là khổ, vì để biết rõ sự khổ này nên thầy theo Như Lai xuất gia tu Phạm hạnh; thọ, tưởng, hành, thức là khổ; vì để biết rõ sự khổ này nên thầy theo Như Lai xuất gia tu Phạm hạnh.

Đức Phật nói kinh này xong, Tỳ-kheo La-đà nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.114. 0038a28). Tham chiếu: S. 35.81 - IV. 50.

[2] Nguyên tác: Như thuyết thuyết (如說說). Tạp. 雜 (T.02. 0099.106. 0032c29) gọi là “như Như Lai thuyết” (如如來說).

[3] Nguyên tác: Pháp, thứ pháp (法, 次法, dhammānudhamma). Xem chú thích 68, kinh số 27, quyển 1, tr. 24; Tạp. 雜 (T.02. 0099.27. 0005c20).