KINH SỐ 93
 

Tôi nghe như vầy:
Một thời, đức Phật ở nước Câu-tát-la, du hành trong nhân gian đến nước Xá-vệ, nơi rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, có Bà-la-môn Trường Thân tổ chức đại hội tế lễ, bắt bảy trăm con trâu đực cột sắp hàng nơi cây trụ, các con trâu mẹ, trâu con và dê tơ, cùng với các loài súc sanh nhỏ bé đều bị trói chặt, bày biện các thức ăn uống, bố thí một cách rộng rãi. Nhiều ngoại đạo từ các nước khác đến tập hợp lại trong đại hội tế lễ này.
Bà-la-môn Trường Thân nghe nói Sa-môn Cù-đàm từ nước Câu-tát-la du hành trong nhân gian, đến nước Xá-vệ, nơi rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc, liền nghĩ: “Hôm nay ta tổ chức đại hội tế lễ với bảy trăm con trâu cột sắp hàng cho đến các sinh vật nhỏ đều dùng để cúng tế. Vì đại hội tế lễ nên có đủ ngoại đạo từ các nơi đến tham dự. Bây giờ, ta nên đến nơi Sa-môn Cù-đàm để hỏi về pháp tế lễ cho sự tổ chức đại hội tế lễ của ta không bị thiếu sót.” Suy nghĩ xong, Bà-la-môn đi xe ngựa trắng, các thiếu niên Bà-la-môn kẻ trước người sau đi theo, cắm dù lọng cán vàng, ôm bình vàng, ra khỏi thành Xá-vệ, đi đến chỗ Thế Tôn với lòng cung kính, phụng sự. Tới trước cổng tinh xá, họ xuống xe đi bộ, đến trước đức Phật, cùng Phật chào hỏi ân cần, rồi ngồi qua một bên và bạch Phật:
– Thưa Cù-đàm, hôm nay tôi muốn tổ chức đại hội tế lễ, đem bảy trăm con trâu cột thành hàng nơi các trụ cho đến các sinh vật nhỏ cũng đều bị bắt trói. Vì đây là đại hội tế lễ nên có đủ các ngoại đạo khắp nơi đến tham dự. Tôi lại nghe Cù-đàm từ nước Câu-tát-la du hành trong nhân gian đến nước Xá-vệ, nơi rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc, nên tôi đến thưa hỏi Cù-đàm về pháp đại hội tế lễ, số lượng các vật để cho sự tổ chức đại hội tế lễ của tôi không bị thiếu sót.
Phật bảo Bà-la-môn:
– Hoặc có đại hội tế lễ, người chủ thực hành bố thí, làm phước mà lại sanh tội, bị đâm cắt bởi ba thứ đao kiếm, chuốc lấy quả báo dữ. Ba thứ đao kiếm là gì? Nghĩa là thân đao kiếm, miệng đao kiếm, ý đao kiếm.
Thế nào là ý đao kiếm sanh ra quả báo khổ? Như một người chủ tổ chức đại hội tế lễ suy nghĩ rằng: “Tổ chức đại hội tế lễ phải giết nhiều con trâu mạnh khỏe, nhiều con trâu cái, trâu con và các sinh vật nhỏ.” Đó gọi là ý đao kiếm sanh ra quả báo khổ. Như vậy, tuy người thí chủ muốn làm các việc bố thí, cúng dường nhưng thật ra lại sanh thêm tội lỗi.
Thế nào là miệng đao kiếm sanh ra quả báo khổ? Có người chủ tổ chức đại hội bảo như vậy: “Hôm nay ta tổ chức đại hội tế lễ, các ông hãy giết bấy nhiêu con trâu tơ khỏe... hãy giết bấy nhiêu sinh vật nhỏ.” Đó gọi là miệng đao kiếm sanh ra các quả báo khổ. Người chủ đại hội tuy muốn bố thí, cúng dường nhưng thực ra lại sanh thêm tội lỗi.
