QUYỂN 6

113. ĐOẠN TRỪ KHỔ^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại núi Ma-câu-la, có Tỳ-kheo tên là La-đà làm thị giả. Bấy giờ, số đông tu sĩ ngoại đạo đi đến chỗ Tôn giả La-đà. Sau khi chào hỏi nhau xong, họ ngồi sang một bên rồi hỏi Tôn giả La-đà:

– Vì lý do gì mà Tôn giả theo Sa-môn Cù-đàm xuất gia tu Phạm hạnh? Tôn giả La-đà đáp:

– Vì muốn đoạn trừ khổ nên tôi theo Thế Tôn xuất gia tu Phạm hạnh. Các tu sĩ ngoại đạo lại hỏi:

– Tôn giả muốn đoạn trừ những khổ nào mà theo Sa-môn Cù-đàm xuất gia tu Phạm hạnh?

Tôn giả La-đà đáp:

– Vì muốn đoạn trừ sự khổ đối với sắc nên tôi theo Thế Tôn xuất gia tu Phạm hạnh; vì muốn đoạn trừ sự khổ đối với thọ, tưởng, hành, thức nên tôi theo Thế Tôn xuất gia tu Phạm hạnh.

Các tu sĩ ngoại đạo nghe Tôn giả La-đà nói những lời như vậy thì trong lòng không vui, liền đứng dậy trách mắng rồi bỏ đi.

Bấy giờ, Tôn giả La-đà thấy các tu sĩ ngoại đạo đã đi rồi, liền suy nghĩ: “Vừa rồi ta nói những lời như vậy không biết có phỉ báng Thế Tôn chăng? Có nói đúng như Phật đã nói chăng?^[2] Có nói đúng theo pháp và thứ lớp của giáo pháp chăng?^[3] Sẽ không bị người khác nghi ngờ và chất vấn khiến rơi vào bế tắc chăng?”

Chiều hôm ấy, sau khi xuất thiền, Tôn giả La-đà đi đến chỗ Phật, đảnh lễ sát chân Ngài rồi ngồi sang một bên, sau đó đem đầy đủ sự việc trên trình lên Phật và bạch:

– Kính bạch Thế Tôn! Con trả lời như vậy thì không có lỗi lầm gì chăng? Sẽ không phỉ báng Thế Tôn chăng? Không bị người khác nghi ngờ và chất vấn khiến rơi vào bế tắc chăng? Con nói như vậy thì có đúng với lời Thế Tôn đã nói chăng? Nói đúng theo pháp và thứ lớp của giáo pháp chăng?

Phật nói với Tỳ-kheo La-đà:

– Những lời thầy vừa nói đều đúng như thật, không hề phỉ báng Như Lai, nói đúng như Ta đã nói, nói đúng theo pháp và thứ lớp của giáo pháp. Sở dĩ vì sao? Này Tỳ-kheo La-đà! Sắc là khổ, vì muốn đoạn trừ khổ này nên thầy đã xuất gia tu Phạm hạnh; thọ, tưởng, hành, thức là khổ; vì muốn đoạn trừ khổ này nên thầy đã xuất gia tu Phạm hạnh.

Đức Phật nói kinh này xong, Tỳ-kheo La-đà nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.113. 0038a04).

[2] Nguyên tác: Như thuyết thuyết (如說說). Tạp. 雜 (T.02. 0099.106. 0032c29) gọi là “như Như Lai thuyết” (如如來說).

[3] Nguyên tác: Pháp, thứ pháp (法, 次法, dhammānudhamma). Xem chú thích 68, kinh số 27, quyển 1, tr. 24; Tạp. 雜 (T.02. 0099.27. 0005c20).