QUYỂN 4

95. CÚNG DƯỜNG NƠI XỨNG ĐÁNG^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Ðộc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Khi đó, Bà-la-môn Sanh Văn đi đến chỗ Phật. Sau khi ân cần thăm hỏi, Bà la-môn ngồi sang một bên rồi bạch Phật:

– Thưa Cù-đàm, tôi nghe Cù-đàm nói rằng: “Chỉ nên cúng dường cho Ta, không nên cúng dường cho người khác; cúng dường cho Ta sẽ được quả báo lớn, không phải cúng dường cho người khác mà được quả báo lớn. Nên cúng dường cho đệ tử của Ta, không nên cúng dường cho đệ tử người khác; cúng dường cho đệ tử của Ta sẽ được quả báo lớn, không phải cúng dường cho đệ tử người khác mà được quả báo lớn.” Thế nào, thưa Cù-đàm, những lời nói ấy là thật chăng? Chẳng phải là phỉ báng Cù-đàm sao? Nói có đúng như Ngài đã nói, nói có đúng với giáo pháp và thứ lớp của giáo pháp,^[2] không bị người khác đem pháp tương tợ đến rồi quở trách chăng?

Phật bảo Bà-la-môn:

– Những người nào nói những lời như thế là phỉ báng Ta, nói không đúng như Ta đã nói, nói không đúng với pháp và thứ lớp của giáo pháp, không đáng để bị người khác đem pháp tương tợ đến rồi quở trách. Vì sao như vậy? Vì Ta không nói những lời như vầy: “Nên cúng dường cho Ta, không nên cúng dường cho người khác; cúng dường cho Ta sẽ được quả báo lớn, không phải cúng dường cho người khác mà được quả báo lớn. Nên cúng dường cho đệ tử của Ta, không nên cúng dường cho đệ tử người khác; cúng dường cho đệ tử của Ta sẽ được quả báo lớn, không phải cúng dường cho đệ tử người khác mà được quả báo lớn.”

Tuy nhiên, này Bà-la-môn, Ta nói rằng, những lời nói như trên sẽ gây ra hai thứ chướng ngại: Chướng ngại cho người cúng dường và chướng ngại cho người nhận sự cúng dường. Này Bà-la-môn, bất cứ người nào đem nước rửa bát còn sót lại chút thức ăn mà đổ trên đất sạch, làm cho các chúng sanh ở chỗ ấy được lợi lạc thì Ta nói những người đó đã vào cửa phước lành, huống gì là người bố thí cúng dường.

Này Bà-la-môn, tuy nhiên Ta cũng nói cúng dường cho người trì giới được quả báo không giống với cúng dường cho người phạm giới.

Bà-la-môn Sanh Văn bạch Phật:

– Thưa Cù-đàm, đúng như thế, tôi cũng nói như thế, bố thí cho người trì giới được quả báo lớn, chứ không phải bố thí cho kẻ phạm giới.

Bấy giờ, Thế Tôn liền nói kệ:

Hoặc đen hoặc trắng tinh,
Hoặc đỏ hoặc có sắc,
Màu tạp hay sắc vàng,
Toàn vàng hay màu xám,
Những con bò cái ấy,
Cùng bò đực đẹp này,
Đầy đủ sức khỏe mạnh,
Thuần thục đi nhanh nhẹn,
Đủ khả năng chở nặng,
Màu sắc chớ quan tâm.
Con người cũng như thế,
Mỗi người tùy nơi sanh,
Sát-lợi, Bà-la-môn,
Tỳ-xá, Thủ-đà-la,
Chiên-đà-la hạ tiện,
Nơi sanh đều chẳng đồng,
Chỉ cần giữ tịnh giới,
Lìa gánh nặng, phiền não,
Thuần nhất tu Phạm hạnh,
Lậu tận A-la-hán,
Thiện Thệ giữa thế gian,
Thí người ấy phước lớn.
Người ngu, không trí tuệ.
Chưa từng nghe Chánh pháp,
Cúng người ấy phước nhỏ,
Vì chẳng gần thiện hữu.
Nếu gần thiện tri thức,
Như Lai và Thanh văn,
Lòng tin Phật trong sạch,
Căn sanh sức kiên cố,
Đi về nơi đường lành,
Và sanh dòng tôn quý,
Cứu cánh Bát-niết-bàn,
Như Lai nói như thế.

Bấy giờ, Bà-la-môn Sanh Văn nghe Phật dạy xong, hoan hỷ và tùy hỷ, đảnh lễ rồi ra về.

***

Chú thích
[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.95. 0026a05). Tham chiếu: Biệt Tạp. 別雜 (T.02. 0100.261. 0465c05); Biệt Tạp. 別雜 (T.02. 0100.2. 0493b12); A. 3.57 - I. 160.

[2] Nguyên tác: Pháp thứ pháp thuyết (法次法說). Xem chú thích 68, kinh số 27, quyển 1, tr. 24; Tạp. 雜 (T.02. 0099.27. 0005c20).