KINH SỐ 96

Tôi nghe như vầy:
Một thời, đức Phật trú tại nước Xá-vệ, rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc. Bấy giờ sáng sớm, Thế Tôn đắp y, mang bát vào thành Xá-vệ khất thực. Lúc ấy có một Bà-la-môn tuổi già sức yếu, chống gậy, ôm bát đi khất thực từng nhà. Khi ấy, Thế Tôn hỏi Bà-la-môn kia:
– Ông nay tại sao tuổi già, sức yếu lại còn chống gậy, ôm bát đi khất thực từng nhà như thế?
Bà-la-môn bạch Phật:
– Thưa Cù-đàm, trong nhà tôi có bao nhiêu tài vật đều giao cho đứa con trai và đứa dâu mà tôi đã cho nó làm vợ, nhưng sau nó đuổi tôi phải bỏ nhà, nên chống gậy, ôm bát, đi xin từng nhà.
Đức Phật bảo:
– Này Bà-la-môn, ông có thể chịu học thuộc một bài kệ của Ta, rồi trở về trong đại chúng Bà-la-môn nói cho đứa con trai của ông nghe được không?
Bà-la-môn bạch Phật:
– Thưa Cù-đàm, được!
Bấy giờ, Thế Tôn liền nói kệ:
Sanh con lòng vui mừng, Vì con chứa tiền của,
Lo cưới vợ cho con, Rồi phải rời bỏ nhà,
Để ruộng, nhà cho con. Kẻ phụ ân cha mẹ,
Hình người, tâm la-sát, Bỏ bê người già yếu,
Như ngựa già vô dụng, Bị cướp mất lúa mạch.
Con trẻ mà cha già, Phải ăn xin từng nhà,
Khúc gậy này tốt hơn, Không phải con, ân ái,
Giúp ta phòng trâu dữ, Tránh chỗ hiểm được an,
Xua đuổi chó hung bạo, Dìu ta đi chỗ tối,
Tránh hầm sâu, giếng thẳm, Cây cỏ cùng gai góc,
Nhờ vào sức cây gậy, Đứng vững không rơi ngã.
Bà-la-môn sau khi nhận kệ ấy từ Thế Tôn, liền trở về trong đại chúng Bà-la-môn vì con trai mà nói, trước tiên thưa với mọi người: “Các ông hãy nghe tôi nói.” Và vị Bà-la-môn ấy liền đọc bài kệ trên. Người con trai vừa xấu hổ, vừa sợ hãi, liền ôm cha nó đi vào nhà, lau mình tắm rửa, mặc áo sạch sẽ, lập làm gia chủ.
Lúc đó, vị Bà-la-môn nghĩ thầm: “Hôm nay ta được vào dòng tôn quý chính là nhờ ân của Sa-môn Cù-đàm. Kinh điển của ta có dạy: ‘Là bậc Thầy thì cúng dường như bậc Thầy, là Hòa thượng thì cúng dường như Hòa thượng.’ Sở dĩ ta được như ngày nay đều là do oai lực của Sa-môn Cù-đàm, đấy là Thầy của ta. Hôm nay ta nên đem cái y tốt đẹp, quý giá cúng dường Cù-đàm.”
Bà-la-môn đem cái y quý giá nhất đến chỗ Thế Tôn, lúc mới gặp, hỏi thăm ân cần rồi ngồi qua một bên và bạch Phật:
– Thưa Cù-đàm, ngày nay việc con ở nhà đã thành tựu đó là do oai lực của Ngài, trong kinh điển của con có nói: “Là bậc Thầy thì phải cúng dường theo bậc Thầy, là Hòa thượng thì phải cúng dường theo Hòa thượng.” Ngày nay Cù-đàm là Thầy của con, xin Ngài vì thương xót con nhận cái y này!
Thế Tôn liền nhận y vì lòng thương xót.
Kế đó, Thế Tôn vì Bà-la-môn nói đủ các pháp, chỉ dạy, soi sáng, làm cho an vui.
Bà-la-môn ấy sau khi nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành, đảnh lễ rồi ra đi.