QUYỂN 4

89. HIẾN TẾ ĐÚNG PHÁP^[1]

Tôi nghe như vầy:

Một thời, đức Phật ngụ tại vườn Cấp Cô Ðộc, trong rừng Kỳ-đà, thuộc nước Xá-vệ.

Bấy giờ, có Bà-la-môn trẻ tuổi tên Ưu-ba-ca đi đến chỗ Phật. Sau khi ân cần thăm hỏi xong, Ưu-ba-ca ngồi sang một bên rồi bạch Phật:

– Thưa Cù-đàm! Các Bà-la-môn thường khen ngợi đại hội hiến tế,^[2] Sa-môn Cù-đàm cũng khen ngợi đại hội hiến tế chăng?

Đức Phật bảo Ưu-ba-ca:– Ta chẳng khen ngợi một chiều, vì có đại hội hiến tế đáng khen ngợi và cũng có đại hội hiến tế không đáng khen ngợi.

Ưu-ba-ca bạch Phật:– Những đại hội hiến tế nào đáng khen ngợi? Những đại hội hiến tế nào không đáng khen ngợi?

Đức Phật bảo Ưu-ba-ca:

– Nếu có đại hội hiến tế nào mà phải cột trói cả bầy nghé, trâu đực, trâu cái, những con dê và những chúng sanh nhỏ bé khác rồi tất cả đều bị sát hại, áp bức hành hạ; hoặc có những kẻ nô bộc, người làm công bị đánh đập bức ép, gào khóc buồn khổ, không vui không thích, làm việc nhọc nhằn. Đối với những đại hội hiến tế như thế thì Ta không khen ngợi, vì gây tạo nên họa lớn.

Nếu có đại hội hiến tế nào mà không bắt trói súc vật, cho đến không khiến chúng sanh phải chịu khổ sở nhọc nhằn. Đối với những đại hội hiến tế như thế thì Ta khen ngợi, vì không gây tạo nên họa lớn.

Lúc ấy, Thế Tôn liền nói kệ:

Những đại hội tế ngựa,

Tế lễ giống như vậy,

Trói buộc các chúng sanh,

Chẳng phải hội chân chánh,

Nếu chẳng hại chúng sanh,

Là đại hội chân chánh,

Bố thí và cúng dường,

Người thí, tâm thanh tịnh,

Những đại hội như thế,

Hội này được quả lớn,

Tự mình cung kính thỉnh,

Ta, người đều thanh tịnh,

Người trí thí như vậy,

Thế gian vui, vô tội,

Gây tạo nên họa lớn,

Đại Tiên^[3] không khen ngợi

. Sát hại côn trùng nhỏ,

Đại Tiên không tùy thuận.

Chẳng gây các khổ nạn,

Đại Tiên thuận tán thán.

Là tế lễ đúng pháp,

Phạm hạnh, ruộng phước tốt.^[4]

Là hội A-la-hán,

Chư thiên đều vui mừng.

Tự tay ban bố cho,

Thí vậy được quả lớn.

Tín tâm, được giải thoát,

Người trí sanh đến đó.

Bấy giờ, Bà-la-môn Ưu-ba-ca nghe Phật dạy xong, đã hoan hỷ và tùy hỷ, đảnh lễ rồi lui ra.

***

Chú thích:

[1] Tựa đề đặt theo nội dung kinh. Tạp. 雜 (T.02. 0099.89. 0022c03). Tham chiếu: Biệt Tạp. 別雜 (T.02. 0100.89. 0404a27); A. 4.39 - II. 42.

[2] Nguyên tác: Tà thạnh đại hội (邪盛大會). A. 4.39 - II. 42 gọi là “các loại tế đàn” (sabbaṃ yaññaṃ).

[3] Nguyên tác: Đại Tiên (大仙), tôn hiệu chỉ cho đức Phật.

[4] Phước điền (福田, puññakkhettaṃ). Điền là ruộng. Phước điền là ruộng phước, là nơi sanh trưởng các loại lương thực để nuôi dưỡng chúng sanh nên lấy ý nghĩa này. Chú giải kinh A. 3.97 gọi là “nơi sanh trưởng của phước” (puññaviruhanaṭṭhānaṃ).