Thế nào là thân đao kiếm sanh ra các quả báo khổ? Như một người chủ đại hội tổ chức đại hội tế lễ, tự tay sát hại nhiều con trâu cho đến sát hại nhiều sinh vật nhỏ. Đó gọi là thân đao kiếm sanh ra các quả báo khổ.
Người chủ đại hội kia tuy nghĩ đến việc bố thí, cúng dường nhưng thật ra lại sanh thêm tội lỗi.
Những Bà-la-môn nào siêng năng, tùy thời cúng dường, cung kính, lễ bái, phụng sự ba thứ lửa đem lại sự an lạc. Ba thứ lửa ấy là gì? Một là lửa căn bản, hai là lửa cư gia, ba là lửa phước điền.
Thế nào là lửa căn bản tùy thời cung kính, cúng dường, phụng sự, đem lại sự an lạc? Nghĩa là người thiện nam được tiền của do làm việc cần khổ và thu hoạch như pháp, rồi đem cúng dường cha mẹ, làm cho cha mẹ được an vui. Đó gọi là lửa căn bản. Vì sao gọi là căn bản? Vì người thiện nam là do cha mẹ sanh ra, nên gọi cha mẹ là căn bản. Người thiện nam do tôn trọng căn bản nên tùy thời cung kính, phụng sự, cúng dường và đem lại sự an lạc cho họ.
Thế nào là lửa cư gia? Người thiện nam tùy thời nuôi dưỡng và đem lại sự an lạc. Nghĩa là người thiện nam được tiền của do làm việc cần khổ và thu hoạch hợp pháp, rồi đem cung cấp cho vợ con, tôn thân quyến thuộc, người giúp việc, khách thương, tùy lúc chu cấp cho họ và đem lại an vui cho người thân. Đó gọi là lửa cư gia. Vì người thiện nam sống trong gia đình, vui thì cùng vui, khổ thì cùng khổ, trong gia đình mọi việc đều chia sớt ngọt bùi, ấm lạnh, cho nên gọi là cư gia. Do đó, người thiện nam tùy thời cung cấp và đem lại an vui.
Thế nào là lửa phước điền mà người thiện nam nên tùy thời cúng dường, tôn trọng và đem lại sự an lạc? Nghĩa là người thiện nam siêng năng được tiền của do sự làm việc lao nhọc, thu hoạch hợp pháp, rồi đem phụng sự, cúng dường cho các Sa-môn, Bà-la-môn, những người khéo điều phục tham, sân, si; cúng dường những Sa-môn Bà-la-môn như thế là kiến lập ruộng phước, càng thêm tăng tiến, hiện tại an vui, được quả báo tốt, vị lai sanh về cõi trời. Đó gọi là biển ruộng phước điền của thế gian. Sao gọi là điền? Vì ruộng phước là người đáng được cúng dường nên gọi là ruộng phước, mà người thiện nam tùy thời cung kính cúng dường và đem lại an lạc.
Bấy giờ, Thế Tôn lại nói kệ:
Căn bản và cư gia, Nên cúng lửa phước điền,
Cúng dường nhiều lửa ấy, Đầy đủ vui, an ổn.
Thế gian vui, không tội, Người trí sanh về đó,
Như pháp tài mở hội, Cúng dường nơi xứng đáng,
Vì cúng nơi đáng cúng, Sanh cõi trời tiếng thơm.
Nhưng này Bà-la-môn, người thiện nam trước khi cúng dường nên dập tắt ba thứ lửa. Những gì là ba? Đó là lửa tham dục, lửa sân hận, lửa ngu si. Vì sao? Nếu lửa tham không dứt thì sẽ tự hại, hại mình, hại người; mình người đều bị hại, hiện tại đắc tội, đời sau đắc tội, hiện tại và đời sau đều đắc tội. Do các tội lỗi, tâm sanh ưu phiền, khổ não. Lửa sân, lửa si cũng lại như vậy. Này Bà-la-môn, nếu người thiện nam chăm lo chứa củi lửa, rất cực nhọc và tùy thời đốt, tùy thời tắt lửa, do nhân duyên ấy chịu khổ.
