KINH SỐ 63

Tôi nghe như vầy:
Một thời, đức Phật trú tại nước Xá-vệ, ở rừng Kỳ-đà, trong vườn Cấp Cô Độc.
Bấy giờ, Thế Tôn nói với các Tỳ-kheo:
– Có năm thọ ấm. Đó là sắc thọ ấm; thọ, tưởng, hành, thức thọ ấm. Này Tỳ-kheo, nếu Sa-môn, Bà-la-môn chấp có ngã thì tất cả đều chấp nơi năm thọ ấm này là ngã. Những gì là năm? Các Sa-môn, Bà-la-môn đối với sắc thấy là ngã, khác ngã, hoặc ở trong nhau. Cũng thế nơi thọ, tưởng, hành, thức, vị ấy thấy là ngã, khác ngã, hoặc ở trong nhau. Như vậy là phàm phu ngu si, vô minh, chấp ngã, phân biệt, chấp ngã sở. Người không lìa ngã sở thì vin vào các căn rồi sanh ra xúc. Sáu xúc duyên vào sở xúc thì phàm phu ngu si vô học sanh ra khổ vui, từ đó mà phát sinh các thứ pháp này, pháp khác; đó là sáu xúc thân. Những gì là sáu? Đó là nhãn xúc nhập xứ; nhĩ, tỷ, thiệt, thân, ý xúc nhập xứ. Tỳ-kheo có ý giới, pháp giới, vô minh giới; đối với xúc của vô minh xúc, kẻ phàm phu ngu si vô học nói có, nói không, nói vừa có vừa không, nói chẳng phải có chẳng phải không, nói ta là tối thắng, nói ta bằng, ta biết, ta thấy.
Lại nữa, này Tỳ-kheo, đa văn Thánh đệ tử trụ nơi sáu xúc nhập xứ có thể nhàm chán mà xa lìa vô minh và sanh ra sự sáng suốt. Người ấy đối với vô minh, lìa dục và sanh ra sự sáng suốt, chẳng có, chẳng không, chẳng phải vừa có vừa không, chẳng phải chẳng có chẳng không, chẳng có ta hơn, ta kém, ta bằng, ta biết, ta thấy. Biết như thế, thấy như thế rồi thì vô minh xúc trước diệt đi, minh xúc sau sanh khởi.
Bấy giờ, các Tỳ-kheo sau khi nghe lời Phật dạy, hoan hỷ phụng hành.