QUYỂN 6

120. NĂM UẨN DO MA TẠO^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại núi Ma-câu-la, có Tỳ-kheo tên là La-đà làm thị giả.

Bấy giờ, Thế Tôn nói với Tỳ-kheo La-đà:

– Thầy hãy quán sát sắc ở quá khứ, ở tương lai hay trong hiện tại, hoặc bên trong hoặc bên ngoài, hoặc lớn hoặc nhỏ, hoặc tốt hoặc xấu, hoặc xa hoặc gần thì tất cả chúng đều do ma tạo ra; hãy quán sát thọ, tưởng, hành, thức ở quá khứ, ở tương lai hay trong hiện tại, hoặc bên trong hoặc bên ngoài, hoặc lớn hoặc nhỏ, hoặc tốt hoặc xấu, hoặc xa hoặc gần thì tất cả chúng đều do ma tạo ra.

Phật hỏi Tôn giả La-đà:

– Sắc này thường hay vô thường?

Tỳ-kheo La-đà đáp:

– Kính bạch Thế Tôn, là vô thường!

Thế Tôn lại hỏi:

– Nếu sắc vô thường là khổ phải không?

– Kính bạch Thế Tôn, là khổ!

– Đối với thọ, tưởng, hành, thức cũng giống như vậy.

Đức Phật lại hỏi:

– Này La-đà! Nếu đã là vô thường, tức là khổ, là pháp biến đổi, vậy thì vị Thánh đệ tử đa văn lẽ nào ở trong đó còn thấy sắc này là ta, hoặc không phải là ta, hoặc ở trong nhau chăng?^[2]

– Thưa không, bạch Thế Tôn!

Phật bảo La-đà:

– Nếu vị Thánh đệ tử đa văn đối với năm thủ uẩn này không thấy là ta, là của ta sẽ không còn chấp thủ đối với các pháp thế gian. Vì không có gì chấp thủ nên không có gì để dính mắc. Vì không có gì để dính mắc nên tự mình giác ngộ Niết-bàn: “Sự sanh của ta đã dứt, Phạm hạnh đã được thành tựu, việc cần làm đã làm xong, tự biết không còn tái sanh.”

Đức Phật nói kinh này xong, Tôn giả La-đà nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.120. 0039b25). Tham chiếu: S. 23.1 - III. 198.

[2] Nguyên tác: Tương tại (相在): Ở trong nhau. Xem Tạp. 雜 (T.02. 0099.57. 0014a23): Kiến sắc tại ngã nhi kiến ngã tại sắc (見色在我而見我在色).