Bấy giờ, Trường Thân Bà-la-môn đứng yên lặng. Khi ấy có người con trai của Bà-la-môn tên là Uất-đa-la ngồi ở trong hội. Trường Thân Bà-la-môn suy nghĩ trong phút chốc, rồi bảo Uất-đa-la:
– Con hãy đi đến chỗ đại hội tế lễ và thả những con trâu, những sinh vật bị cột trói, tất cả đều buông thả hết và con hãy tuyên bố rằng: “Trường Thân Bà-la-môn cho phép các ngươi tùy ý tự tại thênh thang ở núi, đầm, đồng hoang... ăn cỏ tươi, uống dòng nước trong, bốn bề gió mát, hưởng mọi lạc thú.”
Uất-đa-la thưa:
– Con xin vâng theo lời Thầy dạy!
Uất-đa-la liền đi đến chỗ đại hội tế lễ, thả hết chúng sanh và tuyên bố: “Trường Thân Bà-la-môn cho các ngươi tùy sở thích đi về ở núi, đầm, đồng hoang, uống nước, ăn cỏ, bốn bề gió mát, tự thỏa thích.”
Thế Tôn sau khi đã biết việc làm của Uất-đa-la, liền vì Trường Thân Bà-la-môn mà nói pháp, chỉ dạy, soi sáng, làm cho an vui giống như luật thuyết pháp của các đức Phật, trước sau lần lượt nói về trì giới, bố thí và công đức sanh về cõi trời, nói về vị ngọt, tai họa của ái dục, giải thoát, thanh tịnh, phiền não lắng sạch, chỉ dạy rõ ràng. Ví như một tấm lụa trắng đẹp dễ thấm màu nhuộm, Trường Thân Bà-la-môn cũng như thế, ngay nơi chỗ ngồi, thấy được bốn chân đế, không gián đoạn. Bấy giờ, Trường Thân Bà-la-môn thấy pháp, đắc pháp, biết pháp, thâm nhập pháp, vượt qua các nghi hoặc, được giải thoát không do người khác, ở trong Chánh pháp được vô sở úy, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, sửa lại y phục, trịch áo vai hữu, chắp tay bạch Phật:
– Bạch Thế Tôn, con đã được độ. Từ ngày nay cho đến suốt đời con xin quy y Phật, quy y Pháp, quy y Tăng, làm ưu-bà-tắc, mong Ngài chứng tri cho con. Con xin Thế Tôn cho phép đại chúng nhận thức ăn uống cúng dường của con.
Thế Tôn im lặng nhận lời. Sau khi biết Thế Tôn đã nhận lời thỉnh, Bà-la-môn Trường Thân đảnh lễ Phật, đi nhiễu quanh về phía hữu ba vòng rồi trở về chỗ tế lễ, sửa soạn các thức cúng dường thanh khiết, ngon lành, sắp đặt giường ghế, chỗ ngồi xong, sai người đến thỉnh Phật:
– Thưa Ngài đã đúng giờ, xin Ngài biết cho!
Lúc ấy, Thế Tôn đắp y, mang bát cùng với đại chúng đi đến đại hội của Bà-la-môn Trường Thân. Ngài ngồi xuống trước đại chúng, Bà-la-môn Trường Thân biết Thế Tôn an tọa, tự tay dâng cúng các thức ăn uống. Sau khi ăn xong, rửa tay, rửa bát, Bà-la-môn ngồi riêng ngay ngắn trên một chiếc ghế thấp trước đại chúng để nghe pháp.
Bấy giờ, Thế Tôn vì Bà-la-môn Trường Thân nói các thứ pháp, chỉ dạy, soi sáng, làm cho an vui, rồi Ngài rời chỗ ngồi, đứng lên và từ giã.